„Gonią mnie obcy ludzie, chcą mnie porwać, nie mogę wyjść z domu, bo mnie złapią”. Równie dobrze mogą to być słowa kogoś, kogo dotknęła mania prześladowcza. Dla osoby z zewnątrz brzmią one dziwacznie, ale dla ludzi, którzy cierpią na to zaburzenie, sytuacje, które opisują, są prawdziwe, więc napięcie, którego doświadczają, jest ogromne.
Osoby z manią prześladowczą mogą doświadczać tego typu zagrożeń, nawet jeśli nie znajdują się w naprawdę niebezpiecznej sytuacji lub nie ma dowodów na to, że ich historia jest prawdziwa. Ponadto często wymieniają głośne grupy, takie jak FBI, CIA, kosmici, Bóg i diabeł, między innymi jako swoich prześladowców.
Mania prześladowcza: choroba czy objaw?
To, co niektórzy nazywają manią prześladowczą, dla innych jest majaczeniem, opisanym w DSM-5 (jeden z najważniejszych podręczników diagnostycznych dotyczących zdrowia psychicznego). Termin „mania” jest związany ze stanem maniakalnym, który może występować u niektórych pacjentów z rozpoznaniem choroby afektywnej dwubiegunowej.
Osoby z manią prześladowczą, choć nie wykazują degeneracji intelektualnej, mają tendencję do kojarzenia swoich wyobrażeń w nietypowy sposób. To skojarzenie zwykle ma tendencję do potwierdzania poglądu, że są śledzeni lub prześladowani.
Mania prześladowcza to objaw charakteryzujący się lękiem przed prześladowaniem lub porwaniem. Objawy zwykle trwają dłużej niż miesiąc. Stan ten może być powiązany z wieloma rodzajami zaburzeń psychicznych. Na przykład pacjent cierpiący na schizofrenię lub chorobę afektywną dwubiegunową może mieć poglądy prześladowcze.
Przyczyny manii prześladowczej
Chociaż przyczyny nie są znane, statystyki pokazują, że może występować częściej u osób w średnim lub starszym wieku. Niektórzy specjaliści uważają, że może wiązać się z cechami narcystycznymi oraz wysokim stopniem udręki i frustracji.
Istnieją również różne czynniki ryzyka, które są kombinacją historii rodzinnej lub biologicznej. W ramach środowiskowych lub sytuacyjnych są następujące czynniki:
- Wydarzenia związane z wysokim poziomem stresu.
- Spożywanie narkotyków. Na przykład wiadomo, że skutki niektórych narkotyków rekreacyjnych powodują epizod manii prześladowczej.
- Izolacja społeczna.
- Zaburzenia snu.
- Uwarunkowania biograficzne pacjenta. Może to być na przykład osoba należąca do mniejszości etnicznej, która doświadczyła sytuacji nękania.
Jak rozpoznać objawy?
Osoba z manią prześladowczą może poświęcić całą swoją uwagę, czas, a nawet pieniądze, aby poczuć się bezpiecznym przed niebezpieczeństwem prześladowań. Istnieją pewne cechy behawioralne, które mogą wskazywać, że ktoś cierpi na manię prześladowczą. Na przykład:
- Osoby te martwią się o lojalność swoich bliskich. Jeśli są w związku, mogą się martwić, że ich partner ma kochankę i jest niewierny. Może to powodować wiele konfliktów, a także dyskomfort dla poszkodowanego.
- W normalnych sytuacjach interpretują groźne zachowania. Mają tendencję do obsesji na punkcie zagrożenia i ataku. Co więcej, mogą spędzać godziny rozmyślając nad rozmowami i myśląc, że coś, co ktoś im powiedział, ma ukryte znaczenie.
- Czują się szpiegowani lub prześladowani. Jest to główna cecha zaburzenia, które doprowadza osobę chorą do skrajności.
Tego rodzaju zachowania mogą również wystąpić u osób, które niekoniecznie cierpią na zaburzenia psychiczne, ale po prostu przechodzą trudny okres, który przekracza ich zasoby emocjonalne i poznawcze. To nie znaczy, że cierpią na manię prześladowczą.
Profesjonalna pomoc
Jeśli uważasz, że ktoś z Twoich bliskich cierpi na manię prześladowczą, możesz pokusić się o przekonanie go, że jego umysł pracuje w równoległym wszechświecie. Jednak może to być niezwykle skomplikowane, a także mieć efekt przeciwny do zamierzonego. Dlatego zalecamy skonsultowanie się z profesjonalistą. Nie tylko po to, aby mogli leczyć chorego, ale także po to, aby pomóc jego bliskim.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Bernal et al (2020) Subtipo Persecutorio Del Trastorno Delirante:Estudio De Series De 129 Casos. REV. CHIL NEURO-PSIQUIAT 58 (2); 116-126
- Espinosa López, R., Valiente, C., & Bentall, R. P. (2014). El concepto de self y de otros en los delirios persecutorios.
- Flores, E. (2021). Psycopathia lascasiana: un “delirio paranoico”. Literatura Mexicana, XXXII (01), 39-68 | doi.org/10.19130/iifl.litmex.2021.1.26852
- Salavert, J., Berrospi, M., Miralles, M. L., Dueñas, R. M., Tiffon, M. L., & San Molina, L. (2003). El trastorno delirante. Revisando los aspectos de la paranoia. Revista de Psiquiatría de la Facultad de Medicina de Barcelona, 30(6), 304-313.