Stan flow: na czym polega ten stan?
Stan flow w psychologii pozytywnej to stan operacji mentalnych, w którym dana osoba wykonująca określone działanie odczuwa duże pokłady energii i jest bardzo skoncentrowana. Poza tym jest w pełni zaangażowana i czerpie dużą przyjemność z całego procesu.
Stan flow polega na odnalezieniu idealnej równowagi między czerpaniem przyjemności a wyzwaniem. Chodzi o chwile kreatywności i wydajności, które wypełniają Ci pozytywnymi uczuciami.
Wyzwanie stanowi kluczową część dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego. Nie ma szczęścia bez przeciwności losu. Dlatego też o wiele trudniej jest uznać daną aktywność za przyjemną lub satysfakcjonującą, gdy uważasz, że nie jest ona godna Twojego czasu. Albo kiedy znajduje się poza Twoim zasięgiem.
Chodzi o takie doświadczenia, w których byłeś w stanie całkowicie się zanurzyć i cieszyć się z wykonywania określonych zadań. Zapominanie o wszystkim nie ma z tym nic wspólnego. Wydaje się, że dochodzi do zaburzenia czasu. Może on przyspieszać lub stawać w miejscu.
To stan, w którym świadomość działa na innym poziomie. Umysł i ciało synchronizują się. Łączą się podczas wykonywania określonego działania. Niektórzy uważają to za “bycie w transie”, jednak w psychologii taki stan jest uznawany za “flow”.
A kiedy go doświadczysz, nigdy nie zapomnisz tego uczucia. Nie ma znaczenia, czy piszesz, malujesz, tworzysz muzykę lub uprawiasz sport.
Płynięcie przez życie to wyjątkowe doświadczenie, w którym świadomość działa na innym poziomie.
Stan flow
Teoria flow została stworzona przez psychologa Mihaly’a Csikszentmihalyi, (Csíkszentmihályi Mihály w jego ojczystym języku węgierskim), chociaż cała koncepcja pochodzi ze starożytności. To nie jest jakieś zwykłe doświadczenie, które sprawia, że czujesz się dobrze.
Wchodzenie w trans (stan flow) polega na poświęceniu zasobów, które zazwyczaj przypisałbyś swojej peryferyjnej uwadze, uwadze skoncentrowanej i długotrwałej. Poświęcenie, które pozwala osiągnąć dobre samopoczucie emocjonalne.
Aby osiągnąć ten stan, trzeba spełnić kila wymogów. Musisz mieć określony cel. Szanse zwiększają się, gdy Twoje umiejętności są dopasowane do wymogów danego zadania.
Wejście w stan flow wymaga sporej koncentracji. To miejsce, w którym świadomość i działanie łączą się i stają się jednością. Czujesz, że masz kontrolę nad tym, co robisz, a tym samym nie obawiasz się poniesienia porażki.
Poza tym, gdy Twoja świadomość znika, znika również Twoje ego. Co więcej, zmienia się Twoje postrzeganie czasoprzestrzeni. Chodzi o to, aby robić coś tylko po to, aby odczuwać przyjemność z robienia tego.
Procesy chemiczne w stanie flow
Ale co dokładnie się dzieje gdy wchodzisz w stan flow? Badania mówią, że takie doświadczenie jest raczej psychologiczne niż fizyczne. Odpowiadają za to głównie mechanizmy wewnętrzne Twojego mózgu. Naukowcom udało się zidentyfikować również obszary zaangażowane w stan flow.
Kora przedczołowa u ssaków odpowiada za ocenianie ryzyka, planowanie, analizowanie myśli, hamowanie impulsów, rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji.
Istnieje przestrzeń w tym obszarze, która jest bezpośrednio związana ze wszystkimi negatywnymi uczuciami, które możesz żywić wobec siebie: część przyśrodkowa kory przedczołowej.
To właśnie ona, w połączeniu z ciałem migdałowatym (które przetwarza negatywne uczucia wynikające z różnych doświadczeń), uwalnia się gdy wchodzisz w stan flow. Następnie w płacie ciemieniowym dochodzi do zaburzenia czasu.
Obszar mózgu związany z motywacją, część jądra półleżącego, aktywuje się gdy wchodzisz w stan flow. Poza tym wydaje się, że aktywują się również obszary związane z percepcją posiadanej kontroli nad byciem w stanie flow.
Dochodzi do pobudzenia produkcji endorfin, podobnie jak w trakcie medytacji, a strach zastępuje uczucie euforii. To z kolei zwiększa poziom kwasu gamma-aminomasłowy (GABA), neuroprzekaźnika, które zwiększa stężenie zmniejszając postrzeganie bodźców zewnętrznych.
Trenowanie umysłu do działania w stanie flow
Bycie w transie wymaga wydatku energii, o którym możesz nawet nie mieć pojęcia. Dlatego też, gdy z niego wychodzisz, możesz czuć się szczęśliwy, a jednocześnie zmęczony. Poza tym jest to stan, w który wchodzisz zazwyczaj gdy wykonujesz zadania nad którymi masz największą kontrolę.
Poza tym łatwiej jest osiągnąć stan flow kiedy Twój mózg jest w dobrym stanie, ponieważ ćwiczysz swój intelekt na różne sposoby. Kiedy rezygnujesz z tego, co jest wulgarne lub bezsensowne.
Wtedy, gdy zamieniasz oglądanie telewizji na czytanie książki, wyjście do muzeum lub inne znaczące i wzbogacające doświadczenie kulturalne. A nawet kiedy poświęcasz trochę czasu na bycie ze sobą. Kiedy pozwalasz sobie absorbować piękno w postaci kolorów, sztuki, muzyki, itp.
Stan flow zawsze wiąże się z psychologią pozytywną. Jednak wiele osób interpretuje tą koncepcję w błędny sposób. Wiąże się ze szczęściem, chociaż z łatwością można go osiągnąć w chwilach rozpaczy.
Co więcej, warto byłoby przeprowadzić badania, które mogłyby powiedzieć nam więcej o związku między tym stanem a tragicznymi momentami naszego życia. Czasami wejście w trans to jedyny sposób na zdystansowanie się od rzeczywistości i skoncentrowanie się na czymś innym. Zwłaszcza jeśli ta rzeczywistość jest trudna do opanowania.