Hildegarda z Bingen - poznaj postać tej wszechstronnej erudytki

Hildegarda z Bingen stworzyła podstawy nauki o kobiecym zdrowiu i anatomii. W jednej ze swoich książek spisała zalecenia dietetyczne mające leczyć brak menstruacji. Była pionierką nauki w średniowieczu.
Hildegarda z Bingen - poznaj postać tej wszechstronnej erudytki
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Hildegarda z Bingen żyła w XII w. i była przeoryszą jednego z niemieckich klasztorów. Oprócz tego, była również filozofką, teolożką, kompozytorką i poetką. Niektórzy uważają ją za pionierkę w dziedzinie opery, seksuologii, a także nauki o historii natury.

Już jako mała dziewczynka, Hildegarda z Bingen była zafascynowana nauką i chciała zrozumieć naturę. Mimo że od wczesnych lat musiała chodzić do kościoła, zdołała znaleźć źródła, które pomogły jej rozwinąć inteligencję. Przez całe życie doświadczała też wizji i mistycznych przesłań.

Hildegarda z Bingen pozostawiła po sobie ogromne dziedzictwo. Jest jasnym przykładem tego, że kobiety, pomimo wyraźnych ograniczeń, od zawsze przyczyniały się do rozwoju nauki.

Hildegarda z Bingen - witraż

“Dzięki tej samej wizji zrozumiałam pisma proroków, ewangelistów i innych świętych, a także niektórych filozofów, bez jakichkolwiek wskazówek ze strony innych osób. Niektóre z nich objaśniłam, choć mam nikłą wiedzę z książek, gdyż uczyła mnie kobieta nieuczona.

-Hildegarda z Bingen-

Hildegarda z Bingen – biografia

Ta ciekawa postać, jaką jest Hildegarda z Bingen urodziła się w 1098 roku w Bermersheim w Niemczech. Od dzieciństwa cierpiała na liczne choroby. W jej pierwszych latach życia zajęła się nią przeorysza Judyta z Disibodenbergu. Nauczyła Hildegardę muzyki i mówionej łaciny, ale nie nauczyła jej pisać. W związku z tym dziewczynka samodzielnie nauczyła się pisać.

Według niektórych zapisów, na przykład tych pozostawionych przez mnicha Teodoryka z Echternachu, Hildegarda doświadczała wizji już od ósmego roku życia. Podczas tych wizji zawsze pozostawała świadoma. Przybierały one formę intensywnych halucynacji wizualnych i dźwiękowych i pojawiały się do końca jej życia.

Wizja, która wszystko zmieniła

Kiedy Hildegarda z Bingen wkroczyła w dorosłość, ustąpiły wszelkie dolegliwości fizyczne. Był to dla niej moment przebudzenia, który pozwolił jej skupić się na tym, co kochała najbardziej, czyli na zgłębianiu wiedzy. Miała książki z takich dziedzin, jak nauki ścisłe, historia natury, czy też grecka kosmologia, co pozwoliło jej na samokształcenie i rozwój wizji naukowych.

Klasztor Hildegardy z Bingen

W przeciwieństwie do chorób, jej wizje nigdy jej nie opuściły. Wręcz przeciwnie, stawały się coraz bardziej intensywne. O wizjach wiedziały jednak tylko trzy osoby: Hildegarda, przeorysza Judyta i mnich Volmar z klasztoru Disibodenberg.

Największego olśnienia Hildegarda doznała w wieku 38 lat. Zobaczyła samą siebie otoczoną światłem i usłyszała głos, który powiedział, że jej misją jest pisać i dzielić się wiedzą ze światem.

Hildegarda z Bingen jako przeorysza klasztoru Disibodenberg – erudytka z błogosławieństwem papieża

Niedługo po wspomnianej wizji zmarła przeorysza Judyta, a Hildegarda zastąpiła ją w tej roli. Po pewnym czasie o mistycznych doświadczeniach Hildegardy dowiedział się papież. Był tak zadziwiony, że pozwolił jej spisać wszystko, co zobaczyła w czasie swoich 16 wizji.

Hildegarda napisała swoja pierwszą książkę, Scivias, w 1141 roku. Jej tematem jest kosmologia oparta na kulturze greckiej. Mówiła w niej o czterech żywiołach, z jakich składa się Ziemia: o wietrze, wodzie, ogniu i ziemi. Mówiła również o tym, że to ciało niebieskie posiadało różne warstwy powietrza i wody. Było to w jej czasach spektakularnym odkryciem.

Warto również zauważyć, że dopiero dzięki błogosławieństwu papieża, Hildegardę przestano oskarżać o herezję. Opatka z Bingen stała się dla wielu ludzi głosem Boga. W społeczeństwie przesiąkniętym przesądami, potrafiła przemówić do ludzi w charakterystyczny dla siebie sposób i skutecznie to wykorzystywała.

Sybilla znad Renu

Dzięki temu, że Hildegarda z Bingen zyskała poparcie Kościoła sprawiło, że zyskała w Europie ogromną popularność. Stała się sławna, a ludzie nazywali ją Sybillą znad Renu. Była kobietą, która wiedziała, czego chce. Postanowiła wyjechać z Disibodenberg i zbudować swój własny klasztor. Zrealizowała to marzenie, a jego owocem stał się klasztor w Eibingen, w Niemczech.

Hildegarda z Bingen zgłębiała temat natury i medycyny, aż została uzdrowicielką. W wieku pięćdziesięciu lat zaczęła podróżować po Europie, aby szerzyć pokój i przekazywać swoja wiedzę o nauce i medycynie.

Hildegarda z Bingen – pierwszy seksuolog

Najbardziej wyjątkową pracą Hildegardy stała się Physica (Liber Simplicis Medicinae). Była to księga, w której zostały opisane różnorodne choroby i właściwości medyczne licznych roślin. Hildegarda opisała również znaczenie gotowanej wody w leczeniu bólu i oczyszczaniu ciała oraz ran.

Badania Hildegardy z Bingen

Co ciekawe, Hildegarda odniosła się w swoich pismach także do zagadnienia orgazmu. Powiedziała, że orgazm to coś pięknego, wysublimowanego i płomiennego, czego powinni doświadczać zarówno mężczyźni, jak i kobiety. W jednej ze swoich książek medycznych, zatytułowanej Causae et Curae, zawarła cenne informacje na temat cyklu miesiączkowego i braku menstruacji.

Prorokini i święta

Hildegarda z Bingen zmarła w wieku 81 lat. Choć zawsze broniła osób ekskomunikowanych, zawsze miała poparcie papieża, królów, szlachty i zwykłych ludzi. W 2010 r. papież Benedykt XVI nazwał ją prorokinią i lekarzem Kościoła, a w 2012 r. została ona kanonizowana.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Barona, J. L. (2006). Hildegard von Bingen (1098-1179), mística, ciencia y medicina en la Edad Media, Mètode 50, 2006
  • King-Lezneier, Anne H (2001) Hildegard of Bingen: An Integrated Vision, Liturgical Press
  • Maddocks, Fiona (2001) Hildegard of Bingen: The Woman of Her Age, Doubleday

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.