Bezruch poznawczy: bycie mentalnie uwięzionym w przeszłości

Bezruch poznawczy często pojawia się u tych, którzy są zmuszeni do migracji. Opuszczenie kraju pochodzenia z powodu pracy lub z powodu zagrażających wydarzeń często powoduje, że nie mogą przestać myśleć o swoim domu i kraju.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 25 maja, 2023

Bezruch poznawczy to mentalna pułapka. To stresujący mechanizm, który sprawia, że ludzie wielokrotnie odtwarzają momenty ze swojej przeszłości. Ściślej mówiąc, przypominają sobie konkretne miejsce, emocjonalnie znaczący scenariusz, którym z reguły jest ich dom. To psychologiczne zjawisko jest niezwykle powszechne wśród osób, które z jakiegokolwiek powodu są zmuszone opuścić swoją ojczyznę.

Chociaż to prawda, że migracje są w naszym świecie powszechne, należy zauważyć, że w ostatnich latach ich liczba nasiliła się. Pomyśl tylko o tych wszystkich młodych ludziach, którzy muszą przeprowadzić się do innych miast i krajów, aby dostać pracę. Albo uchodźcach, którzy przemierzają morza w poszukiwaniu lepszego życia.

Migracja nie jest dla nikogo łatwym doświadczeniem. W wielu przypadkach oznacza to wykorzenienie wszystkiego, co jest znajome, bezpieczne i podnoszące na duchu, aby przenieść się w inne miejsce, inny sposób życia, język i kulturę. Chociaż niebo wszędzie jest takie samo, mózg migranta zachowuje niewidzialną więź z domem, który pozostawił.

Tęsknota za krajem pochodzenia często oznacza, że migranci nigdy nie uważają domu w nowym kraju za swój własny.

Bezruch poznawczy

Bezruch poznawczy to stosunkowo nowa koncepcja. Magazyn Culture & Psychology opublikował w czerwcu 2022 artykuł napisany przez Ezenwę E Olumbę, który przeanalizował własne doświadczenia. Mężczyzna pochodzi z Igboland w Afryce i odczuwał tęsknotę za swoim domem, gdy mieszkał tysiące kilometrów z dala od niego, w Wielkiej Brytanii i Niemczech.

W swoim artykule wspomniał, że jego emocjonalne doświadczenia były identyczne z tymi, które przeżyły tysiące ludzi zmuszonych do migracji. Tak jak na przykład studenci syryjscy, którzy chociaż mieszkali w Turcji, twierdzili, że nadal pozostają mentalnie i duchowo w swoim pierwotnym domu, w Syrii dotkniętej wojną i głodem.

Wielu z tych, którzy z powodu studiów, pracy lub innych powodów zostali zmuszeni do opuszczenia swojego miasta lub kraju pochodzenia, bez wątpienia przechodzi przez ten psychologiczny proces. Bezruch poznawczy to pułapka w umyśle, która nieustannie przenosi ich do miejsc z przeszłości. W efekcie uniemożliwia im pozytywne łączenie się ze światem tu i teraz.

Bezruch poznawczy wykracza poza nostalgię

Nostalgia różni się od bezruchu poznawczego pod jednym względem. Nie blokuje nas, nie więzi ani nie przejmuje całej naszej uwagi. Wielu z nas odczuwa nostalgię, wspominając przeszłe chwile. Spoglądamy wstecz i doświadczamy uczuć, które oscylują między szczęściem a melancholią.

Jednak ci, którzy cierpią z powodu bezruchu poznawczego, powracają do swojej przeszłości szukając pocieszenia i pozostają przywiązani do przeszłych mentalnych obrazów. Ich uwaga i myśli są zakotwiczone w kraju pochodzenia lub w miejscu, które jest dla nich ważne. Tymczasem teraźniejszość zanika. Jest to proces często nieświadomy i automatyczny.

Niektórzy mogą na przykład doświadczyć sytuacji, w której będąc w pracy czują, że ich umysł nagle ucieka do wspomnień. Może to utrudniać funkcjonowanie i zachowanie jakości życia.

Umysły uwięzione we wspomnieniach, które pocieszają i oferują schronienie

Pamięć ludzka nie jest dokładna. Nie jest jak aparat Polaroid, który szybko rejestruje daną chwilę i przechowuje ją w albumie w mózgu. Pamięć jest twórcza. Rekonstruuje dane i wykorzystuje wyobraźnię. Innym zjawiskiem, które pojawia się w bezruchu poznawczym, jest postrzeganie przeszłości jako o wiele lepszej niż była w rzeczywistości.

Często osoba, która doświadcza bezruchu poznawczego, podczas codziennej rutyny w swoim nowym kraju, odkrywa, że jej umysł ucieka i odtwarza epizody z przeszłości. Co więcej, nakłada na nie upiększające filtry, zmieniając pewne wydarzenia, aby wspomnienia były bardziej oczyszczające, piękne i przyjazne. W efekcie umysł tworzy fikcyjną krainę czarów, w której dana osoba pozostaje uwięziona i odłączona od teraźniejszości.

Radzenie sobie z umysłem, który jest uwięziony w przeszłości

Kiedy umysł jest osadzony w przeszłości lub w fizycznej przestrzeni, która jest daleko, cierpi i zmniejsza swoją funkcjonalność. W tych warunkach nikt nie może dać z siebie wszystkiego. Wpływa to na pracę, studia, a nawet życie społeczne. Ci, którzy cierpią z powodu braku mobilności poznawczej, będą mieli problemy z integracją i nie będą w stanie stworzyć szczęśliwej przyszłości.

Co więc można zrobić w takiej sytuacji? Oto kilka rad.

Zarządzaj stresem związanym ze zmianą

Kiedy zostawiasz to, co znajome i bezpieczne, często doświadczasz niepokoju, strachu i niepewności. Jest tak, ponieważ Twój umysł szuka schronienia w Twoich wspomnieniach, które są zakotwiczone w przeszłości.

W tej sytuacji musisz zastosować odpowiednie strategie radzenia sobie ze stresem w obliczu każdej codziennej trudności. Mogą to być na przykład problemy z językiem czy szok kulturowy.

Znajdź grupy wsparcia ze swojego miejsca pochodzenia

Zawsze dobrze jest mieć grupę przyjaciół tej samej narodowości, którzy rozumieją, przez co przechodzisz. To sposób pozostania w kontakcie z korzeniami, wzmacniający potrzebę przynależności, którą jako ludzie wszyscy podzielamy. Nigdy nie powinieneś zapomnieć kim jesteś i skąd pochodzisz. Dlatego posiadanie przyjaciół lub rodziny, którzy wspierają Cię na co dzień, jest naprawdę oczyszczające.

Poznaj nowych ludzi i wyznacz sobie cele na przyszłość

Naprawdę dobrym sposobem na integrację jest poznawanie nowych ludzi. Nawiązywanie kontaktów z ludźmi z nowej lokalizacji, w której pracujesz lub studiujesz, oraz wytyczanie mapy swojej przyszłości jest pozytywnym i koniecznym krokiem do podjęcia.

Twój uwięziony umysł musi przenieść swoją uwagę z wnętrza na zewnątrz. Aby to zrobić, nie ma nic lepszego niż szukanie nowych motywatorów, celów i podstawowych znaczeń.

Żal, który czujesz po opuszczeniu domu, nigdy całkowicie nie zniknie. Jednak w końcu nauczysz się z tym żyć.