Napięcie, zmartwienia, smutek, frustracje…Czasami czyjeś problemy przenoszą się na nas. Nasz plecak napełnia się cudzymi emocjami, które wykańczają nas psychicznie. To typowe dla osób bardzo empatycznych, które są jak gąbka emocjonalna.
Zwykle myślimy, że jesteśmy po prostu zbyt empatyczni. Osób, którym łatwo wczuć się w czyjąś sytuację jest stosunkowo dużo. Do empatii dochodzi jeszcze dodatkowy czynnik – duża wrażliwość.
Innymi słowy, niektóre bardzo empatyczne osoby dobrze radzą sobie z wpływem emocji z zewnątrz. Problem pojawia się, gdy danej osobie trudno jest zarządzać emocjami i jest zbyt wrażliwa na bodźce z otoczenia. Czasami wystarczy, że wejdzie do biura, gdzie pracuje grupa osób, by ulec wpływowi napiętej atmosfery.
Osoby funkcjonujące jak emocjonalne gąbki cechuje nadwrażliwość emocjonalna. To cecha przejawiająca się od dzieciństwa, która często wiąże się z wysokim poziomem stresu i niepokoju.
Czym jest “emocjonalna gąbka”?
By ustalić, czy jest się emocjonalną gąbką nie wystarczy uznać, że ulega się wpływom cudzych emocji. Chodzi o wyjątkową łatwość wchodzenia w czyjeś buty i nasiąkanie emocjami do takiego stopnia, że powodują one objawy somatyczne. Takie absorbowanie emocji przekłada się często na zmęczenie fizyczne, migreny, bezsenność…
Badanie przeprowadzone na uniwersytecie Indiana przez doktora Davisa Marka wskazuje na to, że empatia ma szerokie spektrum. Innymi słowy, niektórzy mają jej o wiele więcej niż inni. Jeśli do tego dojdzie wysoka wrażliwość, powstaje kanwa gąbki emocjonalnej.
Czy to oznacza, że osoby o takim profilu skazane są na cierpienie? Nie. Jednak są wrażliwsze na wszelkie bodźce emocjonalne. Trudno takim stanem zarządzać i prawie zawsze powoduje on kłopoty psychiczne (stres, niepokój itd.) Można sobie jednak z tym poradzić.
Oto objawy wskazujące na to, że jesteś gąbką emocjonalną…
“Absorbujesz” negatywne wibracje i masz objawy somatyczne
Osoby bardzo empatyczne i nadwrażliwe intensywniej odbierają bodźce z otoczenia. Emocje, zarówno własne jak i cudze, przekładają się u nich na objawy somatyczne.
Dlatego też takie osoby bardziej cierpią w pracy – często mają zaburzenia lękowe. Co więcej, bywa, że zapadają na wypalenie spowodowane nadmiarem empatii.
Co więcej, samo rozmawianie o nieprzyjemnych wydarzeniach dotyczących innych ludzi staje się stresorem. Współodczuwanie obejmuje także pozytywne emocje, ale to te negatywne powodują szkodliwe konsekwencje.
Czy jesteś emocjonalną gąbką?
Połączenie dużej empatii z wysoką wrażliwością dotyczy ludzi w każdym wieku i przedstawicieli obu płci.
By stwierdzić, że jest się emocjonalną gąbką, powinno się spełniać przynajmniej 60 % poniższych wytycznych:
- Wysoka wrażliwość na zmiany w otoczeniu.
- Duża empatia.
- Tendencja do obwiniania się i brania odpowiedzialności za cudze problemy.
- Duża emocjonalność.
- Skłonność do refleksji.
- Tendencja do analizowania wszelkich drobiazgów (wracanie do rozmów, planów itp.)
- Wysokie wymagania wobec siebie samego.
- Branie wszystkiego do siebie.
- Duża wrażliwość na krytykę.
- Zainteresowanie sztuką.
- Wrażliwość na negatywne wiadomości.
Co robić, gdy jesteś jak gąbka emocjonalna?
Jak mam sobie radzić, jeśli jestem emocjonalną gąbką? Osoby empatyczne i bardzo wrażliwe często doświadczają rozczarowań oraz cierpią z powodu obciążania się cudzymi problemami. Nierzadko odczuwają też wypalenie, stres i niepokój.
Jeśli zatem identyfikujesz się z tego typu charakterystyką, masz zwiększoną podatność na problemy ze zdrowiem psychicznym. Stosuj zatem następujące strategie wspomagające:
- Przestaw się z empatii reakcyjnej na współczucie do siebie. O ile to możliwe, przekieruj część tej energii na siebie. Zapytaj siebie, czego potrzebujesz i zaoferuj to sobie. Naucz się stawiać granice, by chronić swoje wnętrze.
- Popracuj nad ekpatią. Nie jest to przeciwieństwo empatii, ale jej dopełnienie. Polega na równoważeniu empatii dla własnego dobra. Ekpatia to zasób mentalny pozwalający na zdrowsze angażowanie się w emocje innych, bez nasiąkania nimi.
- Codzienne zarządzanie emocjami. To inna strategia zorientowana na zmniejszanie wpływu emocji na naszą codzienność. Umiejętność identyfikowania, rozumienia i obniżania intensywności emocji to sposób na lepsze życie.
Trzeba także pamiętać o jednej ważnej rzeczy – zawsze warto zgłosić się do specjalisty, gdy sytuacja staje się zbyt trudna. Wyczerpanie z powodu nadmiernej empatii potrafi skutecznie niszczyć życie. Lepiej nauczyć się wykorzystywać tę cechę dla swojego dobra.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Bermúdez, J. (2004). Psicología de la personalidad. Teoría e investigación (Vol. I). Unidad Didáctica de la UNED. Madrid.
- Davis, M. H. (1980). A multidimensional approach to individual differences in empathy. JSAS Catalog of Selected Documents in Psychology, 10, 85.
- Nozaki, Y. & Mikolajczak, M. (2019) Extrinsic Emotion Regulation. Emotion; 20(1): 10-15.
- Pardo, R. (2018). Personas altamente sensibles. Claves psicológicas y espirituales. Desclée De Brouwer: Bilbao.
- Klein, M. (1996) Notes on some schizoid mechanisms. J Psychother Pract Res; 5(2): 160–179.