Empatia wobec siebie: jak czule połączyć się z samym sobą

Kochać siebie dobrze i dbać o siebie, tak jak robimy w stosunku do innych. Rozpoznawać własne potrzeby, tak jak bierzemy pod uwagę potrzeby innych... A ty, czy praktykujesz empatię wobec siebie? Wyjaśniamy, od czego zacząć.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 10 grudnia, 2021

Jak się dzisiaj miewasz? Co teraz czujesz? Jakie potrzeby, uczucia i pragnienia masz w głowie? Empatia wobec siebie to ćwiczenie poprawiające samopoczucie i zdrowie psychiczne, które często zaniedbujemy. Skierowanie swojego spojrzenia do wnętrza jest pierwszym krokiem w kierunku wszelkiego rodzaju zewnętrznej empatii.

Jednocześnie jest również punktem wyjścia każdej wzbogacającej relacji zarówno z sobą, jak i z innymi.

Dlaczego czasami odkładamy na bok tę decydującą umiejętność? Przez całe nasze życie zawsze przypominano nam, jak ważna jest empatyczna troska. Innymi słowy, niewiele rzeczy jest tak ważnych, jak umiejętność zrozumienia, kogo mamy przed sobą. Ta umiejętność postawienia się w sytuacji drugiej osoby, aby ją zrozumieć, a następnie odpowiednio postępować.

Jednak niewiele osób zwraca uwagę na to, że najlepszym sposobem uprawiania tej sztuki jest rozpoczęcie od samoświadomości emocjonalnej. Tylko empatia wobec siebie pomoże nam osiągnąć szczęście. Jest bowiem w stanie odczytać nasze własne potrzeby i emocje oraz reagować zgodnie z tym osobistym wszechświatem,

Empatia wobec siebie, co to jest?

Empatia wobec siebie to umiejętność łączenia się ze sobą  w troskliwy i pełen szacunku sposób. Ważne jest, aby skupić się na tych dwóch ostatnich wymiarach: „trosce” i „szacunku”. To prawda, że wszyscy praktykujemy wewnętrzny dialog i mamy zdolność łączenia się z naszym wnętrzem. Jednak nie zawsze robimy to właściwie. Jesteśmy na przykład bardzo skłonni do podtrzymywania negatywnego dialogu.

Charakteryzuje nas również subtelna skłonność do krytyki, podkopywania własnej wartości. Ten typ komunikacji z sobą samym wypełnia nas bardziej hałasem niż spokojem. Raczej rozpala obawy nie oferując przy tym żadnych rozwiązań.

Tak więc brak uzasadnionej i wzbogacającej empatii dla siebie prowadzi tego, że samy karmimy stresu i niepokój. Często jesteśmy również ludźmi, którzy są przyzwyczajeni do dawania innym więcej niż dajemy sobie.

Tak więc, chociaż Daniel Goleman nie mówił o empatii jako takiej w swojej książce Inteligencja emocjonalna, włączył tę umiejętność do tego, co znamy jako „samoświadomość emocjonalna”. To nic innego jak monitorowanie własnych stanów wewnętrznych, własnych preferencji, intuicji, potrzeb i każdej pojawiającej się emocji.

Spróbujmy zrozumieć w dalszej części, jak to osiągnąć.

Empatia wobec siebie – jak ją rozwinąć

Godfrey T. Barrett-Lennard jest profesorem psychologii na Uniwersytecie Murdoch (Australia), gdzie prowadził badania na ten temat. W swojej pracy wyjaśnia ważny fakt, że zadaniem każdego terapeuty podczas psychoterapii jest wyszkolenie osoby w tej podstawowej i niezbędnej umiejętności, jaką jest empatia wobec siebie.

Dlaczego to takie ważne? Otóż wiele osób spędza znaczną część swojego życia na zaniedbywaniu i lekceważeniu tego, jak się czują. Jest mnóstwo osób, które tak bardzo rozrzedzili swoją osobę w swoim bezpośrednim otoczeniu (partner, dzieci itp.), że nie wiedzą już, jak uzyskać dostęp do siebie, do swoich emocji, myśli, pragnień, braków…

Dlatego nie możemy odkładać tego zadania na bok. Przywrócenie empatii wobec samego siebie jest teraz tematem priorytetowym.

Poniżej podajemy kluczowe wskazówki, jak osiągnąć ten cel.

Obserwuj bez oceniania, bądź otwarty na siebie

Empatia wobec siebie wymaga, abyś zauważył i rozpoznał, że tu jesteś, że jest część Ciebie, która czuje, cierpi, jest podekscytowana, zasmucona i pełna nadziei. Oznacza to, że jesteś w stanie obserwować siebie bez wydawania osądów.

Nie krytykuj więc siebie za przeżywanie pewnych rzeczy, nie upominaj siebie za to, że dzisiaj czujesz się zły, zmartwiony lub przestraszony. Zajmij się sobą w otwarty, przejrzysty i troskliwy sposób (i bez odkładania Twoich spraw na później). Przekonasz się, że to przywróci Twoją zdolność do generowania zmian, które przybliżą Cię do dobrego samopoczucia.

Mów do siebie, jakbyś był swoim najlepszym przyjacielem

Jeśli sam nie przemawiasz do siebie z szacunkiem, to kto to zrobi? Jeśli nie jesteś w stanie komunikować się ze sobą w kochający sposób, jak możesz oczekiwać, że inni to zrobią? Miej tego świadomość: empatia wobec siebie wymaga, abyś mówił do siebie tak, jakbyś był swoim najlepszym przyjacielem.

Samoświadomość emocjonalna karmi się zrozumieniem i absolutną zdolnością słuchania, dzięki której możemy przytulić siebie takimi, jakimi jesteśmy, i jak się czujemy. Bez filtrów, bez pęknięć i bez wstydu.

Wybacz sobie dzisiaj, jutro i zawsze

Empatia wobec siebie, aby była użyteczna, autentyczna i znacząca, nie może zaczynać od odrzucenia lub krytyki. Możesz być wściekły na siebie, ponieważ w końcu zawsze popełniasz te same błędy. Możliwe, że boli cię przepuszczanie okazji. Może czujesz dyskomfort w stosunku do własnej osoby, ponieważ nie byłeś wystarczająco odważny w pewnych sprawach…

To poczucie odrzucenia samego siebie uniemożliwia ćwiczenie zdrowej i regenerującej empatii wobec siebie. Dlatego zawsze jest dobry moment, aby zacząć sobie wybaczać tak, jak na to zasługujesz. Zaoferuj sobie wybaczenie wszystkich błędów popełnionych na przestrzeni Twojego życia.

Uznaj, że przecież brakowało ci doświadczenia. Wybacz sobie, że pozwalasz niektórym ludziom cię skrzywdzić, ponieważ nikt nie ma kryształowej kuli, by wiedzieć, co się wydarzy.

Empatia wobec siebie: życie jest wyzwaniem i akceptuję swoje światła i cienie

Gniew, złość, strach, rozczarowanie, udręka, zmartwienie… Życie jest ciągłym wyzwaniem i zawsze wystawia cię na próbę. W niesprzyjających okolicznościach normalne jest doświadczanie skomplikowanych emocji.

Zaniedbanie tej wewnętrznej anatomii, odwrócenie wzroku od tego, co czujesz, myślisz, potrzebujesz i martwisz się, doprowadzi cię jedynie do bezradności, utraty kontroli i zwiększenia udziału stresu i niepokoju.

Empatia wobec siebie to tolerowanie wszystkich tych burzliwych oceanów, przez które czasami nawigujesz w Twoim wnętrzu. To akceptacja tego, co czujesz i danie sobie miłości, której tak potrzebujesz. Dzięki temu znajdziesz oczyszczający i idealny sposób na rozpoczęcie generowania zmian, aby przejść od tego punktu wyjścia w kierunku równowagi i spokoju.

Alfred Alder powiedział, że empatia to umiejętność patrzenia oczami drugiej osoby, słuchania uszami drugiej osoby i czucia sercem drugiej osoby. Cóż, zawsze pamiętajmy, że nic z tego nie zostanie osiągnięte autentycznie i kompetentnie, jeśli najpierw nie będziemy w stanie spojrzeć na samych siebie z zaciekawieniem.

Jeśli nie nauczymy się otwarcie słuchać samych siebie i sprawiać, by nasze serca biły pełną miłością do naszej osoby.