Rodzaje osobowości: według badaczy z USA jest ich cztery

Grupa amerykańskich naukowców zaproponowała 4 rodzaje osobowości w oparciu o 5 znanych dotychczas cech osobowościowych.

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Gema Sánchez Cuevas.

Napisany przez Eva Maria Rodríguez

Ostatnia aktualizacja: 23 października, 2023

Na przestrzeni dziejów wielu badaczy i teoretyków opracowało własne teorie definiujące rodzaje osobowości. Niedawno grupa naukowców (Gerlach, Farb, Revelle i Nunes Amaral) z Northwestern University w Evanston, w Stanach Zjednoczonych w wyczerpujący sposób przeanalizowała wszystkie dostępne dane.

Ich wyniki zakwestionowały ustalone dotychczas paradygmaty określające definicję osobowości. Na tej podstawie uznali oni, że są cztery podstawowe rodzaje osobowości.

Ci wspomniani powyżej psychologowie społeczni zamierzali odkryć, czy istnieją różne rodzaje osobowości. Z kolei cechy osobowościowe to zupełnie inna sprawa. Ponadto cechy osobowości “mogą być mierzone konsekwentnie na przestrzeni wieków i kultur”, stwierdził Luis A. Nunes Amaral, współautor tego badania i profesor inżynierii chemicznej oraz biologicznej w McCormick School of Engineering na Northwestern University.

Badacze z tego uniwersytetu przeanalizowali dane uzyskane z ponad 1,5 miliona ankiet. Dzięki temu odkryli oni, że istnieją co najmniej cztery różne rodzaje osobowości. Dla wygody określili je jako osobowość średnia, pełna rezerwy, skoncentrowana na sobie (egocentryczna) i modelowa. Te cztery rodzaje osobowości oparte są na pięciu podstawowych cechach osobowościowych. Są to kolejno neurotyzm, ekstrawersja, otwartość, ugodowość i sumienność.

Wyniki tego nowego badania zostały opublikowane w czasopiśmie Nature Human Behavior i spotkały się z szerokim oddźwiękiem ze strony innych naukowców.

4 rodzaje osobowości: kontrowersyjna koncepcja

William Revelle, profesor psychologii w Weinberg College of Arts and Sciences i jeden ze współautorów tego badania wyjaśnił, że “ludzie próbowali klasyfikować rodzaje osobowości od czasów Hipokratesa. Jednak wcześniejsza literatura naukowa odkryła już, że to nonsens”. Dane uzyskane na podstawie tego nowego badania wykazują wyraźnie, że “istnieją wyższe gęstości pewnych określonych typów osobowości”.

Pojęcie typów osobowości nadal budzi kontrowersje w dziedzinie psychologii. Wynika to z różnych odrębnych klasyfikacji, które otrzymały potwierdzenie na bazie empirycznej. Ponadto poprzednie próby zdefiniowania typów osobowości oparte na małych grupach badawczych ustąpiły miejsca wynikom, których często nie można było uzyskać ponownie.

“Rodzaje osobowości istniały tylko w literaturze traktującej o wszelkiego rodzaju rozwoju osobistym i pomocy samemu sobie. Nie znalazły natomiast dla siebie miejsca w czasopismach naukowych. Teraz sądzimy jednak, że ten stan rzeczy się zmieni z powodu wyników przeprowadzonych przez nas badań “- powiedział Luis A. Nunes Amaral.

Rodzaje osobowości: nowy punkt zaczepienia

W tym nowym badaniu połączono obliczeniowe alternatywne podejście z danymi uzyskanymi z czterech ankiet. Za ich pomocą przebadano ponad 1,5 miliona osób, a same ankiety uzyskano z IPIP-NEO (International Personality Item Pool) Johna Johnsona. Projekt myPersonality oraz dane uzyskane z projektu Big Personality przeprowadzonego przez BBC składały się z odpowiednio 120 i 300 elementów.

Ankiety opracowane przez społeczność badaczy mają od 44 do 300 pytań. Ponadto uczestnicy badania odpowiadają na nie zupełnie dobrowolnie przez Internet. Daje to naukowcom pełną możliwość przyciągnięcia szerokiej gamy informacji na temat ich osobowości.

Na podstawie tego rozległego zbioru danych zespół badaczy zidentyfikował pięć cech osobowościowych, które mogą mieć wyższy poziom akceptacji od reszty. Są to neurotyzm, ekstrawersja, otwartość, ugodowość i sumienność. Po opracowaniu nowych algorytmów naukowcy odkryli cztery grupy lub raczej rodzaje osobowości. Wymieniamy je i opisujemy bliżej w kolejnej sekcji naszego dzisiejszego artykułu.

Różne rodzaje osobowości

• Średnia. Ludzie cechujący się tym rodzajem osobowości mają wysoki poziom neurotyczności i ekstrawersji, ale także niski poziom otwartości. Według naukowców kobiety mają większe prawdopodobieństwo dysponowania osobowością typu przeciętnego.
• Pełna rezerwy. Ludzie mający tego rodzaju osobowość są stabilni emocjonalnie, ale niezbyt neurotyczni. Nie są szczególnie ekstrawertyczni, ale są w pewnym sensie skłonni do kompromisów.
• Modelowa. Osoby o tego typu osobowości osiągają niski poziom neurotyczności i wysoki we wszystkich innych cechach. Zdaniem naukowców osoby te są rzetelne i otwarte na nowe pomysły. Są dobre w zarządzaniu różnymi rzeczami i sprawami. Kobiety mają zdecydowanie większe prawdopodobieństwo przynależności do tej grupy od mężczyzn.
• Skoncentrowana na sobie (egocentryczna). Ludzie skupieni przede wszystkim na sobie osiągają wysoki poziom ekstrawersji, ale wypadają także poniżej średniej pod względem otwartości, ugodowości i sumienności.

Nasza osobowość zmienia się przez całe nasze życie

Naukowcy wyjaśniają także przy okazji, że gdy ludzie dojrzewają, zmieniają się ich osobowości. Na przykład osoby starsze wydają się być mniej neurotyczne, ale także bardziej sumienne i skłonne do kompromisów niż osoby w wieku poniżej 20 lat.

“Kiedy spoglądamy na duże grupy ludzi, widzimy wyraźnie, że istnieją trendy polegające na tym, że niektórzy ludzie mogą zmieniać niektóre ze swoich cech wraz z upływem czasu”, podsumował pracę swoją i swoich kolegów Luis A. Nunes Amaral.

Przeczytaj na Piękno umysłu

Zmienić osobowość? Do jakiego stopnia jest to możliwe?

To, jacy jesteśmy nie jest całkowicie zdefiniowane przez nasze geny, dlatego możemy interweniować w większości przypadków i zmienić osobowość.