Terapia EMDR i uważność w leczeniu PTSD
Terapia EMDR i uważność to jedna z najbardziej skutecznych kombinacji wykorzystywanych w leczeniu osób cierpiących na zespół stresu pourazowego. W poniższym artykule przedstawimy na czym polegają te dwie metody i wyjaśnimy, dlaczego tak dobrze ze sobą współdziałają.
Dzisiaj wyjaśnimy w jaki sposób terapia EMDR i uważność pomagają w leczeniu zespołu stresu pourazowego. Terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych (EMDR) to metoda kliniczna, którą na początku wykorzystywano jako środek do leczenia traumy.
Jej głównym celem było zmniejszenie takich objawów jak nadmierna czujność i natarczywe wspomnienia. Terapeuci zaczęli ją stosować u żołnierzy powracających z Wietnamu oraz kobiet, które padły ofiarami przemocy seksualnej.
Terapia EMDR bazuje na modelu Adapcyjnego Przetwarzania Informacji (AIP). Sugeruje on, że mózg każdego człowieka ma wrodzoną umiejętność przetworzenia wszystkiego, co nam się przytrafia w zdrowy sposób. Problem pojawia się, jeśli nie jesteś w stanie przetworzyć we właściwy sposób traumatycznego doświadczenia.
W takim przypadku Twoje postrzeganie zostaje zapamiętane dokładnie w taki sposób, w jaki na początku zakodował je Twój mózg. Istnieje razem ze zniekształconymi myślami, uczuciami i obrazami związanymi z przeżyciem, które Cię dotknęło.
Wielu słynnych terapeutów z powodzeniem łączy terapię EMDR z uważnością. Ogólnie rzecz biorąc, uważność to świadoma i nieoceniająca obserwacja tego, co dzieje się w Twoim mózgu. Wymaga akceptacji, współczucia i szczerej ciekawości. Terapia EMDR i uważność doskonale sprawdzają się z leczeniu traumy oraz depersonalizacji traumatycznych wydarzeń.
EMDR: terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych
Terapię EMDR stworzyła amerykańska psycholog Francine Shapiro. Jej pomysł przekształcił wczesne terapie leczenia ruchem gałek ocznych w jeden z najbardziej kompleksowych paradygmatów przetwarzania informacji, jaki istnieje po dzień dzisiejszy.
Obecnie technika Shapiro jest wykorzystywana przez niezliczonych lekarzy. Cel EMDR to wyjście poza przeżywanie traumy. Koncentruje się na rozbudzaniu pozytywnych uczuć i gruntownych zmianach najgłębszych przekonań. Końcowy cel tej terapii to zmiana tych zachowań pacjenta, które są związane z traumą.
Terapia EMDR traktuje traumę jak zaburzenia przetwarzania informacji bazując na fakcie, że mózg posiada umiejętność leczenia samego siebie, jeśli tylko nic go nie blokuje.
Zazwyczaj opisuje się ten fenomen używając następującej metafory: skóra ma umiejętność wyleczenia rozcięcia w mniej niż tydzień, jeśli tylko w ranie nie tkwi drzazga. W tym przypadku drzazga to źle zapisane wspomnienie.
W EMDR patologiczny jest sposób przechowywania i przetwarzania wspomnienia, a nie samo traumatyczne wydarzenie. Terapia EMDR działa na zasadzie stymulowania mózgu, aby doszedł do siebie i przetworzył nieprzetworzone lub niewyleczone wspomnienia oraz połączył je z siecią pozytywnych wspomnień.
Takie działanie prowadzi do naturalnego i adaptacyjnego odtworzenia wspomnień, co zmniejsza ich ciężar emocjonalny.
Dlaczego terapia EMDR i uważność tak dobrze ze sobą współdziałają?
W terapii EMDR wspomnienia przechowywane w dysfunkcyjny sposób (odizolowane, bezkształtne i zgromadzone w oryginalnej formie w układzie limbicznym) są przetwarzane w korze nowej w formie pamięci semantycznej. Forma semantyczna, którą nadajesz wspomnieniom, pomaga Ci kontrolować emocje, które je otaczają. Umożliwia istnienie wspomnień w spójnej, osobistej narracji.
EMDR odciąża również autonomiczny układ współczulny związany z traumatycznymi doświadczeniami i znacząco zmniejsza aktywację fizjologiczną.
W tym miejscu doskonale sprawdza się uważność. W 1972 r. dr Laurel Parnell, znana terapeutka EMDR, zaczęła interesować się uważnością. Ciekawiła ją zwłaszcza analogia obserwowania umysło jak laboratorium i wykorzystywania tego dystansu w celu odkrycia własnych prawd.
Parnell zaczęła wykorzystywać uważność razem z terapią EMDR po ukończeniu kilku treningów uważności z takimi pionierami tej metody jak Jack Kornfield i Joseph Goldstein.
Wielu tybetańskich mnichów korzysta również z wizualizacji i mocy obrazowania, aby wspierać rozwój tak ważnych cech jak współczucie, moc i mądrość. Uważność stanowi część treningu jogi, która na bardzo głębokim poziomie podkreśla również znaczenie świadomości ciała. Uważność pomaga doświadczać informacji bez oceniania ich.
Koncentracja na teraźniejszości
Terapia EMDR i uważność koncentrują się na teraźniejszości. Dlatego też są w stanie pomóc pacjentom przetworzyć traumatyczne przeżycia lub depresję i potraktować je jako wydarzenia przejściowe świadomego umyślu.
Podsumowując, to dwutorowe podejście zostało stworzone w celu uwalniania traumy, która przez długi czas pozostawała ukryta. Może pomóc Ci porzucić stan nadmiernej czujności i przetworzyć traumatyczne i stresujące wspomnienia w zdrowy sposób.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Shapiro, F. (2017). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): Basic principles, protocols, and procedures. (3rded.). Guilford Press.
- Boyd, J. E., Lanius, R. A., & McKinnon, M. C. (2018). Mindfulness-based treatments for posttraumatic stress disorder: a review of the treatment literature and neurobiological evidence. Journal of psychiatry & neuroscience : JPN, 43(1), 7–25. doi:10.1503/jpn.170021
- Hase, M., Balmaceda, U. M., Hase, A., Lehnung, M., Tumani, V., Huchzermeier, C., & Hofmann, A. (2015). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy in the treatment of depression: a matched pairs study in an inpatient setting. Brain and behavior, 5(6), e00342. doi:10.1002/brb3.342
- Linde, Jason N. (2019). Mindfulness and EMDR Therapy. Pychology Today