Psychoterapia - czego należy się spodziewać?

Jak myślisz, co dzieje się na psychoterapii? Co ci o tym powiedziano? Co o tym czytałeś? Gdybyś poszedł dzisiaj, jakie byłyby twoje cele? W tym artykule obalimy niektóre mity otaczające tego rodzaju terapię i przedstawimy realistyczny obraz tego, czego można się po niej spodziewać.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Vélez.

Ostatnia aktualizacja: 14 kwietnia, 2023

Osoby zastanawiające się, czy psychoterapia to rozwiązanie dla nich, często nie wiedzą, czego się po niej spodziewać. Rzeczywiście, wokół tego zagadnienia krąży wiele mitów, niedopowiedzeń i błędnych przekonań. Co więcej, opowieści osób, które były na terapii, mogą dodatkowo potęgować zamieszanie. Z tego powodu przed umówieniem się na wizytę u psychologa warto wiedzieć, na czym tak naprawdę polega psychoterapia.

W dziedzinie psychologii istnieje wiele różnych podejść, które określają strategie i metody terapii. Z reguły psychoterapia to właśnie zestaw konkretnych technik stosowanych przez terapeutę w celu poprawy jakości życia jednostki.

W tym artykule mamy nadzieję wyjaśnić, na czym opiera się proces psychoterapii, czego można się po niej spodziewać i co zrobić, żeby przyniosła możliwie jak najlepsze efekty.

Psychoterapia – słowem wstępu

Jak wspomniano wcześniej, psychoterapia opiera się na zastosowaniu szeregu technik i strategii, które mają na celu poprawę życia pacjentów. Jej celem jest wyposażenie pacjenta w narzędzia przydatne w rozwiązywaniu problemów, stawianiu im czoła i radzeniu sobie z problemami za pomocą adaptacyjnych zachowań oraz dynamik. Innymi słowy, celem terapii jest, aby jednostka zdobyła zasoby do samodzielnego i niezależnego rozwiązywania swoich trudności. Powinny one pozytywnie wpływać na aspekty zachowania, emocje i sposób myślenia danej osoby. Może ona na przykład nauczyć się identyfikować myśli, które prowadzą do emocji wywołujących atak paniki.

W konsekwencji psychoterapia musi być dostosowana do potrzeb każdej osoby oraz problemów, z jakimi się boryka. Warto pamiętać, że opinie i doświadczenia innych osób, które przeszły terapię, mogą nie mieć szczególnego znaczenia. To dlatego, że każda osoba jest inna, w związku z czym efekty procesów terapeutycznych również są różne.

Jak działa psychoterapia?

Być może najbardziej fundamentalnym aspektem psychoterapii jest relacja zaufania między terapeutą a klientem/pacjentem. Dzięki niej mogą oni szczerze komunikować swoje obawy, oczekiwania i trudności. Oznacza to, że terapeuta będzie w stanie dogłębnie zrozumieć problem.

Kolejnym istotnym krokiem jest przeprowadzenie oceny przez terapeutę. Skupi się on na aspektach, które pacjent wskazał jako problematyczne. Po określeniu intensywności problemu i postawieniu diagnozy, terapeuta i pacjent wspólnie ustalają szereg celów oraz sposób, w jaki będą nad nimi pracować.

Później, w trakcie całego procesu terapeutycznego, stosowane będą odpowiednie i wspólnie uzgodnione techniki. Z biegiem czasu przydatność i skuteczność tych strategii zostanie poddana przeglądowi. Na przykład, jeśli zauważono, że dana technika nie przynosi dobrych rezultatów, można znaleźć alternatywny sposób radzenia sobie z danym problemem.

Psychoterapia – czego można się spodziewać?

Biorąc pod uwagę powyższe, czego można oczekiwać po psychoterapii ? Czego będzie od ciebie oczekiwać terapeuta?

Pomoc i informacje

Psychoterapia jest źródłem pomocy, przewodnikiem. W terapeucie znajdziesz osobę, która oferuje swoją wiedzę, czas i zasoby, aby zmniejszyć twoje poczucie dyskomfortu. Dlatego możesz oczekiwać, że terapeuta już od pierwszej wizyty będzie przyjazny i pomocny oraz udzieli ci wszelkich potrzebnych informacji.

Ponadto możesz oczekiwać wsparcia w osiąganiu określonych celów, na podstawie sprawdzonych technik. Jednak musisz wiedzieć, że nie ma tu rozwiązań prostych i natychmiastowych. Nieuchronnie w trakcie całego procesu terapeutycznego konieczne będzie wprowadzanie odpowiednich zmian i modyfikacji.

Nie chodzi tylko o rozmowę

Kiedy myślimy o psychoterapii, pierwszym obrazem, który przychodzi nam do głowy, jest mały, przytulny pokój i dwie rozmawiające ze sobą osoby. Niemniej jednak, chociaż rozmowa jest potężnym narzędziem w psychologii, to tylko wierzchołek góry lodowej. W rzeczywistości psychoterapia opiera się na rozmaitych technikach.

Czasami techniki te będą wymagały twojego zaangażowania poza sesją terapeutyczną. Dlatego możesz otrzymać jakąś formę pracy domowej na następną sesję. Na przykład zapisywanie wszelkich nieprzyjemnych sytuacji lub myśli. Przy innych okazjach podczas sesji możesz odbyć praktyczne szkolenie, aby nauczyć się jakiejś przydatnej metody radzenia sobie z danym problemem. Może to być na przykład trening relaksacyjny.

Terapeuta może nawet wykorzystać technologię do pracy nad określonymi aspektami. Na przykład wirtualna rzeczywistość w systematycznym odczulaniu. Może to być wykorzystane, jeśli masz fobię wysokości. Programy komputerowe mogą być również używane w treningu poznawczym.

Ciągła praca

Jak już wspomnieliśmy, nie należy oczekiwać, że psychoterapia przyniesie magiczne rozwiązanie. W rzeczywistości należy spodziewać się czegoś wręcz przeciwnego. Dzieje się tak dlatego, że aby terapia była skuteczna i stała się źródłem jak największych korzyści, trzeba pracować nieprzerwanie.

Ta praca jest szczególnie ważna dla ciebie jako pacjenta, ponieważ ostatecznym celem jest nabycie przez ciebie szeregu umiejętności i zasobów, z których będziesz mógł korzystać samodzielnie w dowolnym czasie i w każdej sytuacji. Dlatego musisz stale pracować, aby uczyć się i wykorzystywać te strategie w życiu codziennym. Bez tej pracy nie będziesz mógł się rozwijać i nie będziesz miał wiele do zaoferowania swojemu terapeucie. W rezultacie trudno mu będzie ci pomóc.

Psychoterapia a konkretne cele i zadania

Wszystko, czego podejmujesz się w trakcie terapii, jest częścią procesu o określonym celu. Na przykład może to być zmniejszenie lęku i nauczenie się, jak mu zapobiegać. Z tego powodu, choć czasami konieczne jest eksplorowanie rozmaitych obszarów, aby zrozumieć problem, wszystkie podejmowane działania powinny być uzasadnione i ukierunkowane właśnie na ten cel.

Może to pomóc ci dostrzec postępy i uzyskać motywację, a także pomóc terapeucie w określeniu, kiedy zacząć zwiększać odstępy między sesjami, a nawet zakończyć terapię. Tego rodzaju proces pokazuje Ci, że jesteś w rękach odpowiedniego profesjonalisty. W końcu, jeśli nie widać końca psychoterapii, z czasem poczujesz się nieswojo. Ponadto może się okazać, że wykonujesz zadania, które nic nie wnoszą do Twojej sytuacji. Lub, że tak naprawdę nie pracujesz nad niczym szczególnie istotnym podczas poszczególnych sesji. W takim przypadku powinieneś pomyśleć o zmianie terapeuty lub przynajmniej wspomnieć mu o tym problemie.

Psychoterapia – czego nie należy oczekiwać

Krótko mówiąc, psychoterapia ma na celu nauczyć cię skutecznie radzić sobie z problemem. Dlatego nie należy oczekiwać szybkiej naprawy trudnej sytuacji, ponieważ nauka wymaga czasu. Oznacza konieczność stawiania czoła bolesnym sytuacjom, zastanawiania się nad nimi oraz trwałej zmiany sposobu myślenia i nawyków. Nie należy oczekiwać, że będzie to łatwe lub że sprawi, iż twoje życie będzie usłane różami.

Z drugiej jednak strony nie należy też przyjmować postawy, że psychoterapia na ciebie nie zadziała. Jeśli myślisz w ten sposób, na pewno nie odniesiesz sukcesu. Podejdź do niej z entuzjazmem i zaufaniem, a na pewno uzyskasz pozytywne rezultaty.