Psychologiczne metody leczenia alkoholizmu

W dzisiejszym artykule przedstawiamy opisy różnych skutecznych psychologicznych metod leczenia alkoholizmu. Dwie główne grupy koncentrują się na abstynencji lub kontrolowanym piciu, a wybrane leczenie zależy od danego pacjenta.
Psychologiczne metody leczenia alkoholizmu

Ostatnia aktualizacja: 02 kwietnia, 2020

Psychologiczne metody leczenia alkoholizmu opierają się głównie na modelu poznawczo-behawioralnym. Model ten traktuje to zjawisko jako potężny mechanizm wzmacniający, który pozostaje nawykiem danej osoby do samodzielnego leczenia.

Model poznawczo-behawioralny oferuje podejście alternatywne do tradycyjnego, które zakłada, że alkoholizm jest chorobą.

Głównym celem psychologicznych metod leczenia alkoholizmu jest zmniejszenie preferencji danej osoby wobec alkoholu. Jednocześnie dąży się do zwiększenia preferencji dla innych działań, które pozwalają na utrzymanie długoterminowego funkcjonowania adaptacyjnego.

W zależności od pacjenta, jego zasobów osobistych i środowiska rodzinnego kolejnym celem może być przeszkolenie ich, aby po prostu zaprzestali spożywania alkoholu w sposób problematyczny. Eksperci nazywają to „kontrolowanym piciem”.

Obecnie pośród psychologicznych metod leczenia alkoholizmu istnieją dwie główne szkoły interwencji. Jedna z nich koncentruje się na próbie osiągnięcia całkowitej abstynencji. Druga ma na celu skłonienie osoby do spożywania alkoholu w bezpieczny i kontrolowany sposób. Każdą ze szkół opiszemy poniżej.

Psychologiczne metody leczenia alkoholizmu

Model behawioralny ma na celu zmianę zachowań bezpośrednio związanych ze spożywaniem alkoholu. Takie podejście nakłada odpowiedzialność za problem bezpośrednio na osobę. W związku z tym, zmiana jest wyłącznie w rękach pacjenta.

Psychologiczne metody leczenia alkoholizmu dążące do abstynencji

Trening umiejętności społecznych lub samokontroli

Eksperci zwykle stosują tę metodę u pacjentów, którym brakuje odpowiednich umiejętności interpersonalnych i intrapersonalnych. To także dobry sposób, aby pomóc tym, którzy nie są w stanie kontrolować swojego stanu emocjonalnego bez spożywania alkoholu.

Eksperci zauważyli też, że osoby uzależnione spożywają mniej alkoholu w stresujących sytuacjach społecznych, jeśli mają alternatywną strategię rozwiązania problemu.

Jednym z przykładów jest podręcznik Monti et al  (2002). Praca ta pokazuje strategie społeczne zarówno dla pacjenta, jak i dla jego grupy wsparcia. Pozwalają one pacjentowi uniknąć potrzeby spożywania alkoholu.

Podejście do wzmacniania społeczności jako jeden ze sposobów leczenia alkoholizmu

Podejście to próbuje zmienić styl życia związany ze spożywaniem szkodliwych substancji. Obejmuje to techniki, takie jak rozwiązywanie problemów, terapia behawioralna w rodzinie, poradnictwo społeczne i szkolenie w zakresie poszukiwania pracy. Możesz również zastosować tę metodę w kontekście kontrolowanego picia.

Behawioralna terapia małżeńska

Ten sposób wymaga wyjścia poza przyjęcie spożywania alkoholu jako mechanizmu wzmacniającego i ma na celu całkowitą abstynencję. Stara się zachęcić małżonków do wspólnego spędzania czasu ze sobą. Aktywności, które nie obejmują spożywania alkoholu, są lepszym wyborem.

Dobrym przykładem jest program Sisson i Azrin. Program ten ma na celu nauczyć partnera, który nie jest alkoholikiem, pewnych umiejętności radzenia sobie z chorym małżonkiem. Niektóre z nich uczą, jak ograniczyć możliwość fizycznego znęcania się, zachęcać do trzeźwości i do poszukiwania leczenia przez partnera.

Terapia awersyjna

Celem tego rodzaju terapii jest całkowite ograniczenie lub wyeliminowanie pragnienia alkoholu u osoby pijącej. Terapeuci, którzy korzystają z tego sposobu, wykorzystują różne bodźce lub obrazy. Używają ich w taki sposób, aby warunkować negatywną reakcję na właściwości alkoholu (na przykład na jego kolor, zapach itp.).

Eksperci stosowali różne awersyjne bodźce. Obejmowały one od klasycznego porażenia prądem, którego Kantarovich używał w 1929 roku, po narzędzia chemiczne, a nawet tylko wizualizacje.

Jednym z przykładów tego leczenia jest ukryte uczulenie, które zaproponował Cautela w 1970 roku. Aby zobaczyć wyniki tego leczenia, wystarczy zazwyczaj osiem sesji.

Zapobieganie nawrotom

W tym przypadku najbardziej znane są działania Marlatt i Gordona. Ten rodzaj leczenia nakłada na pacjenta główny ciężar bycia osobą odpowiedzialną za zmianę swojego zachowania. W związku z tym jest on również odpowiedzialny za utrzymanie tej zmiany po dojściu do celu.

Zapobieganie nawrotom musi uwzględniać fakt, że strategie radzenia sobie z tym problemem muszą być silniejsze w sytuacjach wysokiego ryzyka.

Leczenie alkoholizmu, którego celem jest osiągnięcie zdrowego poziomu picia

Eksperci wybierają takie rozwiązanie, gdy dana osoba nie chce całkowicie rzucić alkoholu, ponieważ nie ma problemów fizycznych. Najbardziej reprezentatywnym programem z tej grupy jest program Sobell i Sobell.

Program Sobell i Sobell ma na celu odciągnięcie osób pijących od chronicznego problemu spożywania alkoholu. Jego podstawą jest nauczanie umiejętności samokontroli, ponieważ celem metody jest jedynie krótka interwencja. Pacjent powinien stosować wiele strategii, których uczy go terapeuta.

Leczenie alkoholizmu

P acjenci to zazwyczaj osoby młode, o wysokim wykształceniu. Zwykle mają dobrą pracę i kilka poważnych epizodów odstawiania alkoholu na koncie. Większość z nich nadużywa alkoholu od pięciu do dziesięciu lat.

Pod względem osobistych zasobów społecznych i ekonomicznych niewiele różnią się oni od reszty populacji. Oznacza to, że są w dobrej sytuacji i mogą dokonać ważnych zmian w swoim życiu, bez zbyt wielu przeszkód.

Program Sobell i Sobell obejmuje cztery tygodnie, a specjalista zarządza nim w warunkach ambulatoryjnych. Nie jest to bardzo intensywne pod względem pracy, którą pacjent wykonuje w klinice – ale wymaga dużo pracy w domu. Ostatecznie celem jest, aby pacjenci dokonali zmiany dla samych siebie.

Wytyczne programu Sobell i Sobell

Oto niektóre z sugestii przedstawionych w tym programie: nie spożywaj więcej niż trzy jednostki alkoholu dziennie i nie pij więcej niż trzy razy w tygodniu. Jeśli zastosujesz się do tej zasady, Twoja tolerancja na alkohol będzie niższa.

Ponadto nigdy nie należy pić w sytuacjach wysokiego ryzyka i nie należy spożywać więcej niż jedną jednostkę alkoholu na godzinę. Kolejną ważną radą jest, aby poczekać co najmniej 20 minut między momentem, w którym zdecydujesz się pić, a czasem, w którym faktycznie to zrobisz.

Szkolenie w zakresie rozwiązywania problemów i zapobiegania nawrotom jest bardzo istotne w tym programie. Pomoże to pacjentowi zidentyfikować sytuacje życiowe związane ze spożywaniem alkoholu. Następnie może on wykorzystać strategie, których nauczył się do stawiania czoła tym sytuacjom.

Wniosek

W przypadku obu omawianych przypadków, jakimi są psychologiczne metody leczenia alkoholizmu, głównym celem jest to, aby pacjent poznał alternatywne strategie radzenia sobie. Powinny one hamować impuls do picia alkoholu.

Mogą to być proste techniki społeczne, jak nauka mówienia „nie” osobom, które namawiają pacjenta do picia. Innym przykładem jest poznanie nowych sposobów skutecznego rozwiązywania problemów, które alkoholik próbuje zatrzymać za pomocą myślenia o nich.

Celem jest oderwanie się od uzależnienia i rozpoczęcie nowej ścieżki. Prawdą jest, że proces ten może być niewygodny. Jednak jeśli się skupisz, możesz zmierzyć się z każdym pojawiającym się problemem.

W dzisiejszych czasach psychologiczne metody leczenia alkoholizmu są niezwykle ważne; szczególnie te, które koncentrują się na kontrolowanym piciu. Wynika to z ogromnego wzrostu liczby młodych ludzi, które wybierają alkohol jako sposób radzenia sobie z problemami i emocjami.

Największym celem tego wszystkiego jest powstrzymanie młodych ludzi przed patologicznym piciem. Zamiast tego znacznie lepiej dla nich jest uczyć się skutecznych sposobów zarządzania życiem, bez potrzeby spożywania alkoholu.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Vallejo, P, M.A. (2016). Manual de Terapia de Conducta. Editorial Dykinson-Psicología. Tomo I y II

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.