Psychologiczne korzyści płynące z grania w gry planszowe

Gra w gry to nie tylko dobra zabawa, chociaż jest to jej główny cel. Gry planszowe zapewniają wiele korzyści psychologicznych, od poprawy elastyczności poznawczej i koncentracji, po promowanie socjalizacji i zapobieganie pogorszeniu funkcji poznawczych.
Psychologiczne korzyści płynące z grania w gry planszowe
Laura Ruiz Mitjana

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Laura Ruiz Mitjana.

Ostatnia aktualizacja: 19 listopada, 2022

Nie tylko dzieci lubią się bawić – wszyscy to lubimy. Co ciekawe, podczas zabawy i grania w gry aktywujemy różne obszary naszego mózgu. Jest tak, ponieważ generowane są różne zdolności poznawcze, takie jak rozumowanie, logika lub pamięć. Dzisiaj porozmawiamy o tym, jakie korzyści psychologiczne uzyskamy grając w gry planszowe.

Istnieje kilka psychologicznych korzyści z grania w gry, nie tylko na poziomie poznawczym, ale także na poziomie psychologicznym i społecznym. Co więcej, kiedy się bawimy lub gramy w gry, udzielamy się towarzysko.

„Zabawa jest łyżką, która miesza wszystkie składniki ze sobą. Jest podstawą wszelkiej sztuki, gier, książek, sportu, filmów, mody, zabawy i cudów – krótko mówiąc, podstawą tego, co uważamy za cywilizację. Zabawa jest niezbędną istotą życia. Sprawia, że życie jest żywe”.

-Stuart Brown-

Korzyści płynące z grania w gry planszowe

Centralnym elementem wielu gier planszowych jest sama plansza. Zdecydowana większość z nich opiera się na określonych zasadach. Czasami prowadzi to do generowania różnych wariantów tej samej gry, które mogą na przykład sprawić, że ktoś będzie miał większą szansę lub rozgrywki będą krótsze.

Gry planszowe mogą wymagać planowania umysłowego, strategii, sprawności manualnej lub innych umiejętności. Są to gry grupowe, w których tworzone są drużyny. Ale w jaki sposób granie w gry planszowe pomaga nam psychicznie? Oto niektóre z ich najciekawszych zalet.

Seniorzy grający w gry planszowe
Niektóre gry planszowe pomagają w utrzymaniu pewnych funkcji poznawczych u osób starszych.

1. Poprawiają płynność werbalną i zapobiegają pogorszeniu funkcji poznawczych

Według badań przeprowadzonych przez Uniwersytet w Lleida (Hiszpania) i opublikowanych w International Journal of Geriatric Psychiatry w 2020 roku, nowoczesne gry planszowe i karciane poprawiają płynność słowną. Ponadto mogłyby stanowić skuteczną interwencję w utrzymaniu niektórych funkcji poznawczych u osób starszych, zapobiegając również ich pogorszeniu.

Naukowcy współpracowali z innymi osobami z Valdecilla Biomedical Research Center (Kantabria) i Mental Health Network Biomedical Research Center (CIBERSAM). Współpracowali również z profesjonalistami z rezydencji Comtes Urgell w Balaguer i Stowarzyszenia Afim21 w Almerii.

Badanie przeprowadzono w dwóch turach z udziałem 49 zdrowych 65-letnich uczestników. Wszyscy uczęszczali do placówek opieki nad osobami dorosłymi. Przez pięć tygodni odbywali co dwa tygodnie 90-minutowe sesje z psychologami specjalizującymi się w osobach starszych (psychogerontologami).

2. Poprawiają pamięć krótkotrwałą, hamowanie i elastyczność

Według innych badań przeprowadzonych przez Wydział Neuropsychologii, Genów i Środowiska Uniwersytetu w Lleida, nowoczesne gry planszowe są korzystne, jeśli chodzi o poprawę innych zdolności poznawczych. Są to na przykład pamięć krótkotrwała, hamowanie (zdolność do hamowania naszego zachowania w razie potrzeby) i elastyczność umysłowa (niezbędna na przykład do zmiany zadań).

Korzyści te odczuli nieletni z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), nieletni zagrożeni wykluczeniem społecznym oraz osoby starsze.

3. Promują socjalizację

Kolejną korzyścią psychologiczną jest to, że gry planszowe sprzyjają socjalizacji. Grając z innymi ludźmi, jesteśmy z nimi w kontakcie, wymieniamy się opiniami i strategiami, a ostatecznie udzielamy się towarzysko.

Nasze mózgi to lubią, ponieważ zmusza je to do „pracy” poprzez empatię i otwartość, na przykład poprzez słuchanie innych i rozumienie ich. Nie wspominając już o korzyściach płynących z kontaktów towarzyskich i poznawania nowych ludzi.

4. Redukują stres

Granie w gry planszowe może również pomóc zmniejszyć codzienny stres, ponieważ wymaga to od nas skupienia się na chwili obecnej i na samej grze.

Ponadto planszówki są naprawdę dobrymi rozpraszaczami uwagi, ponieważ chronią nas przed codziennymi zmartwieniami. Wszystkie przyjemne zajęcia są korzystne dla zmniejszenia naszego poziomu aktywacji i stresu.

5. Wspomagają koncentrację

Grając w gry planszowe, musimy poświęcić całą naszą uwagę samym grom, zrozumieć zasady i sposób ich działania, czekać na swoją kolej, przemyśleć taktykę lub strategię (indywidualnie lub zespołowo), aby wygrać. Sprzyja to zdolności utrzymywania uwagi i koncentracji.

6. Promują naukę i przestrzeganie zasad

Tego typu gry (zwłaszcza te najnowocześniejsze) są zbudowane wokół predefiniowanych zestawów reguł. Wspierają one działanie gry, a my potrzebujemy ich zrozumienia i nauczenia się, aby móc rozpocząć rozgrywkę.

Ponadto wiele nowoczesnych gier planszowych ma wspólną mechanikę i podobieństwa, które sprzyjają możliwości wyodrębniania i przenoszenia funkcji i kluczy z jednej gry do drugiej.

trzech przyjaciół gra w grę planszową
Gry planszowe pomagają nam ćwiczyć rozumowanie i refleksję.

7. Pomagają nam debatować i porządkować nasze pomysły

Kooperacyjne gry planszowe pozwalają graczom debatować i współpracować ze sobą, aby wygrać. Dlatego tego typu gry promują umiejętność debatowania i porządkowania naszych pomysłów, w poszukiwaniu wspólnych celów.

Granie w gry planszowe jest pozytywnym zajęciem

Istnieje wiele różnych rodzajów gier planszowych. W niektórych przypadkach uczestnicy muszą posługiwać się rozumowaniem taktycznym lub strategicznym. Inne wymagają koordynacji, sprawności manualnej, pamięci i zdolności dedukcyjnych. Z drugiej strony są takie, które opierają się wyłącznie na przypadku.

Niezależnie od rodzaju gry planszowej wiemy, że z pewnością ma niezwykłe korzyści psychologiczne. Niektóre z nich wymieniliśmy powyżej. Z pewnością najważniejszą korzyścią jest to, że pozwalają nam się dobrze bawić z przyjaciółmi lub rodziną, a także przy okazji czegoś nauczyć!

„Zabawa jest dziełem dzieciństwa”.

-Jean Piaget-


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Estrada-Plana, V. et al. (2020). Cognitive training with modern board and card games in healthy older adults: two randomized controlled trials. International Journal of Geriatric Psychiatry, 36(6), 839-850. https://doi.org/10.1002/gps.5484
  • Estrada-Plana, V., Esquerda, M., Mangues, R., March-Llanes, J. & Moya-Higueras, J. (2019). A Pilot Study of the Efficacy of a Cognitive Training Based on Board Games in Children with ADHD: A Randomized Controlled Trial. Games for Health Journal. Published on-line January 17th 2019. DOI: 10.1089/g4h.2018.0051

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.