Oksytocyna to hormon, który ma kilka zadań. Wciąż nie wiemy dokładnie, jak wiele ich jest. Wiemy na przykład, że to oksytocyna łączy nas z innymi ludźmi.
To właśnie oksytocyna wstrzykuje nam pewną siłę, która odgrywa ważną rolę w uczuciach, reprodukcji, laktacji i miłości we wszystkich jej formach i odmianach. To oksytocyna wywołuje poród i kształtuje życie przez duże “Ż”.
Współcześnie wiele osób niemal natychmiast kojarzy oksytocynę z z oksytocyną syntetyczną, którą stosuje się do wywołania porodu.
Oksytocyna jest wytwarzana w podwzgórzu i wydzielana przez przysadkę mózgową.
Nadal trwają badania nad tą maleńką cząsteczką organiczną, zarówno hormonem, jak i neuroprzekaźnikiem. Zaledwie kilka miesięcy temu czasopismo naukowe „Social Cognitive and Affective Neuroscience” ujawniło rolę, jaką oksytocyna może odgrywać na poziomie mentalnym, jeśli chodzi o sprzyjanie odprężeniu, spokojowi i procesom, na których opiera się na przykład medytacja.
Mówiąc inaczej: oksytocyna nie łączy nas tylko z innymi ludźmi. Pobudza również mechanizmy psychologiczne i emocjonalne, które pomagają nam lepiej łączyć się z samym sobą. Ma związek z równowagą wewnętrzną.
Teraz, gdy przedstawiliśmy niektóre z jej funkcji oraz powiedzieliśmy parę słów o tym, jak bardzo jest to ważne, spróbujemy poznać ten niesamowity hormon, oksytocynę, trochę lepiej.
Oksytocyna, hormon miłości i… nie tylko
Oksytocyna jest oligopeptydem złożonym z dziewięciu aminokwasów. Została odkryta na początku ubiegłego wieku i sztucznie zsyntetyzowana przez biochemika Vincenta Du Vigneauda w 1953 roku.
Właśnie wtedy ten związek, pełniący tak ważną i potężną funkcję w mózgu człowieka, został wzięty pod mikroskop. Celem było określenie roli, jaką odgrywa w ważnych częściach naszego życia, takich jak relacje społeczne.
Teraz wiemy, że ta substancja chemiczna jest motorem, który włącza się i kształtuje wiele naszych prospołecznych zachowań. Odpowiada za zachowania takie jak empatia, zaufanie, przyjaźń, hojność lub altruizm.
Ponadto oksytocyna pełni podstawową funkcję z punktu widzenia układu nagrody i dopaminy. To na przykład oksytocyna generuje przyjemność podczas orgazmu.
I tak, biorąc pod uwagę tę charakterystykę, ludzie przyjmują, że oksytocyna jest odpowiedzialna za te naprawdę intensywne, ważne związki.
Ale, jak czytamy w artykule opublikowanym w czasopiśmie „Neuroscience and Biobehavioral Reviews”, ten ostatni fakt jest o wiele bardziej złożony, niż może się wydawać na pierwszy rzut oka.
Ponieważ w relacjach afektywnych dzieje się o wiele więcej. Istnieje wiele różnych dynamik w koktajlu neuroprzekaźników, które zawierają oksytocynę.
Kiedy jesteśmy zakochani i czujemy tę intensywną, szaloną, niemal obsesyjną pasję, oksytocyna faktycznie obniża nasze zahamowania. Naukowcy twierdzą, że ten hormon wpływa na nasze obwody neuronalne podobnie jak alkohol.
Zachęca nas do podejmowania ryzyka, zaufania sobie i nie dostrzegania możliwych niebezpieczeństw lub implikacji, jakie może mieć związek. Nawet jeśli związek z daną osobą jest szkodliwy. Nawet jeśli jest toksyczny.
Niektórzy nazywają to „ciemną” stroną oksytocyny. Ale to czyni temat jeszcze bardziej interesującym.
Oksytocyna, moderator życia
Oksytocyna wpływa na hojność, troskę, zaufanie i współczucie. Jeśli to prawda, łatwo zrozumieć, dlaczego jest nazywana „hormonem ludzkości”.
Ale nie możemy zapomnieć o jednym bardzo ważnym fakcie. Nawet w królestwie zwierząt matki opiekują się dziećmi i bronią ich za cenę własnego życia. Oksytocyna reguluje również ich zachowania. W rzeczywistości dowiedziono, że to właśnie dzięki temu hormonowi między człowiekiem a psem może nawiązać się wspaniała więź.
„Oczy nie pomogą żadnemu ślepemu sercu”.
-arabskie przysłowie-
Zamiast więc nazywać ją hormonem człowieczeństwa, powinniśmy spojrzeć na nią z szerszej i ważniejszej perspektywy. Dostrzec w niej animatora ŻYCIA, dużymi literami.
Oksytocyna pozwala nam nawiązać kontakt z innymi ludźmi, z innymi gatunkami, ze środowiskiem, a nawet z nami samymi. Ułatwia współistnienie. Dzięki niej wiemy, że uczucia, altruizm, troska i dbanie o siebie gwarantują przetrwanie.
Ponadto obecnie badany jest nowy, dość interesujący aspekt. Naukowcy odkryli, że oksytocyna zwiększa naszą uwagę na informacje społeczne i emocjonalne w otoczeniu.
Pomaga nam zinterpretować, które bodźce są ważne. W ten sposób możemy je zapamiętać, zinterpretować i przetworzyć. Tutaj znowu mamy to „połączenie”. Tę siłę, która sprzyja połączeniu się z tym, co nas otacza. Poczuciu bycia uczestnikiem, częścią całości.
Odkrycie to może mieć istotne znaczenie dla osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD). W rzeczywistości wykazano, że niedobór oksytocyny może sprzyjać pojawieniu się autyzmu.
Właśnie dlatego pierwsze próby kliniczne przyniosły pozytywne efekty w kwestii integracji społecznej i interakcji. Miejmy nadzieję, że dalsze działania w tym kierunku będą owocne. Miejmy także nadzieję, że pojawią się kolejne odkrycia dotyczące tej niesamowitej cząsteczki.
Bibliografia:
-Kerstin Uvnäs Moberg (2003) „The Oxytocin Factor: Tapping the Hormone of Love, Calm, and Healing”. Da Capo Press.
-Patty Van Cappellen, Baldwin M. Camino (2016) Effects of oxytocin administration on spirituality and emotional responses to meditation, “Social Cognitive and Affective Neurosciencie”. Vol 11, nº 10
-Carmichael, MS, Humbert, R., Dixen, J., Palmisano, G., Greenleaf, W. & Davidson, JM (1987) Plasma oxytocin increases in the human sexual response. Archives of Sexual Behavior 23 :59-79.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Carter, C. S. (2022). Oxytocin and love: myths, metaphors and mysteries. Comprehensive Psychoneuroendocrinology, 9, 1-10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9216351/
- Carter, C. S., & Porges, S. W. (2013). The biochemistry of love: an oxytocin hypothesis. EMBO reports, 14(1), 12-16. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3537144/
- Cera, N., Vargas-Cáceres, S., Oliveira, C., Monteiro, J., Branco, D., Pignatelli, D., & Rebelo, S. (2021). How relevant is the systemic oxytocin concentration for human sexual behavior? A systematic review. Sexual Medicine, 9(4), 100370-100370. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8360917/
- Cleveland Clinic. (March 27, 2022). Oxytocin. Consultado el 6 de julio de 2023. https://my.clevelandclinic.org/health/articles/22618-oxytocin#:~:text=What%20is%20the%20function%20of,aid%20in%20lactation%20after%20childbirth.
- Cochran, D., Fallon, D., Hill, M., & Frazier, J. A. (2013). The role of oxytocin in psychiatric disorders: a review of biological and therapeutic research findings. Harvard review of psychiatry, 21(5), 219-247. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4120070/
- DeAngelis, T. (2008). The two faces of oxytocin. American Psychological Association. Consultado el 6 de julio de 2023. https://www.apa.org/monitor/feb08/oxytocin
- Hashimoto, H., Uezono, Y., & Ueta, Y. (2012). Pathophysiological function of oxytocin secreted by neuropeptides: a mini review. Pathophysiology, 19(4), 283-298. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0928468012000831?via%3Dihub
- Haynes, A. C., Lywood, A., Crowe, E. M., Fielding, J. L., Rossiter, J. M., & Kent, C. (2022). A calming hug: Design and validation of a tactile aid to ease anxiety. Plos one, 17(3), 1-26. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0259838
- Ito, E., Shima, R., & Yoshioka, T. (2019). A novel role of oxytocin: Oxytocin-induced well-being in humans. Biophysics and physicobiology, 16, 132-139. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6784812/
- Jayaram, N., Varambally, S., Behere, R. V., Venkatasubramanian, G., Arasappa, R., Christopher, R., & Gangadhar, B. N. (2013). Effect of yoga therapy on plasma oxytocin and facial emotion recognition deficits in patients of schizophrenia. Indian journal of psychiatry, 55(Suppl 3), 409-413. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3768223/
- Jones, C., Barrera, I., Brothers, S., Ring, R., & Wahlestedt, C. (2022). Oxytocin and social functioning. Dialogues in clinical neuroscience, 19(2), 193-201. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5573563/#:~:text=A%20plethora%20of%20studies%20have,%2C%20and%20anxiety%2C%20among%20others.&text=Oxytocin%20acts%20centrally%20within%20the,role%20in%20parturition%20and%20lactation.
- Keeler, J. R., Roth, E. A., Neuser, B. L., Spitsbergen, J. M., Waters, D. J. M., & Vianney, J. M. (2015). The neurochemistry and social flow of singing: bonding and oxytocin. Frontiers in human neuroscience, 518, 1-10. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnhum.2015.00518/full#h4
- Kirsch, P., Esslinger, C., Chen, Q., Mier, D., Lis, S., Siddhanti, S., & Meyer-Lindenberg, A. (2005). Oxytocin modulates neural circuitry for social cognition and fear in humans. Journal of neuroscience, 25(49), 11489-11493. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16339042/
- Lawson, E. A., Olszewski, P. K., Weller, A., & Blevins, J. E. (2020). The role of oxytocin in regulation of appetitive behaviour, body weight and glucose homeostasis. Journal of neuroendocrinology, 32(4), 1-37. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7186135/
- Lee, H. J., Macbeth, A. H., Pagani, J. H., & Young 3rd, W. S. (2009). Oxytocin: the great facilitator of life. Progress in neurobiology, 88(2), 127-151. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2689929/#:~:text=Oxytocin%20(Oxt)%20is%20a%20nonapeptide,role%20in%20lactation%20and%20parturition.
- Lewine, H. (June 13, 2023). Oxytocin: The love hormone. Harvard Health Publishing. Consultado el 6 de julio de 2023. https://www.health.harvard.edu/mind-and-mood/oxytocin-the-love-hormone
- Marsh, N., Marsh, A. A., Lee, M. R., & Hurlemann, R. (2021). Oxytocin and the neurobiology of prosocial behavior. The Neuroscientist, 27(6), 604-619. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8640275/
- Modahl, C., Green, L. A., Fein, D., Morris, M., Waterhouse, L., Feinstein, C., & Levin, H. (1998). Plasma oxytocin levels in autistic children. Biological psychiatry, 43(4), 270-277. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0006322397004393
- Nagasawa, M., Kikusui, T., Onaka, T., & Ohta, M. (2009). Dog’s gaze at its owner increases owner’s urinary oxytocin during social interaction. Hormones and behavior, 55(3), 434-441. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19124024/
- Nilsson, U. (2009). Soothing music can increase oxytocin levels during bed rest after open‐heart surgery: a randomised control trial. Journal of clinical nursing, 18(15), 2153-2161. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19583647/
- Osilla, E. V., & Sharma, S. (2022). Oxytocin. StatPearls. Consultado el 6 de julio de 2023. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507848/
- Pekarek, B. T., Kochukov, M., Lozzi, B., Wu, T., Hunt, P. J., Tepe, B. & Arenkiel, B. R. (2022). Oxytocin signaling is necessary for synaptic maturation of adult-born neurons. Genes & Development, 36(21-24), 1100–1118. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9851403/
- Rassovsky, Y., Harwood, A., Zagoory-Sharon, O., & Feldman, R. (2019). Martial arts increase oxytocin production. Scientific reports, 9(1), 1-8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6736948/
- Schneiderman, I., Zagoory-Sharon, O., Leckman, J. F., & Feldman, R. (2012). Oxytocin during the initial stages of romantic attachment: relations to couples’ interactive reciprocity. Psychoneuroendocrinology, 37(8), 1277-1285. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3936960/#:~:text=OT%20was%20significantly%20higher%20in,and%20showed%20high%20individual%20stability.
- Scatliffe, N., Casavant, S., Vittner, D., & Cong, X. (2019). Oxytocin and early parent-infant interactions: A systematic review. International journal of nursing sciences, 6(4), 445-453. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6838998/
- Scheele, D., Striepens, N., Güntürkün, O., Deutschländer, S., Maier, W., Kendrick, K. M., & Hurlemann, R. (2012). Oxytocin modulates social distance between males and females. Journal of Neuroscience, 32(46), 16074-16079. https://www.jneurosci.org/content/32/46/16074
- Uvnäs, K. (2009). La hormona del amor, la calma y la sanación. Obeslisco.
- Uvnäs-Moberg, K., Handlin, L., & Petersson, M. (2015). Self-soothing behaviors with particular reference to oxytocin release induced by non-noxious sensory stimulation. Frontiers in psychology, 5, 1-16. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2014.01529/full
- Uvnäs-Moberg, K., Ekström-Bergström, A., Berg, M., Buckley, S., Pajalic, Z., Hadjigeorgiou, E., & Dencker, A. (2019). Maternal plasma levels of oxytocin during physiological childbirth–a systematic review with implications for uterine contractions and central actions of oxytocin. BMC pregnancy and childbirth, 19, 1-17. https://bmcpregnancychildbirth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12884-019-2365-9
- UvnäsMoberg, K., Ekström-Bergström, A., Buckley, S., Massarotti, C., Pajalic, Z., Luegmair, K., … & Dencker, A. (2020). Maternal plasma levels of oxytocin during breastfeeding—A systematic review. PloS one, 15(8), 1-38. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7406087/
- Van Cappellen, P., Way, B. M., Isgett, S. F., & Fredrickson, B. L. (2016). Effects of oxytocin administration on spirituality and emotional responses to meditation. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 11(10), 1579-1587. https://academic.oup.com/scan/article/11/10/1579/2413952?login=false
- Wittig, R. M., Crockford, C., Deschner, T., Langergraber, K. E., Ziegler, T. E., & Zuberbühler, K. (2014). Food sharing is linked to urinary oxytocin levels and bonding in related and unrelated wild chimpanzees. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 281(1778), 1-10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3906952/