Hipofobia, czyli strach przed końmi

Chociaż konie nie otaczają nas na co dzień, niektórzy bardzo się ich boją. Hipofobia, czyli strach przed końmi, leczona jest terapią kognitywno-poznawczą.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Vélez.

Ostatnia aktualizacja: 17 października, 2023

Strach przed końmi wydaje się nietypowy, ale są osoby, które bardzo się ich boją. Tak bardzo, że mogą pojawiać się u nich ataki paniki. W tym ostatnim przypadku w grę wchodzi hipofobia.

Strach to naturalna reakcja – w ewolucyjnym kontekście, pomagała nam trzymać się z dala od niebezpieczeństw. Dlatego normalne jest odczuwanie respektu przed pewnymi zwierzętami.

Zwierzęta te, chociaż piękne, szlachetne i silne, nie otaczają nas na co dzień. Dlatego nieprzewidywalność i brak wiedzy na ich temat powoduje strach. Jest to jednak lęk irracjonalny, ponieważ ma niewiele wspólnego z realnym zagrożeniem.

Objawy

Jak każda inna fobia, lęk przed końmi powoduje odpowiedź typową dla tego typu zaburzeń. Do objawów należy pocenie się, drżenie, ból głowy, nudności, zawroty głowy, tachykardia, hiperwentylacja, a nawet wymioty. By można było zdiagnozować fobię, objawy muszą utrzymywać się przez minimum sześć miesięcy.

Symptomy te pojawiają się w obecności koni lub podczas myślenia o nich. Dotknięta tym problemem osoba może silnie zareagować już na widok zdjęcia tych zwierząt lub opowieści na ich temat. Strach jest mniej lub bardziej intensywny, zależnie od bodźca.

Jako że koni nie widuje się na co dzień, fobia ta nie wpływa nadmiernie na życie. Jednak cierpiąca na nią osoba będzie robić wszystko, by uniknąć okoliczności, w których można natknąć się na konie. Strach może więc rozciągnąć się na inne doświadczenia i poskutkować na przykład niechęcią pójścia do parku rozrywki, gdzie znajdują się wizerunki koni.

Przyczyny

Zasadniczo fobie rozwijają się w związku z traumatycznymi doświadczeniami związanymi z ich obiektem. W tym przypadku może to być upadek lub kopnięcie konia. Niekoniecznie trzeba przeżyć to samemu – strach może pojawić się w wyniku obserwacji.

Podobnie jak inne fobie, strach przed końmi może być dziedziczony. Hipofobia może więc przenieść się z ojca lub matki na dziecko, jeśli zaobserwuje ono, że konie postrzegane są w rodzinie jako zagrożenie. Wówczas od małego będą ich unikać.

Czasami fobie pojawiają się w wyniku wcześniejszego zaburzenia lękowego, które prowadzi do generalizacji bodźców i poczucia zagrożenia. Inna hipoteza – z nurtu filogenetycznego – głosi, że strach przed pewnymi zwierzętami ma związek z instynktem przetrwania i u niektórych się objawia, a u innych nie.

Leczenie

Podobnie jak w przypadku innych fobii, stosuje się trzy rodzaje działania: r estrukturyzację poznawczą, desensytyzację systematyczną i techniki relaksacyjne. Ta pierwsza koncentruje się na rekonfiguracji przekonań na temat koni i zmianie ich na bardziej realistyczne.

Desensytyzacja systematyczna skupia się na stopniowym eksponowaniu danej osoby na bodziec. Najpierw spisuje się listę potencjalnych wydarzeń związanych z końmi, które wywołują w pacjencie strach. Następnie układa się je zależnie od stopnia lęku, jaki powodują.

Potem, przy zastosowaniu technik relaksacyjnych, wystawia się daną osobę na działanie bodźców, zaczynając od najmniej intensywnych emocjonalnie.

Jeśli ostatnie na liście było myślenie o stajni pełnej koni, pracuje się nad tą myślą przy jednoczesnym stosowaniu technik relaksacyjnych, by obniżyć poziom niepokoju. Gdy lęk zostanie przezwyciężony, przechodzi się do kolejnej pozycji.

Technika ta jest bardzo skuteczna i bazuje na tym, co pacjent sam wybrał. W efekcie, osoba poddana terapii jest w stanie dotknąć konia, a nawet na niego wsiąść.

Przezwyciężanie strachu przed końmi czy innymi zwierzętami powinno odbywać się pod opieką specjalisty. Interwencja nie tylko zmniejszy lub wyeliminuje strach, ale także nauczy pacjenta hamować inne lęki.

Przeczytaj na Piękno umysłu

Fobia społeczna: kiedy lęk i strach kontrolują Twoje związki

Fobia społeczna wiąże się z irracjonalnym lękiem przed byciem osądzanym, upokorzeniem lub wyśmianiem. Znacznie utrudnia i ogranicza relacje z innym...