Ekrany nadmiernie stymulują dzieci i zmieniają ich nastrój

Wielu rodziców zabawia swoje dzieci ekranami, nawet jeśli nadmiernie je pobudzają. W dzisiejszych czasach wiele dzieci jest nadpobudliwych, drażliwych i apatycznych z powodu ciągłego korzystania z nowych technologii.
Ekrany nadmiernie stymulują dzieci i zmieniają ich nastrój
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Większość ludzi wie, że ekrany nadmiernie pobudzają dzieci i sprawiają, że stają się one ponure, nerwowe, a nawet bardziej kłótliwe. Jednak wielu rodziców często pomija, jak intensywne korzystanie z tych technologii powoduje, że ich maluchy stają się bardziej apatyczne.

Jest to szczególnie widoczne w klasach szkoły podstawowej i gimnazjum. Wysoka drażliwość jest prawie na porządku dziennym u niektórych z tych dzieci, z których większość ma także innego rodzaju problemy emocjonalne.

Przejawia się to również w ich niskiej zdolności do wykonywania zadań szkolnych oraz ograniczeniach w przyswajaniu informacji, twórczym rozumowaniu i rozwiązywaniu prostych problemów.

Niektórzy twierdzą, że współcześni rodzice wychowują najbardziej apatyczne pokolenie w historii. Są jednak wyjątki, ponieważ wielu nastolatków jest jeszcze bardziej zaniepokojonych środowiskiem i innymi przyczynami społecznymi niż dorośli.

Jednak z psychologicznego i klinicznego punktu widzenia wszyscy jesteśmy świadkami, jak dzieci w wieku od 9 do 15 lat cierpią na lęki, zaburzenia snu oraz zaburzenia depresyjne lub dwubiegunowe. Niektórzy zwracają uwagę, że za tymi warunkami kryje się efekt intensywnego i nieodpowiedniego wykorzystania nowych technologii.

„Zmuszam ludzi do wypicia ze mną kawy tylko dlatego, że nie wierzę, że przyjaźń można utrzymać bez innych zmysłów poza ekranem komputera lub telefonu komórkowego”.

-John Cusack-

Dziecko korzystające z tabletu.

Ekrany nadmiernie pobudzają dzieci i sprawiają, że są rozkapryszone

Dane są co najmniej uderzające. Według Common Sense Media prawie połowa dzieci poniżej ośmiu lat ma własny tablet i spędza na nim średnio 2,5 godziny dziennie.

Jednak Amerykańska Akademia Pediatrii stwierdza, że dzieci w wieku od dwóch do ośmiu lat nie powinny spędzać dłużej niż godzinę przed ekranem dziennie, zawsze z dorosłym przy sobie i nigdy podczas posiłku.

Ale dzieci poniżej trzeciego roku życia używają tych urządzeń codziennie jako rozrywki. Jest to wiek, w którym kluczowe są interakcje społeczne i manualne. Niemniej jednak niektórzy rodzice pozwalają swoim maluchom stać się samotnymi “cyfrowymi tubylcami” w wieku, w którym mózg dziecka najbardziej potrzebuje innych bodźców.

Nowe technologie nie stanowią problemu same w sobie, o ile są dobrze wykorzystywane, ponieważ są potężnymi sojusznikami wiedzy. Problem polega jednak na tym, ile czasu spędzają przy nich dzieci.

Badacz Domingues-Montanari stwierdził, że dzieci spędzają ponad trzy godziny dziennie na swoich telefonach komórkowych lub tabletach. Ekrany jednak nadmiernie pobudzają dzieci i sprawiają, że stają się one drażliwe.

Rozregulowanie nastroju a intensywne korzystanie z ekranów

U większej liczby dzieci niż kiedykolwiek diagnozuje się zespół deficytu uwagi (z nadpobudliwością lub bez), zaburzenia lękowe, poważną depresję, a nawet chorobę afektywną dwubiegunową. Jednak większość tych stanów znika, gdy dzieci przechodzą „cyfrowy post”.

Innymi słowy, rozregulowanie nastroju znika, gdy korzystanie z ekranów elektronicznych zostaje ograniczone lub całkowicie wyeliminowane. Ta nadpobudliwość mózgu związana z intensywnym używaniem ekranów ma zatem poważny wpływ na zachowanie i nastrój.

Badania takie jak przeprowadzone na Uniwersytecie Pensylwanii również potwierdzają tę relację. Wspomniane badanie ujawniło, że ponad godzina spędzania czasu przed ekranem dziennie od najmłodszych lat do wieku dojrzewania wpływa na samopoczucie psychiczne.

Powoduje to, że dzieci są mniej ciekawskie i opanowane, mają problemy z regulowaniem swoich emocji i nie wiedzą, jak nawiązywać kontakty towarzyskie.

Skrócenie czasu spędzanego przez dziecko przed ekranem może bezpośrednio poprawić jego samopoczucie.

Ekrany nadmiernie stymulują dzieci i wpływają na ich sen

Dzieci powinny spać dłużej niż dorośli. Jednak wiele dzieci ma trudności z zasypianiem i nie zapewniają sobie w efekcie spokojnego i trwałego odpoczynku przez całą noc.

Jaka jest przyczyna tego problemu? Cóż, wyzwalaczem jest światło z urządzeń elektronicznych. To właśnie ono nadmiernie aktywują mózg, zmniejszając uwalnianie melatoniny i powodując poważne zaburzenia równowagi hormonalnej.

Jak widać, ekrany nadmiernie pobudzają dzieci i sprawiają, że stają się one bardziej drażliwe, apatyczne, wolno reagujące i pozbawione motywacji.

Maluch z telefonem komórkowym.

Telefony komórkowe i tablety wyczerpują energię mózgu

Dzieci, a zwłaszcza nastolatki, żyją zanurzone w cyfrowym wszechświecie, który przyciąga całą ich uwagę. Ponadto cała ich koncentracja poznawcza i wizualna aktywowana jest w 100%, gdy są wystawione na bodźce z ekranów urządzeń elektronicznych. W ten sposób ich poziom mentalny jest minimalny, gdy wracają do realnego świata.

Intensywne korzystanie z telefonów komórkowych i tabletów pochłania całą uwagę i energię młodych ludzi. W ten sposób nie mają już motywacji ani zachęty do odrabiania lekcji. Ani też wyjścia na zewnątrz, aby się bawić, gdy opuszczają próg technologii cyfrowej i wyłączają swoje urządzenia.

Dzieci uzależnione od ekranów

Ekrany nadmiernie pobudzają dzieci i zamieniają je w uzależnionych od adrenaliny. Co to znaczy? Czy oznacza to na przykład, że sześcio-, siedmio-, czy dwunastolatek rzeczywiście może być „uzależnionym”?

Aby zrozumieć tę zależność, musisz zrozumieć, że gry online, a także platformy takie jak TikTok, powodują uwalnianie dopaminy w mózgach młodych ludzi.

Poczucie dobrego samopoczucia i rozrywki uzależnia. W związku z tym potrzebują oni coraz więcej godzin ekspozycji, aby ten sam bodziec wywołał ten sam poziom przyjemności. Jak możesz sobie wyobrazić, wpadają w stan odstawienia, ciągłej drażliwości, frustracji i złości, kiedy nie odczuwają „dopaminy”.

Najbardziej problematyczne jest to, że wychowujemy dzieci, które nie rozumieją już czasu wolnego bez ekranów urządzeń elektronicznych. Stają się ludźmi, którzy filtrują swoją rzeczywistość przez technologię i odsuwają na bok bezpośrednią socjalizację w świecie rzeczywistym i najbliższym.

Podsumowując, chociaż nowe technologie są świetnymi narzędziami, działają na Twoją korzyść tylko wtedy, gdy używasz ich właściwie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Domingues-Montanari, S. (2017). Clinical and psychological effects of excessive screen time on children. Journal of Paediatrics and Child Health53(4), 333–338. http://doi.org/10.1111/jpc.13462
  • Hutton, J. S., Dudley, J., Horowitz-Kraus, T., Dewitt, T., & Holland, S. K. (2020). Associations between Screen-Based Media Use and Brain White Matter Integrity in Preschool-Aged Children. JAMA Pediatrics174(1). https://doi.org/10.1001/jamapediatrics.2019.3869
  • Twenge, J. M., & Campbell, W. K. (2018). Associations between screen time and lower psychological well-being among children and adolescents: Evidence from a population-based study. Preventive medicine reports12, 271–283. https://doi.org/10.1016/j.pmedr.2018.10.003
  • Zivan, M., Bar, S., Jing, X., Hutton, J., Farah, R., & Horowitz-Kraus, T. (2019). Screen-exposure and altered brain activation related to attention in preschool children: An EEG study. Trends in Neuroscience and Education17. https://doi.org/10.1016/j.tine.2019.100117

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.