Wykorzystywanie seksualne jest problemem, który powinien niepokoić nas wszystkich. Skupimy się na tym zagadnieniu u dzieci w wieku od trzech do sześciu lat. Mimo że wiktymizacja seksualna u dzieci może wystąpić w każdym wieku, niewiele badań koncentruje się konkretnie na tym przedziale wiekowym.
Istnieje kilka ważnych, skutecznych i bezpiecznych metod leczenia ran powstałych na skutek wykorzystywania seksualnego dzieci. Na przykład terapia poznawczo-behawioralna skoncentrowana na traumie. Ta metoda pozwala dziecku przetworzyć swoje doświadczenie doznanej krzywdy, zmniejszając w ten sposób poczucie dyskomfortu i cierpienia.
„Wykorzystywanie seksualne dzieci to problem, który niepokoi nas wszystkich i musimy podjąć kroki, aby mu zapobiec i rozwiązać”.
-Daniel Goleman-
Wykorzystywanie seksualne dzieci
Wczesne dzieciństwo odnosi się do okresu od urodzenia do sześciu lat (Woodhead, 2009). Niestety dostępnych jest niewiele badań dotyczących wykorzystywania seksualnego w tym okresie. Jednak niektórzy specjaliści nauczyli się wykrywać problem, diagnozować go i rozwiązywać.
Recenzja opublikowana w czasopiśmie Psychologist Papers (Pereda, 2023) twierdzi, że środowisko rodzinne odgrywa kluczową rolę mediacyjną, jeśli chodzi o wykorzystywanie seksualne. Z drugiej strony nie można zapominać o tym, że aż w 70% przypadków przemocy sprawcami są osoby z najbliższego otoczenia dziecka (Finkelhor i in., 2000).
Wykorzystywanie seksualne dzieci – symptomy
Traumy w tym okresie życia może często generować nieodwracalne konsekwencje. Objawy wiktymizacji seksualnej u przedszkolaków pogrupowano w następujące kategorie (Pereda, 2023):
- Fizyczne. Wydzieliny z pochwy, siniaki, choroby przenoszone drogą płciową i ból brzucha.
- Psychologiczne. Koszmary senne, zaburzenia zachowania, nadmierna zależność, smutek, częste objawy przerażenia.
- Zachowania związane z seksem. Seksualne zabawy przedmiotami, wprowadzanie rzeczy w genitalia czy niewłaściwa dla wieku wiedza o sferze seksualnej.
Z powyższego przeglądu wynika, że 30 proc. nieletnich ofiar wykorzystywania seksualnego ma objawy fizyczne, a 24 proc. przejawia zaburzenia psychiczne. Ponadto należy wziąć pod uwagę, że perwersja tych aktów może mieć wpływ na rozwój psychiczny dziecka (Pereda, 2023).
Odkryto, że dysocjacja jest czynnikiem, który może utrudniać rozwój psychiczny dziecka. W efekcie chroni je to przed nieopisanym horrorem, którego doświadczyli. To umożliwia im kontynuowanie codziennego życia tak, jakby nadużycie nigdy nie miało miejsca. Jednak powoduje również, że objawy dyskomfortu pozostają uśpione i pozostają niezauważone (Pareda, 2023).
„Zdaniem rodziców ofiar przemocy seksualnej, u przedszkolaków występują zarówno internalizujące, jak i eksternalizujące objawy dyskomfortu”.
-Noemi Pereda-
Znaczenie wczesnej interwencji
Jest jeden czynnik, który może uratować życie dzieciom będącym ofiarami wiktymizacji seksualnej. To sposób, w jaki ludzie wokół nich reagują. Mogą oni stanowić prawdziwe źródło wsparcia, promując przy tym odporność dziecka. Dzięki temu ofiary są w stanie zmierzyć się z traumą (Pereda, 2023).
Z analizy przeprowadzonej przez International Journal of Child and Adolescent Resilience wynika, że w tych korzystnych warunkach 41,9 procent nieletnich ofiar seksualnych miało potencjał rozwinięcia wysokiego poziomu samokontroli behawioralnej.
Podobnie, według Heberta i in. (2014) nieletni w tych warunkach wykazywali większą proaktywność w swoich zachowaniach i byli bardziej samodzielni. Ponadto badanie wykazało wzrost zdolności ofiar do radzenia sobie z dyskomfortem.
„Wykorzystywanie seksualne dzieci może być szczególnie szkodliwe dla rozwoju mózgu i zdrowia psychicznego dzieci”.
-Bruce Perry-
Terapia poznawczo-behawioralna skoncentrowana na traumie
Terapia poznawczo-behawioralna to leczenie, które zwykle przeprowadza się w grupach. Jej celem jest interweniowanie w traumie, jaką wykorzystywanie seksualne wywiera na dzieci w wieku od trzech do sześciu lat. Wśród jego korzyści dla osób cierpiących są następujące (Pereda, 2023):
- Mniej lęków i koszmarów.
- Redukcja zachowań seksualnych.
- Zmniejszenie objawów pourazowych.
- Poprawa objawów internalizacji i eksternalizacji.
Z reguły terapeuta prowadzi tę terapię w sposób niedyrektywny. Mimo że terapia ma strukturę sesji, nieletni sami podejmują tematy do omówienia. Terapeuta szanuje czas, którego potrzebują i sposób, w jaki chcą wyrazić siebie.
Znaczenie szukania profesjonalnej pomocy
Seksualne wykorzystywanie dzieci może wywołać straszne konsekwencje. Koszmary senne i problemy behawioralne to dwa takie przykłady.
Pozytywną stroną jest to, że opracowano skuteczne interwencje w celu rozwiązania tego problemu i umożliwienia nieletnim odbudowy swojej przyszłości. Ponadto wsparcie rodziców odgrywa fundamentalną rolę. Wreszcie, szukanie profesjonalnej pomocy zawsze będzie korzystne zarówno dla dziecka, jak i jego rodziny.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Hébert, M., Langevin, R., & Charest, F. (2014). Factors associated with resilience in preschoolers reporting sexual abuse: A typological analysis. International Journal of Child and Adolescent Resilience (IJCAR), 2(1), 46-58. Recuperado de https://ijcar-rirea.ca/index.php/ijcar-rirea/article/view/161/77
- Sohmaran, C., & Shorey, S. (2019). Psychological interventions in reducing stress, depression and anxiety among parents of children and adolescents with developmental disabilities: A systematic review and meta-analysis. Journal of advanced nursing, 75(12), 3316–3330. https://doi.org/10.1111/jan.14166
- Woodhead, M. (2009). Child Development and the Development of Childhood. In: Qvortrup, J., Corsaro, W.A., Honig, MS. (eds) The Palgrave Handbook of Childhood Studies. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1007/978-0-230-27468-6_4
- Finkelhor, D., & Ormrod, R. (2000). Characteristics of crimes against juveniles. Department of Justice. Office of Juvenile Justice and Delinquency Prevention. https://www.ojp.gov/pdffiles1/ojjdp/179034.pdf
- Pereda, N. (2023). Victimización sexual en la primera infancia: Una revisión narrativa de aspectos clínicos. Papeles del Psicólogo, 44(1), 15-21. https://doi.org/10.23923/pap.psicol.3006