Ekmnezja: kiedy przeszłość staje się teraźniejszością

Ekmnezja to ciekawe zaburzenie pamięci, w którym teraźniejszość jest zamazana, ale w jej miejsce pojawiają się wspomnienia z przeszłości. Jest to rodzaj halucynacji percepcyjnej o dużej intensywności, w której pośredniczy wiele czynników. Demencja, urazy mózgu, a nawet zażywanie narkotyków mogą wyjaśniać to wyjątkowe zjawisko.

Sprawienie, by wydarzenie sprzed kilku miesięcy lub lat ożyło w ludzkim umyśle, to strategia tradycyjnie stosowana przez hipnozę. To narzędzie terapeutyczne (kwestionowane przez wielu) ma na celu ułatwienie tego typu „powrotów”.

U osób cierpiących na to schorzenie pewne zmiany zacierają to, co najważniejsze: teraźniejszość. Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Wśród zniekształceń dotykających naszą pamięć jest rodzaj amnezji, w której dana osoba może pomylić obecne wydarzenia z wydarzeniami, które miały miejsce wiele lat temu.

Ekmnezja: definicja, objawy i przyczyny

Ekmnezja nie jest przyjemnym zaburzeniem. Nie ma też dobrych rokowań. Badanie przeprowadzone przez Uniwersytet w Tiumeniu w Rosji podkreśla, że ten rodzaj paramnezji rozpoznawczej jest powszechny u pacjentów w skrajnie zaawansowanych stadiach schizofrenii. To zaburzenie, które pociąga za sobą wielki regres w stanie psychicznym chorego.

Ta forma halucynacji, w której wspomnienia z przeszłości przeplatają się z teraźniejszością, powoduje ogromne zużycie i zmęczenie u osób, którzy na nią cierpią. Co ciekawe, nie występuje osobno, ale obok innych zaburzeń. Ekmnezja nie została jeszcze zbyt dogłębnie przebadana, ale jest niezwykle fascynującym stanem.

Jakim rodzajem psychologicznej zmiany jest ekmnezja?

Według Portellano (2005), ekmnezja jest rodzajem paramnezji (zaburzenia pamięci), która wpływa na rozpoznawanie. Przychodzą nam do głowy wspomnienia z przeszłości i są przetwarzane tak, jakby były prawdziwe i miały miejsce tu i teraz. To zaburzenie, w którym pojawiają się halucynacje. Są to fałszywe wyobrażenia, w których słyszy się, widzi i czuje rzeczy, które nie istnieją.

W przypadku tego zaburzenia często występują urojenia. Są to stany mentalne znacznego pomieszania i dezorientacji, w których pojawiają się zmiany w świadomości i myśleniu.

Manifestacja ekmnezji

Ekmnezja nie stanowi kategorii diagnostycznej jako takiej. Jest to efekt, który wiąże się z konkretnym problemem psychicznym lub mózgowym. Oznacza to, że może mu towarzyszyć wiele cech. Na przykład te związane z chorobą Alzheimera lub ze schizofrenią czy urazem mózgu.

Z reguły pojawiają się następujące zmiany:

• Osoba chora nie jest połączona ze swoją bezpośrednią rzeczywistością.
• Chorzy nie pamiętają, co właśnie zrobili. Jednak mają naprawdę żywe wspomnienia z przeszłości.
• Te wspomnienia z przeszłości stają się żywe, do tego stopnia, że doświadczające je osoby mogą je intensywnie odczuwać.
• Występuje zaburzenie świadomości. Innymi słowy, chorzy nie reagują na kontakt ani komunikację. Czują się zdezorientowani i uwięzieni w serii halucynacji i urojeń.
• Ekmnezja może pojawić się wraz z kryzysami padaczkowymi.

Ekmnezja może być spowodowana stanami takimi jak choroba Alzheimera lub schizofrenia. Osoby ze stresem pourazowym mogą doświadczać tych zjawisk jako przebłysków. Oznacza to, że czują, że traumatyczna przeszłość staje się przez chwilę obecna.

Przyczyny

Ekmnezja to rodzaj zaburzenia pamięci, który do tej pory nie był badany w dużym stopniu. Jest to niezwykle powszechne u osób starszych, jako oczywisty objaw zwyrodnienia neurologicznego. Ma różne przyczyny:

• Zaburzenia neurologiczne związane z demencją.
• Zmiany związane z padaczką. Istnieje zjawisko zwane stanem zmierzchu, które polega na zmianie świadomości. To zmienia percepcję i jest szczególnie częste w napadach padaczkowych.
• Ekmnezja jest również cechą schizofrenii.
• Innym powiązanym czynnikiem jest zespół stresu pourazowego. Jak wspomnieliśmy wcześniej, pacjent przywołuje swoje traumatyczne chwile jako krótkie zmiany w pamięci. Co więcej, wspomnienia te stają się obecne i są doświadczane z dużą intensywnością.
• Na koniec należy zauważyć, że zaburzenie to jest powszechne wśród wielu uzależnionych od substancji takich jak LSD oraz grzyby zawierające meskalinę lub psilocybinę.

Leczenie

Podejście terapeutyczne w ekmnezji będzie zależeć od jej pochodzenia lub przyczyny. Z tego powodu należy przeprowadzić prawidłową ocenę neurologiczną, medyczną i psychologiczną. Ogólnie rzecz biorąc, najbardziej odpowiednie są interwencje multidyscyplinarne. Zwykle są połączeniem stymulacji poznawczej, rehabilitacji neurologicznej i/lub społecznej oraz leczenia farmakologicznego.

Częstość występowania tego zjawiska jest niezwykle niska i występuje częściej wśród populacji starszych osób. Dlatego należy im zawsze zapewnić bezpieczne, spokojne otoczenie i najlepsze wsparcie kliniczne.