Związek aleksytymiczny – czy wiesz, co to takiego i czym się cechuje?

Samotność, niepewność, nieporozumienie… Te i inne uczucia odczuwają osoby, które żyją w związku aleksytymicznym. Nie możemy jednak ignorować rzeczywistości tych, którzy cierpią z powodu tego stanu psychicznego, który wielu definiuje jako zaburzenie neurologiczne lub zaburzenie psychiczne w kontekście społecznym.

W każdym razie nie może podważać faktów. Partner aleksytymiczny kocha, zakochuje się, czuje, odczuwa uczucia, jest szczęśliwy, podekscytowany i cierpi tak jak każda inna osoba. Jednak, i tu tkwi prawdziwy problem, nie są oni w stanie wyrazić tego, co czują. Nie są też w stanie rozszyfrować emocjonalnych kodów wysyłanych przez osoby wokół nich.

Na poziomie społecznym problem ten może przysporzyć wielu trudności, jednak to na poziomie emocjonalnym aleksytymia staje się naprawdę poważnym zmartwieniem. Co więcej, jak wynika z badań przeprowadzonych na Uniwersytecie Missouri-Columbia przez dr Nestora Fry-Coxa, aleksytymia może być przyczyną wielu rozstań.

Do tych danych musimy dodać kolejne. Szacuje się, że prawie 10% populacji może cierpieć z powodu tego emocjonalnego deficytu komunikacyjnego, szczególnie powszechnego wśród mężczyzn.

Słowo aleksytymia pochodzi z greckiego i jego etymologiczne to: „brak słów wyrażających emocje lub uczucia”.

Związek aleksytymiczny – jak w nim żyć?

Związek aleksytymiczny oznacza wyczerpanie pod każdym względem. Przede wszystkim dlatego, że często żaden z partnerów nie jest świadomy, że do ich związku wtargnął intruz: zaburzenie psychiczne lub zmiana neurologiczna. Wspominamy o tym, ponieważ obecnie nadal nie mówi się dużo o tej przypadłości, a także dlatego, że jest wielu ludzi, którzy nie wiedzą, skąd bierze się ich niezdolność do wyrażania i rozumienia emocji.

W 1972 roku psychiatra Peter Sifneos po raz pierwszy opisał ten stan. Od tego czasu wiemy, że aleksytymia może być związana ze zmianą w układzie limbicznym. Nie ma też nic wspólnego z osobowością psychopatyczną, ponieważ aleksytymik czuje, ale nie wie, jak interpretować emocje swoje i innych.

Z tego powodu może spotkać się z następującymi problemami na poziomie emocjonalnym i relacyjnym.

Niemożność wyrażenia tego, co czują

Partner aleksytymiczny nigdy nie powie nam, czy czuje się obrażony, szczęśliwy, podekscytowany czy zmartwiony. Dla tych ludzi każda odczuwana emocja jest tajemnicą. To nic innego jak zestaw fizjologicznych objawów, takich jak napięcie, niepokój, ból brzucha itp. Nie będą w stanie wyrazić tego, co czują, ponieważ nie wiedzą, co dzieje się w ich ciele. Nie potrafią nazwać emocji, mimo że je odczuwają.

Coś takiego oznacza na przykład nie być w stanie poradzić sobie z gniewem. Nie mogą też okazywać miłości, podziwu i innych emocjonalnych odcisków tak ważnych w każdym związku.

Nie rozumieją, co czuje ich partner

Osoby cierpiące na aleksytymię nie są w stanie zidentyfikować emocji innych. Nie zrozumieją na przykład, dlaczego ich partner czuje się zraniony pewnymi zachowaniami. Nie będzie też w stanie zrozumieć, dlaczego nie jest szczęśliwy, czego potrzebuje, co go smuci, dlaczego zmienia się jego nastrój…

Co więcej, jeśli partner będzie chciał przeprowadzić z nimi intymną rozmowę nie będą wiedzieli, jak to zrobić. Zagłębianie się w tego rodzaju aspekty emocjonalne jest niewygodne dla aleksytymika. Jest to aspekt, z którym nie potrafi sobie poradzić, którego nie widzi, nie rozumie.

Podobnie styl komunikacji aleksytymika jest dość charakterystyczny. Nie lubią rozmyślań, podwójnych znaczeń, poetyckiego, ironicznego czy romantycznego języka. Jego podejście jest zawsze bardzo logiczne, konkretne i dosłowne. Dlatego komunikacja z nimi jest zawsze bardzo sztywna i przede wszystkim trudna i frustrująca.

Związek aleksytymiczny – jak w nim żyć?

Wspólne życie, tworzenie projektu na przyszłość, rozwiązywanie problemów, a nawet dochodzenie do prostych porozumień może być bardzo skomplikowane w związku aleksytymicznym. Musimy pamiętać, że cała nasza tkanka społeczna bazuje się na emocjach. Co możemy zrobić w takiej sytuacji?

Niezależnie od tego, czy jesteśmy partnerem, czy osobą z aleksytymią musimy zrozumieć jeden ważny aspekt. Często temu schorzeniu towarzyszą inne zaburzenia. Bardzo często na przykład pojawia się utajona depresja lub zaburzenia związane ze stresem. Co więcej, aleksytymia występuje również często u osób z zespołem Aspergera.

W każdym razie potrzebujemy właściwej diagnozy. Aleksytymia, podobnie jak inne zaburzenia, również mieści się w pewnym spektrum. Oznacza to, że są osoby, które cierpią z powodu aleksytymii w bardziej wyraźny sposób i takie, które pokazują tylko kilka cech. Dlatego zawsze należy poprosić o pomoc specjalistę i pracować nad każdym z tych aspektów.

Aleksytymia i związki emocjonalne. Co należy wziąć pod uwagę?

Musimy wziąć pod uwagę, że osoba aleksytymiczna odczuwa uczucia, ale nie wie, jak je wyrazić. Dlatego dobrze jest opracować pewne podstawowe kody, za pomocą których można wyrażać uczucia. Spojrzenia, pieszczoty i kontakt fizyczny to dobry początek, by móc pracować nad tym zaburzeniem.

• Istotne jest, aby partner aleksytymiczny miał wsparcie psychologiczne. Jest to jedyny sposób na uratowanie relacji. Tej przypadłości nie można wyleczyć. Psycholog pomaga pacjentowi znaleźć odpowiednie mechanizmy i umiejętności, które pomogą mu poprawić empatię, komunikację i wyrażanie uczuć.
• Obszary, nad którymi pracuje się podczas terapii z pacjentem aleksytymicznym to stymulacja i identyfikacja emocji, empatia, umiejętności społeczne, komunikacja emocjonalna oraz praca nad zmniejszeniem lęku i stresu.

Musimy jednak wziąć pod uwagę, że nie wszyscy dobrze reagują na terapię. Co więcej, wielu aleksytymików niechętnie akceptuje pomoc specjalisty, ponieważ wierzą, że to inni mają problem, a nie oni. Dla wielu z tych mężczyzn i kobiet to ich partnerzy wykazują problemy ze swoimi emocjami: są zbyt intensywni, irracjonalni i zachowują się niezrozumiale.

W takich przypadkach najlepszą opcją jest wybrać egoistycznie troszcząc się o własne samopoczucie. Ochrona naszej integralności i unikanie niepotrzebnego cierpienia zawsze będzie najlepszą odpowiedzią, gdy nie dostrzeżemy chęci zmiany u aleksytymika.