Ucieczka od problemu wyłącznie pogarsza sytuację

Wszyscy przechodzimy czasem sytuację, która okazała się tak trudna, że jedyne o czym wtedy myślimy, to ucieczka od problemu. Dla wielu to oczywiste i najlepsze rozwiązanie. Dlaczego jednak ucieczka od problemu w rzeczywistości stanowi najgorsze rozwiązanie? O tym nieco więcej w dzisiejszym artykule.

Ucieczka od problemu nie rozwiązuje go na długo, ale to nie jedyna kwestia, na którą warto zwrócić uwagę. Taki sposób działania powoduje również powstawanie uprzedzeń, które w rzeczywistości nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Wiele osób nauczyło się wprawnie unikać sytuacji, które wystawiałyby je na konfrontację z bólem czy innymi skrywanymi uczuciami, których się boją.

Ucieczka od problemu – czym jest w rzeczywistości?

Kiedy napotykamy w życiu na sytuacje, które oceniamy jako trudne, czy nawet straszne, działamy w zupełnie zróżnicowany sposób. Wiele z nich ma już podświadomie wypracowane strategie pozwalające stawić im czoła.

Uczymy się ich w ciągu całego naszego życia. Kiedy raz okażą się skuteczne, stosujemy je coraz częściej i w różnych nowych sytuacjach, nawet, jeśli taka strategia początkowo nie wydaje się adekwatna do problemu. Kiedy są nieskuteczne, staramy się o nich zapomnieć.

Na takiej bazie tworzymy różne typy strategii, które następnie znajdują odzwierciedlenie w praktyce. Jedną z nich, mającą bardzo szerokie zastosowanie jest ucieczka od problemu. Można ją podzielić na dwie możliwości. Pierwszą jest unikanie problemu, a drugą przewidywanie i ucieczka.

W pierwszym przypadku widzimy, że nadciągają trudności i robimy wszystko, co w naszej mocy, by uniknąć konfrontacji. W przypadku drugiej możliwości już znajdujemy się w niepożądanej sytuacji. Całe nasze siły kierujemy więc w budowanie możliwości, która pomoże nam uciec z tego problemu.

Co ciekawe, ucieczka od problemu posiada zdolność przywracania spokoju wewnętrznego. Niestety jednak nie na długo. To działanie na krótką metę. W danym momencie pozwala wyzwolić się z problemu i pozbyć negatywnych uczuć. Z tego powodu wiele osób podąża tą drogą. Zadowalają się krótkotrwałą poprawą samopoczucia.

Stosowanie takiej strategii to jednak pułapka. Wraz z pierwszą ucieczką problemy wyłącznie przesuwają się w czasie. Niebawem jednak powracają i to z większą siłą.

Dana osoba po raz kolejny stosuje strategię, jaką jest ucieczka od problemu. Konsekwencje po raz kolejny zostaną odsunięte na później, ale w rezultacie coraz szybciej powraca strach przed ich nawrotem. Takie działanie na dłuższą metę nie pozwala cieszyć się spokojem i dobrym samopoczuciem.

Skuteczne stawianie czoła trudnościom życia

Skoro więc ucieczka od problemu nie stanowi na dłuższą metę skutecznego rozwiązania, to jaką strategię przyjąć? Jak zachowywać się w trudnych sytuacjach? Istnieje wiele innych form traktowania trudnych sytuacji. Rozwiązania takie nie odsuwają problemu na później i nie powodują narastającego i pogłębiającego się za każdym razem strachu.

Folkman i jego współpracownicy (1986) opisali różne rodzaje konfrontacji z trudnymi sytuacjami, które na co dzień spotykamy w życiu:

• Wroga konfrontacja: zmiana sytuacji, która powoduje złe samopoczucie poprzez działanie bezpośrednie, nawet agresywne, uwzględniając wrogie nastawienie i podejmowanie ryzyka.
• Zdystansowanie: oddalenie się od sytuacji w sposób, który pozwoli nam nabrać szerszej perspektywy, ale bez jej opuszczania.
• Autokontrola: umiejętność wykorzystania strategii pozwalających przywrócenie równowagi emocjonalnej.
• Szukanie wsparcia u innych: staranie się o pomoc z zewnątrz w formie informacji, porad i zrozumienia przez nich naszej sytuacji.
• Unikanie: jak już mogliśmy zauważyć, jest to zwyczajna ucieczka od problemu.
• Planowanie: analizowanie sytuacji w celu dobrania alternatywnych działań, które będą w niej adekwatne.
• Ponowna ocena sytuacji: to spojrzenie na daną sytuację jak na wyzwanie, które pomoże nam osiągnąć wyższy poziom rozwoju emocjonalnego i osobistego.

Jak Ty podejdziesz do problemu?

Z przedstawionego powyżej wykazu zachowań możliwych do podjęcia w trudnej sytuacji jasno wynika, że ucieczka od problemu nie stanowi jedynej niepożądanej strategii. Inne również stanowią niewłaściwy wybór. Są to na przykład strategie agresywne, takie jak wroga konfrontacja.

Jednakże zdystansowanie pomaga nam osiągnąć wyższy stopień autokontroli, spojrzeć na nią z innej, szerszej perspektywy i zaplanować pozytywne rozwiązanie problemu korzystając na przykład z szukania wsparcia u innych.

Jak więc łatwo zauważyć skuteczne rozwiązywanie problemów wymaga niekiedy stosowania kilku strategii na raz. Nie ma też nic złego w unikaniu trudnych sytuacji, jeśli tylko nie staramy się tego robić w sposób dziecinny, skupiony jedynie na unikaniu negatywnych konsekwencji i jakichkolwiek trudności.

W ten sposób doprowadzilibyśmy do sytuacji, w której nie mamy już dokąd uciec, a i tam w końcu dotarłyby problemy codziennego świata. Tyle tylko, że my bylibyśmy zupełnie nieprzygotowani na to, by jak dojrzali ludzie spokojnie i z odwagą stawić im czoła.

Jeśli szukamy możliwości rozwoju w sposobach rozwiązywania codziennych problemów, szybko rozwiniemy w sobie poczucie skuteczności, które rozwija się, gdy radzimy sobie z coraz poważniejszymi sytuacjami. Nasze poczucie wartości również będzie wtedy coraz lepsze.

Zdjęcia dzięki uprzejmości Ryan McGuire