Terapia poezją łagodzi cierpienie

Poezja pomaga nam dotrzeć w głąb siebie, odnaleźć się i odkryć własny blask.
Terapia poezją łagodzi cierpienie
María Alejandra Castro Arbeláez

Napisane i zweryfikowane przez psycholog María Alejandra Castro Arbeláez.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

W życiu bywają momenty, gdy czujemy, że nasze serce rozbite jest na tysiące kawałków, nie możemy zebrać myśli, a ciało odmawia współpracy. Ciężko nam otworzyć oczy, pogrążamy się w głębokim cierpieniu. W takich chwilach pomaga terapia poezją.

Łagodzi ból, towarzyszy nam i zabiera w podróż w odmęty sztuki. Odkryj, jak poezja może pomóc ci nieść emocjonalny ciężar.

“Nie pozwól, by życie przeszło koło ciebie nim sam zdążysz je przeżyć”.

-Walt Witman-

Sztuka a zdrowie

Sztuka to potężny wehikuł, który nie tylko nas wspiera, ale też stanowi środek ekspresji tego, co świadome i nieświadome. Poprzez różne formy sztuki możemy wyrazić nasze uczucia, myśli i siebie. Daje nam to moc i zachęca do refleksji.

Sztuka służy też zdrowiu – łagodzi ból. Muzyka, malarstwo, fotografia, teatr…Każdemu odpowiada co innego i każdy może czerpać z tego korzyści. Osoby chore na raka preferują to, co zabawne; dlatego do niektórych szpitali zaprasza się klaunów.

Chorych na Alzheimera stymuluje się zapachami, by uwolnili emocje. Terapia sztuką pomaga też stawić czoła traumom. Nie próbujemy twierdzić, że sztuka eliminuje ból. Przypominamy jednak, że zdrowie to złożony aspekt, powiązany również z psychiką i społeczeństwem. Poczucie przynależności łagodzi cierpienie.

Terapia poezją łagodzi ból

Poezja jest manifestacją piękna i estetyki za pomocą słowa pisanego – wierszem lub prozą. Słowa komunikują emocje, myśli i działania. Pomagają osiągnąć spokój. W jaki sposób?

Wiersze pełne są symboli, historii i ekspresji, która ma moc poruszania duszy. Ich siła dociera także w głąb nas. Czujemy, że możemy się z nimi zidentyfikować. Nazywają to, co nienazwane. To, czego nie chcemy nazwać, wiersze opisują tak jasno, jakby znały nasze sekrety. 

Psychoterapia, szkoła i wspólnota

Terapia poezją

Poezję od zawsze stosowano w celach terapeutycznych. Arystoteles uważał, że poprzez poezję można osiągnąć katharsis. Z kolei w XIX wieku Benjamin Rush zalecał lekturę wierszy osobom chorym psychicznie.

Koncepcja terapii poezją pochodzi od Eli Griefer, poety, który był na wolontariacie u psychiatry Jacka J. Leedy w szpitalu Creedmor w Nowym Jorku. We dwóch stworzyli podwaliny tego typu terapii i zapoczątkowali korzystanie z wierszy w leczeniu zaburzeń emocjonalnych.

W 1981 roku założono Stowarzyszenie na Rzecz Terapii Poezją, które co roku organizuje konferencje w USA. W ostatnich latach pojawia się coraz więcej książek na temat terapii poezją. Jedną z najważniejszych pozycji wskazujących poezję jako środek pomocniczy w psychoterapii jest: “The Princeton Encyclopedia of Poetry and Poetics“.

By przyjrzeć się ostatnim badaniom naukowym można zajrzeć do magazynu Journal of Poetry Therapy.

Poezja pozwala nam wyrazić siebie z bezpiecznego miejsca, pomaga nam powoli się otworzyć. Za pomocą metafory umożliwia nam również przekroczenie znaczeń wyrazów i dotarcie głębiej, zwizualizowanie naszych uczuć, myśli i czynów.

Tworzenie poezji także łagodzi ból. Pomaga nam wyrazić niepokój, zamknąć przekaz w symbolach, słowach i obrazach, których brak w codziennym języku.

Poezja w edukacji i wspólnocie

Poezja może służyć jako materiał edukacyjny wspierający rozwój inteligencji uczniów. Jest to poparte badaniami, ale rzadko stosowane w szkołach, choć równie potrzebne jak inne przedmioty.

Co więcej, poezja pielęgnuje kreatywność, co pomaga między innymi poznać samego siebie, wyrazić siebie, nauczyć się empatii, tworzyć wartościowe treści, łagodzić napięcia, przekształcać cierpienie w naukę.

Pracując we wspólnocie także można wykorzystać poezją, gdyż ma ona moc łączenia emocji, myśli i czynów osób, które ją tworzą. Poza tym, umożliwia krzewienie korzeni, tradycji i wierzeń.

Wspólnotę można pogłębić za pomocą wierszy, które jednoczą i prowadzą także do transcendencji. Co więcej, umożliwiają grupie docenienie wartości pierwotnych metafor obecnych w pouczających opowieściach.

Podsumowując, poezja zbliża nas do istoty nas samych i pomaga budować mosty ze słów oraz poszerzać horyzonty. Przynosi ulgę duszy zapewniając możliwość wyrażenia tego, co mroczne. To forma odkrywania blasku, który przesłania cierpienie i pomaga je przekształcić poprzez transcendencję.

“Poezja zasiewa oczy w stronach, zasiewa słowa w oczach. Oczy mówią. Słowa patrzą. Spojrzenia myślą”.

-Octavio Paz-


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Mazza, N. (2017). The evolution of poetic inquiry practice, education, and evaluation in poetry therapy, 30 (1). Doi: https://doi.org/10.1080/08893675.2017.1260197

  • Mazza, N. (2017). Poetry therapy: Theory and practice. (2ed) New York: Routledge.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.