Talasofobia: lęk przed oceanem

Czy możesz sobie wyobrazić prawdziwą panikę zanurzając stopy w morzu lub patrząc na obraz oceanu? Odkryj talasofobię i jej źródła.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Dla wielu z nas obraz plaży ze spokojnym morzem jest zarówno atrakcyjny, jak i relaksujący. Niewiele rzeczy jest przyjemniejszych niż kąpiel w oceanie w upalny letni dzień. Istnieje jednak zjawisko o nazwie talasofobia, które może zmienić tę przyjemność w koszmar.

Co ciekawe, talasofobia jest dość powszechnym zaburzeniem. Oznacza to, że wiele osób odczuwa niepokój i do pewnego stopnia strach przed morzem. Dziś zastanawiamy się, skąd bierze się ta fobia i co można z tym zrobić?

Talasofobia

Talasofobia to specyficzna fobia charakteryzująca się irracjonalnym, nadmiernym i uporczywym lękiem przed dużymi zbiornikami wodnymi, zwłaszcza przed morzem. Ci, którzy na nią cierpią, doświadczają prawdziwej paniki w obecności tego typu bodźców lub w przypadku możliwości, że są w pobliżu. Strach pojawia się nawet podczas patrzenia na powiązane z wodą obrazy i wyobrażanie sobie ich.

Główne objawy

Objawy manifestują się w trzech głównych wymiarach:

• Fizjologiczny. Pojawiają się objawy takie jak pocenie się, kołatanie serca lub duszność. Mogą również pojawić się odczucia zawrotów głowy, derealizacji, depersonalizacji i bólu somatycznego.
• Kognitywny. Istnieją dwa główne aspekty tego rodzaju strachu. Są ludzie, którzy boją się uwięzienia w wodzie, zatonięcia lub niemożności dotarcia do brzegu. Z drugiej strony możliwe jest również, że strach jest związany z niepewnością co do tego, co znajduje się pod powierzchnią. Na przykład wiele osób uważa, że morskie stworzenie może wynurzyć się z dna i je zaatakować.
• Behawioralny. Osoba z talasofobią będzie próbowała wszelkimi sposobami unikać wszelkiego rodzaju kontaktu z tymi dużymi powierzchniami wody. Może to obejmować unikanie obrazów, filmów i wszelkich myśli związanych z morzem. Jeśli nie jest w stanie trzymać się z daleka, każdy kontakt sprawia, że czują się bardzo niekomfortowo i starają się jak najszybciej uciec z sytuacji.

Irracjonalny terror

Jak we wszystkich fobiach specyficznych, w talasofobii strach jest irracjonalny i nie podlega żadnej logice. Oczywiście, gdybyśmy wypadli ze statku na środku oceanu, każdy z nas wpadłby w panikę. Jednak ci, którzy cierpią na talasofobię, odczuwają podobne emocje po prostu zanurzając stopy w morzu.

Osoby te mają pełną świadomość, że w sytuacji, w jakiej się znajdują, nie mogą utonąć ani zostać zaatakowanym przez morskie stworzenie. Niemniej jednak nie są w stanie kontrolować swojego strachu. Wytwarzany niepokój jest nadmierny i nieproporcjonalny do sytuacji oraz bardzo ingeruje w ich codzienne życie.

Pochodzenie talasofobii

Skąd bierze się ta fobia? Pzyczyny nie zawsze są znane i w większości przypadków są wieloczynnikowe. Jednak talasofobia często pojawia się z następujących powodów:

• Traumatyczne wydarzenia związane z wodą. Być może osoba chora prawie utonęła lub została uwięziona w dużym zbiorniku wodnym bez możliwości ucieczki. Niektórzy mogli nawet stracić ukochaną osobę w takich okolicznościach. Zdarzenia te mogą mieć wpływ na każdego w dowolnym momencie życia, ale częściej występują w dzieciństwie.
• Zastępcze kondycjonowanie (uczenie przez obserwacje). Widok, jak inna osoba doświadcza naprawdę nieprzyjemnych wydarzeń w wodzie, może spowodować pojawienie się tej fobii. Może się to zdarzyć, nawet jeśli obraz pochodzi z fikcyjnych filmów lub seriali.
• Nieznajomość świata morskiego może również zwiększać strach. To dlatego, że nie jest do końca jasne, jakie niebezpieczeństwa mogą pojawić się w konkretnym miejscu.

Interwencja

Aby zająć się talasofobią, konieczne jest połączenie technik, które działają na różnych poziomach. Są to fizjologiczne, poznawcze i behawioralne metody. Powszechne jest uczenie osoby cierpiącej na tę fobię technik relaksacyjnych, które pomagają kontrolować jej niepokój. Z drugiej strony chodzi o modyfikację ich dysfunkcyjnych i katastroficznych przekonań i zastąpienie ich innymi, bardziej dostosowanymi do rzeczywistości.

Przede wszystkim należy przeprowadzić terapię progresywną ekspozycją na bodziec, którego się obawiamy. Takie podejście można wykonać za pomocą wyobraźni, rzeczywistości wirtualnej lub rzeczywistej sytuacji, przy czym ta ostatnia jest najskuteczniejszym leczeniem. Dzięki temu cierpiący nabywa lub odkrywa niezbędne narzędzia do stawienia czoła swojemu lękowi. Ponadto dowiadują się, że jest to całkowicie nieuzasadniony strach.