Samoopieka w miejscu pracy - sześć ważnych zachowań

W dzisiejszym społeczeństwie praca może zajmować sporą część dnia. Dlatego dobrze jest znać kilka strategii, które promują dbanie o siebie w miejscu pracy.
Samoopieka w miejscu pracy - sześć ważnych zachowań
Gorka Jiménez Pajares

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Gorka Jiménez Pajares.

Ostatnia aktualizacja: 09 maja, 2023

Średnio poświęcasz osiem godzin na swój dzień pracy przez około 50 lat. Stanowi to znaczny procent twojego życia. Dlatego, aby Twoja podróż była jak najbardziej przyjemna, ważne jest, aby wziąć pod uwagę pewne praktyki w miejscu pracy. Jedną z najważniejszych jest samoopieka.

Dbanie o siebie w pracy przekłada się na promocję zdrowia. Warto pamiętać o trafnej definicji przyjętej przez Światową Organizację Zdrowia: „Zdrowie to pełny stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak schorzeń i chorób”. Tak więc zdrowie odnosi się również do faktu, że jesteśmy zdolni do wykonywania zachowań, które je promują.

„Chodzi o rozwijanie umiejętności, które pozwalają osobie skutecznie stawić czoła wymaganiom i wyzwaniom codziennego życia, poprzez elastyczne i pozytywne zachowania”.

-Mabel Rocío Hernández-

Kobieta pracująca na komputerze
Umiejętności samoopieki w miejscu pracy gwarantują odpowiednią higienę pracy.

Samoopieka w miejscu pracy

Już w 1950 r. organ ten utworzył wyłączną komisję ds. zdrowia związanego z pracą. Umiejętności samoopieki charakteryzują się występowaniem jej poszczególnych elementów w codziennym życiu danej jednostki. Idąc tym tokiem rozumowania, możemy wywnioskować, że tych umiejętności można się nauczyć. Umiejętności te obejmują dwie dziedziny zachowań:

  • Zamierzone działania, które czasami wykonujesz bez kwestionowania ich. Na przykład: weź głęboki oddech, gdy czujesz się zestresowany.
  • Celowe działania, nad którymi wcześniej głęboko się zastanawiałeś. Wynikają one z doświadczenia, ponieważ w przeszłości nauczyłeś się, że pewne zachowania zapewniają dobre samopoczucie. Na przykład pójście na psychoterapię.

Są to umiejętności, których być może nauczyłeś się w przeszłości i których możesz się nauczyć także teraz. Są dobrowolne i muszą być przeprowadzane spokojnie tu i teraz.

Sześć strategii dbania o siebie w miejscu pracy

Samoopieka w miejscu pracy spełnia kilka celów. Koncentruje się na przywracaniu i wzmacnianiu zdrowia psychicznego, a także zapobieganiu wszelkim zaburzeniom. Oto sześć pomocnych strategii.

1. Wiedzieć, jak radzić sobie ze stresem i napięciem

Stres jest jedną z największych epidemii współczesnego społeczeństwa. W pracy czynniki takie jak nadmiar zadań czy niejasność w pełnionej roli mogą stanowić źródło silnego stresu. Możesz jednak znaleźć schronienie w prostych technikach, takich jak metoda oddychania 3×3 :

  • Zrób wdech, licząc do trzech.
  • Wstrzymaj oddech na kolejne trzy odliczenia.
  • Na koniec policz do trzech, wydychając powietrze.

Możesz przełożyć te trzy rzeczy na to, co najbardziej Ci odpowiada: trzy sekundy, dotknięcia trzema palcami lub trzy kroki.

2. Stań się świadomy własnych emocji i uczuć

Wiedza o swoim emocjonalnym wszechświecie jest niezwykła. Kolejnym krokiem jest jednak zrozumienie przesłania, które próbuje Ci przekazać emocja, której doświadczasz. To kwestia samoświadomości emocjonalnej. Na przykład:

  • Emocja strachu jest zwykle związana z niebezpiecznymi bodźcami. Jeśli istnieją niebezpieczeństwa i rozpoznajesz je, możesz opracować bardziej precyzyjne plany radzenia sobie ze strachem.
  • Jeśli czujesz złość, być może dzieje się tak dlatego, że coś lub ktoś przekracza pewne granice, które wyznaczyłeś. W takim przypadku należy mu zakomunikować, że jego zachowanie jest dalekie od poprawności i że musi je zmienić.
  • Poczucie winy jest często związane z brakiem spójności. Jeśli czujesz się winny, powinieneś zatrzymać się i zastanowić nad dysonansowym elementem, który go spowodował i podjąć odpowiednie działania, aby go zredukować.

Dlatego powinieneś wykorzystać swoje emocje lub sporządzić ich listę. Otworzą one drzwi do Twojego świata uczuć, pozwalając konkretnie nazwać to, co czujesz.

3. Zwiększ swoją empatię

Zdolność empatycznych jednostek do dostrajania się do myśli i uczuć innych ludzi jest wielką siłą. Jest to świetna umiejętność życiowa, a w szczególności w środowisku pracy.

Spróbuj uchwycić emocjonalne tło przekazywanej wiadomości. Na przykład, zadaj sobie pytanie o to, co teraz czuje Twój rozmówca. Następnie spróbuj postawić się w jego sytuacji.

4. Komunikuj się skutecznie

Skuteczna komunikacja jest powiązana z asertywnością. Bycie asertywnym to zdolność, którą możesz rozwijać. Polega na przekazaniu wiadomości (tego, co myślisz), emocji (tego, co czujesz) i konsekwencji (tego, czego oczekujesz) w taki sposób, aby nie było to obraźliwe dla drugiej osoby.

Na przykład w obliczu przydzielonego Ci zadania, za które w rzeczywistości odpowiada inna osoba, możesz powiedzieć: „Zrobię to tak, jak mnie prosiłeś. Jednak w przyszłości będę wdzięczny jeśli zapytasz odpowiedni dział (wiadomość), ponieważ nie należy to do moich obowiązków, czuję się przytłoczony (emocja) i prawdopodobnie nie wykonam tego dobrze (konsekwencja)”.

Dwie współpracownice rozmawiają ze sobą.
Asertywność to podstawowa umiejętność dbania o siebie, służąca promowaniu komunikacji w pracy.

5. Wzbogać swoje relacje międzyludzkie

Wsparcie społeczne jest jednym z wielkich promotorów zdrowia i obrońców przed chorobami. Świadomość, że masz wsparcie w sytuacjach zawodowych, które przekraczają Twoje możliwości radzenia sobie, jest niezwykle wyzwalająca.

Posiadanie rozległych i ożywionych sieci społecznych w środowisku pracy jest wielkim skarbem i należy o nie dbać. Zawsze pamiętaj, że aby związek był pomyślnie utrzymywany w czasie, musi być dwukierunkowy. Na przykład robisz coś dla innych dzisiaj, a oni odwzajemniają się jutro.

6. Wprowadzaj innowacje i zachęcaj do kreatywności

Innowacja jest źródłem wszystkiego. Od urodzenia przystosowujesz się do zmiennego i zmieniającego się otoczenia oraz wykorzystujesz kreatywność. Bycie kreatywnym oznacza tworzenie czegoś nowego tam, gdzie wcześniej to nie istniało. Na przykład, kiedy wdrażasz nową strategię promującą Twoje zdrowie zawodowe, robisz coś innowacyjnego.

Możesz się zastanawiać, jakie inne nowe zachowania możesz wdrożyć oprócz sześciu, o których wspomnieliśmy. W rzeczywistości mogą być tak proste, jak użycie zabezpieczenia ekranu lub słuchanie muzyki w wolnym czasie. Mogą być też bardziej złożone. Na przykład wizyta u pracownika służby zdrowia, gdy sytuacje Cię przytłaczają i nie wiesz, jak sobie z nimi poradzić.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Espinoza Saldarriaga, G. (2021). Estrategias de autocuidado para disminuir el estrés laboral en docentes del Instituto Superior Pedagógico Hermano Victorino Elorz Goicoechea Sullana, 2020.
  • Hernández, M. R. (2015). Autocuidado y promoción de la salud en el ámbito laboral. Revista salud bosque, 5(2), 79-88.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.