Psychologiczne kule: czy używasz ich do radzenia sobie z lękiem?

Czym są kule psychologiczne? Jakie są ich wady? Dowiedz się tutaj.
Psychologiczne kule: czy używasz ich do radzenia sobie z lękiem?
Elena Sanz

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Elena Sanz.

Ostatnia aktualizacja: 29 października, 2022

Czy pamiętasz, jak byłeś dzieckiem i chodziłeś z mamą do lekarza? Mówiła w Twoim imieniu, dbała o całą sytuację, a Ty po prostu patrzyłeś, słuchałeś i odpowiadałeś na te pytania, które były skierowane bezpośrednio do Ciebie. Jako dorośli mamy skłonność wierzyć, że jesteśmy w stanie samodzielnie przejąć kontrolę nad tymi i innymi interakcjami. Może się jednak okazać, że w Twoim przypadku jest inaczej i w ramach wsparcia będą Ci potrzebne psychologiczne kule.

Ten rodzaj wsparcia może być szczególnie potrzebny w nieznanych i nowych sytuacjach z obcymi ludźmi. Może to być na przykład pierwszy dzień zajęć na uniwersytecie lub podczas przeprowadzania jakiejś biurokratycznej procedury. Niemniej jednak możesz także potrzebować pomocy w codziennych sytuacjach, takich jak wypad ze znajomymi.

Czasami posiadanie psychologicznej kuli jest tak naturalne, że nie zastanawiasz się, dlaczego jej potrzebujesz. W innych przypadkach możesz czuć się niewystarczająco silny lub niedojrzały. Niezależnie od przypadku, kryje się za tym głęboka niepewność, która może generować naprawdę wysoki poziom niepokoju, przez co czujesz się niekompetentny.

matka i córka rozmawiają
Ludzie, którzy działają jak psychologiczne kule, zapewniają nam poczucie kontroli i bezpieczeństwa.

Psychologiczne kule

Kulę psychologiczną można zdefiniować jako osobę, która wspiera Cię w interakcjach społecznych. Jak sama nazwa wskazuje, jest to ktoś, na kim polegasz, aby przebrnąć przez sytuację, w której nie czujesz się komfortowo.

Obecność kuli psychologicznej sprawia, że czujesz bezpieczeństwo, wygodę i wsparcie. Daje Ci poczucie kontroli , a jednocześnie działa jak siatka bezpieczeństwa. Wiesz, że jeśli sytuacja się skomplikuje, będziesz miał środki, do rozwiązania problemu.

Z reguły funkcję tę pełnią Twoi najbliżsi, z którymi łączy Cię wielka zażyłość emocjonalna. Mogą to być na przykład rodzice lub partner. Innym razem może to być naprawdę bliski przyjaciel, a nawet Twój zwierzak.

Jaką rolę odgrywają kule psychologiczne?

Ogólnie rzecz biorąc, jeśli potrzebujesz wsparcia psychologicznego, będziesz chciał zabrać swoją kulę psychologiczną na każde wydarzenie lub sytuację, która wiąże się z interakcją społeczną. Jak wspomnieliśmy wcześniej, posiadanie tej osoby w pobliżu pomaga zwiększyć poczucie komfortu i bezpieczeństwa. Wynika to z kilku powodów. Co robią nasze psychologiczne kule?

Pomagają prowadzić rozmowę

Z reguły pozwolisz swojej psychologicznej kuli przejąć inicjatywę i kontrolę nad różnymi sytuacjami. Niezależnie od tego, czy rozmawiasz z lekarzem, recepcjonistą czy sprzedawcą, Twój bliski przemuje rozmowę, a Ty ograniczasz się do słuchania, kiwania głową lub od czasu do czasu dodania jakiegoś komentarza. Krótko mówiąc, kula psychologiczna uwalnia Cię od wymagań społecznych, ponieważ w zasadzie robi wszystko za Ciebie.

Powstrzymują Cię od bycia w centrum uwagi

Dzięki emocjonalnej kuli czujesz, że presja społeczna wokół Ciebie jest słabsza. Jest tak, ponieważ Twój rozmówca ma inną osobę, na której może skupić uwagę i do której może się zwrócić. W związku z tym jego oczekiwania nie spadają całkowicie na Ciebie. Zmniejsza to presję i pozwala Ci być spokojniejszym podczas interakcji.

Stanowią drogę do metody ucieczki lub uniku

Kule psychologiczne to często świetny sposób na ucieczkę z niezręcznej sytuacji. Możesz na przykład całkowicie skupić na nich swoją uwagę i zapomnieć o wszystkim innym. Rozmawiasz tylko z nimi (unikając innych ludzi) i o nich (odwracając w ten sposób uwagę od Ciebie). Alternatywnie, jeśli Twoja psychologiczna kula jest zwierzęciem domowym, poświęcasz się opiece nad nim i pieszczotom, uciekając w ten sposób od otaczającej Cię rzeczywistości społecznej.

kobieta z psem
Kule psychologiczne pomagają nam uciec od kompromitujących i niewygodnych sytuacji.

Kule psychologiczne i ich związek z lękiem

Istnieje kilka okoliczności, które mogą sprawić, że będziesz potrzebować tego rodzaju wsparcia. Jeśli jesteś osobą neuroróżnorodną (na przykład ze spektrum autyzmu), możesz czuć się bezpieczniej i bardziej komfortowo dzięki swojej psychologicznej kuli. Podobnie jest u osób, które cierpią na fobię społeczną i inne zaburzenia lękowe.

Jednak pomimo tego, że kule psychologiczne mogą być bardzo pomocne na krótką metę (w tym sensie, że pomagają łagodzić lęk), w rzeczywistości utrwalają dane zaburzenie i jego ograniczenia. Jest tak, ponieważ działają one jako środki mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa. Są to rodzaje zachowań, które wykonujesz, aby uniknąć lub uciec od sytuacji wywołujących niepokój. Jeśli na przykład cierpisz na klaustrofobię, możesz zawsze siedzieć przy drzwiach, aby w każdej chwili móc wyjść z pokoju.

Problem pojawia się, gdy kula psychologiczna staje się przeszkodą w Twoim rozwoju osobistym. Tylko poprzez ekspozycję i niestosowanie metod unikania zauważysz, że być może nie potrzebujesz wsparcia. Zaczynasz być świadkiem, jak Twoje katastroficzne myśli tak naprawdę się nie spełniają.

Jeśli czujesz, że zawsze musisz mieć kogoś przy sobie, że samodzielne stawianie czoła sytuacjom społecznym wywołuje niepokój, a to ogranicza Cię na co dzień, najlepiej jest poszukać profesjonalnego wsparcia.

Warto pamiętać, że kule psychologiczne nie są rozwiązaniem długoterminowym i tylko dodatkowo uzależniają. Zdobycie osobistych narzędzi do radzenia sobie z lękiem to najlepszy sposób na uwolnienie się i doświadczenie autonomii.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Patrón-Espinosa, F. (2013). La evitación experiencial como dimensión funcional de los transtornos de depresión, ansiedad y psicóticos. Journal of behavior, health & social issues (México)5(1), 85-95.
  • Rodriguez Biglieri, R., Colombo, M.C., Azrilevich, P., Rinaldi, F., Aiello Rocha, V. & Vetere, G. (2011). El rol de las conductas de búsqueda de seguridad en los Trastornos de Ansiedad. (Septiembre, 2011). II CONGRESO DE PSICOLOGIA DEL TUCUMAN. NACIONAL E INTERNACIONAL. Facultad de Psicología de la Universidad Nacional del Tucumán, San Miguel de Tucumán..

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.