Patrzenie na świat przez pryzmat traumy

Często patrzymy na świat przez pryzmat traumy będącej skutkiem przeszłych wydarzeń, które przekroczyły wszelkie nasze osobiste granice. Jakie zdarzenia mogą jednak powodować traumę? Jak nieświadomie objawia się to później w naszym zdrowiu psychicznym?

W poniższym artykule postaramy się przybliżyć pojęcie traumy oraz to, jak może się ona objawiać i wpływać na Twoje życie, pomimo faktu, że wydarzenie, które ją spowodowało, jest wspomnieniem z przeszłości. Pierwsza część procesu leczenia traumy zaczyna się od świadomości.

Trauma oznacza cierpienie

Często, kiedy mówimy lub myślimy o traumie, wyobrażamy sobie wydarzenia o wyjątkowo wrażliwej treści lub sytuacje bycia narażonym na przemoc w dowolnej jej formie. Chociaż momenty te są zdarzeniami potencjalnie traumatycznymi, nie są one konieczne do wystąpienia traumy.

Trauma wiąże się z sytuacjami, które miały na nas ogromny wpływ w przeszłości, a teraz ingerują w nasze życie, mimo że zniknęły wszelkie realne zagrożenia z nimi związane. Są to osobiste doświadczenia, które przekroczyły nasze osobiste granice i z którymi nie byliśmy w stanie sobie poradzić.

Jednak nie każdy, kto doświadcza bardzo stresującego wydarzenia, takiego jak wykorzystywanie lub klęska żywiołowa, rozwinie traumę. Sam charakter wydarzenia również nie określa, czy jest ono wystarczające do wystąpienia traumy. O wiele dokładniejsze jest zrozumienie traumatycznego potencjału określonego wydarzenia, jeśli umieścimy je w kontekście doświadczeń danej osoby i relacji, jaką z nimi ma.

Patrząc na świat przez pryzmat traumy

Patrzenie na świat przez pryzmat traumy zniekształca rzeczywistość i nie pozwala nam dostrzec „tu i teraz”. W efekcie trauma to okropny strach, że sytuacje z przeszłości, które nas skrzywdziły, powtórzą się. Nasze ciała tworzą mechanizmy obronne w formie filtrów, przez które patrzymy na świat, aby chronić nas przed rzeczywistością, którą interpretujemy jako groźną i niebezpieczną.

Jeśli byłeś w wysoce traumatycznym związku, w którym czułeś, że nie ma dla Ciebie ratunku, mogłeś rozwinąć wyuczoną bezradność. W tego rodzaju przypadkach Twój pryzmat traumy oznacza, że do każdego potencjalnego partnera podchodzisz z podejrzliwością i gotowy do obrony. Elementy Twojej przeszłości rzutują na Twoją nową rzeczywistość.

Twoje rany emocjonalne wciąż Cię bolą, powodując, że ponownie przeżywasz doświadczenia, które Cię przytłaczają. Nie pozwala Ci to zaakceptować nowych możliwości, które mogą pojawić się w Twoim życiu. Twoje ciało jest w stanie hibernacji i jest w nim miejsce tylko na Twój ból.

Zaburzenia związane z traumą

Kiedy pacjenci cierpiący z powodu traumy przychodzą na konsultację do specjalisty, często mogą czuć się przytłoczeni i zdezorientowani tym, co się dzieje. Mogą nawet nie łączyć swojego dyskomfortu z danym traumatycznym wydarzeniem. Ich umysł chroni ich przed tą wiedzą i ukrywa traumę w ich nieświadomości, dopóki nie poczują się gotowi do jej zintegrowania.

Trauma ma miliony twarzy i sposobów manifestowania się. Oto niektóre z najczęstszych objawów, występujących u pacjentów uczęszczających na terapię.

• Różne zaburzenia snu, takie jak bezsenność, nadmierna ilości snu i nawykowe koszmary senne. Sen to jeden z nielicznych momentów, kiedy nasz świadomy umysł odpoczywa i jesteśmy pozostawieni na łasce naszej nieświadomości. Podświadomość zapamiętuje traumy, które mogą objawiać się koszmarami sennymi lub trudnościami z zasypianiem.
• Zróżnicowana symptomatologia lęku. Jak wspomnieliśmy wcześniej, trauma to przede wszystkim strach lub intensywny niepokój. Dlatego często u osób z tego rodzaju dyskomfortem rozwijają się objawy, takie jak nerwowość, drażliwość, intensywny strach, kołatanie serca czy somatyzacja.
• Różne uczucia, takie jak wstyd i poczucie winy. Niektóre traumatyczne wydarzenia powodują, że ludzie obwiniają siebie za to, co się stało. Co więcej, mogą nie chcieć, żeby dana sytuacja wyszła na jaw, ponieważ się jej wstydzą. Te odczucia mogą sprawić, że trauma będzie bardziej przewlekła, ponieważ chorzy nie będą w stanie poprosić o pomoc.

Traumę można wyleczyć, mimo że zostanie po niej blizna

Charakter traumy skazuje daną jednostkę na stres pourazowy. Doświadczenia każdego z nas są wyjątkowe. Często tylko my wiemy o nich wszystkich. Tylko poprzez głęboki szacunek do siebie i empatię możemy rozpocząć proces uzdrawiania.

Pryzmat traumy sam w sobie nie jest naszym wrogiem. Jest naturalnym i ochronnym mechanizmem naszego umysłu. Problemy pojawiają się, gdy nosimy używamy tego filtra przez dłuższy czas, całkowicie zaburzając swój sposób postrzegania rzeczywistości.

Często pacjenci nie są świadomi, że chowają w sobie traumę, ponieważ problem ten ma różne oblicza. Wynika to z nieświadomej oszczędności zasobów, która pozwala nam przypomnieć sobie o traumie tylko wtedy, gdy będziemy na to gotowi. To jak przypływ adrenaliny u wojowników, którzy dopiero po zakończeniu bitwy zaczynają odczuwać ból fizyczny.

Traumę musimy leczyć troską, szacunkiem i uwagą, a przede wszystkim empatią. Nasza rana została prawdopodobnie spowodowana przez brak empatii u innych. Empatia jest jedną z najskuteczniejszych metod leczenia i jest wykorzystywana w terapiach humanistycznych i EMDR. Uraz emocjonalny, jak każda rana, zawsze pozostawia po sobie bliznę. Przypomina nam ona nie tylko o tym, co się stało, ale także o tym, jak silni byliśmy i jak przetrwaliśmy.