Optymizm i zdrowie: czy są ze sobą związane?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog i dziennikarz Sara Clemente.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Optymistyczni ludzie lepiej radzą sobie z problemami. Mocno wierzą, że mogą robić, co chcą, pomimo przeciwności losu, rzadko się poddają, a ich styl radzenia sobie zazwyczaj jest proaktywny. Ci, którzy są optymistami, skupiają się na tym, co mogą zyskać, zamiast na tym, co mogą stracić. Ale czy pozytywne nastawienie ma wpływ na zdrowie? Czy optymizm i zdrowie faktycznie idą ze sobą w parze?

Według licznych badań (samoraporty, oszacowania stanu zdrowia dokonane przez pracowników służby zdrowia, liczba wizyt u lekarza lub długość życia po ataku serca), optymizm okazał się predyktorem dobrego zdrowia. Na podstawie wyników tych badań możemy stwierdzić, że optymizm i zdrowie rzeczywiście idą ze sobą w parze. Korelacja pomiędzy optymizmem a zdrowiem wynosi zwykle od 0,20 do 0,30.

Poniżej omówimy to zagadnienie nieco dokładniej.

Rodzaje optymizmu

Kiedy słyszymy „optymizm”, zwykle na myśl przychodzi nam oczekiwanie pozytywnych i korzystnych wyników, co jest głęboko związane z psychologicznym i fizycznym dobrostanem ludzi. Istnieją jednak dwa różne rodzaje optymizmu:

• Dyspozycyjny: to optymizm, do którego zwykle się odwołujemy. Pozytywne, stałe i ogólne oczekiwania dotyczące dobrych wyników. Ten typ optymizmu uważa się za względnie stabilny.
• Sytuacyjny: konkretne oczekiwania dotyczące dobrych wyników w określonych kontekstach, szczególnych okolicznościach, stresujących wydarzeniach itp.

Badania koncentrują się głównie na optymizmie dyspozycyjnym, próbując dowiedzieć się, jak sprawić, by ludzie mogli cieszyć się optymistycznym usposobieniem niezależnie od sytuacji.

Sheier i Carver opracowali Test Orientacji Życiowej (LOT). Ten test mierzy ogólne oczekiwania pozytywnych rezultatów, czyli optymizm dyspozycyjny.

Czynniki, które wpływają na nasze samopoczucie

Optymizm, dobre samopoczucie i pozytywność są bezpośrednio ze sobą powiązane. Istnieje kilka czynników, które określają, czy są na wyższym czy na niższym poziomie:

• Osobowość: według Myersa (2000), ogromna część naszego subiektywnego samopoczucia jest zdeterminowana przez naszą osobowość. Szczegółowo, czynniki genetyczne mogą wyjaśnić 50% wariancji szczęścia; dlatego optymizm może być względnie stabilny w czasie.
• Bogactwo: pieniądze nie są równe szczęściu. Na poziomie osobistym bycie bogatym nie ma związku z radością. W rzeczywistości ci, którzy stale chcą więcej pieniędzy, zwykle są bardziej nieszczęśliwi niż ci, którzy nie pragną się bogacić.
• Relacje międzyludzkie: bliskie relacje z innymi ludźmi to podstawowa i niezbędna potrzeba człowieka. Większość ludzi czuje się szczęśliwsza, gdy mają sensowne związki, niż gdy ich nie mają.
• Osiąganie celów: osiągnięcie celów zdecydowanie poprawia samopoczucie człowieka.

Pozytywne emocje, optymizm i zdrowie fizyczne

Ludzie optymistyczni często stosują strategie, które bezpośrednio rozwiązują problemy, zwłaszcza gdy czują, że mają kontrolę nad sytuacją. Wychodzą z założenia, że są w stanie zmienić sytuację, więc działają, a następnie oceniają.

Dla porównania pesymiści najpierw oceniają, a następnie, jeśli oczekiwania ich przekonują, działają (Sanna, L., 1996).

Pozytywne emocje wiążą się ze wzrostem immunoglobuliny A. To przeciwciało uważa się za pierwszą linię obrony przed chorobami. Na ten wzrost wpływają nie tylko bezpośrednie efekty tych emocji, ale także subiektywne.

Ludzie, którzy czują się szczęśliwi:

• Odczuwają mniej symptomów fizycznych niż ci, którzy czują się smutni. Smutni ludzie odczuwają większy dyskomfort.
• Uważają się za mniej wrażliwych niż ludzie smutni, więc łatwiej im dbać o zdrowie.
• Postrzegają siebie jako bardziej zdolnych do podejmowania zachowań prozdrowotnych i mają większą pewność, że złagodzą swoją chorobę.

Mechanizmy odpowiadające za optymizm i zdrowie

Istnieją trzy mechanizmy, które mają na celu zrozumienie korelacji między tymi dwoma aspektami:

• Mechanizm fizjologiczny: optymiści wykazują lżejsze reakcje sercowo-naczyniowe na stres i lepszy stan układu immunologicznego. To prowadzi do większej liczby biologicznych mechanizmów obronnych, co jest równoznaczne z mniejszymi problemami ze zdrowiem.
• Mechanizm emocjonalny: optymizm i zdrowie są związane pośrednio poprzez stany emocjonalne. Negatywność wiąże się z gorszym funkcjonowaniem układu sercowo-naczyniowego i odpornościowego.
• Mechanizm behawioralny: optymiści bardziej niż pesymiści przejawiają zachowania prozdrowotne. Ich zdrowe nawyki sprzyjają utrzymaniu lepszego stanu zdrowia. Niektóre zdrowe nawyki to regularne ćwiczenia, umiar w piciu alkoholu, zbilansowana dieta i unikanie niewłaściwych zachowań.

Decydujące samoraporty

Wiele badań wykazuje, że ​​ludzie optymistyczni mają tendencję do wychodzenia z chorób w sposób bardziej zadowalający niż ludzie pesymistyczni. Oto kilka dowodów na poparcie tej tezy:

• Ciąża i poród: optymistyczne kobiety doświadczają mniej objawów depresyjnych w czasie ciąży i po porodzie. Czują także mniej niepokoju, co znacznie pomaga na poziomie psychologicznym w razie poronienia.
• Operacje chirurgiczne: w długotrwałym badaniu przeprowadzonym z pacjentami, którzy przeszli tego typu operacje, wyniki były rozstrzygające: przed operacją, optymiści wykazali niższe poziomy negatywnych emocji, wrogości i depresji.
• Rak: kobiety, które mają pozytywne nastawienie podczas procesu diagnozowania raka piersi, wykazują niższy poziom dyskomfortu przed i po interwencji.
• Ofiary HIV: niektóre badania wskazują, że osoby pozytywne cierpiące na HIV, przejawiają niższe poziomy negatywnych emocji i słabszy niepokój związany z rozwojem choroby.

Jak widać, optymizm i zdrowie pozostają ze sobą w bliskim związku. To od Ciebie zależy, czy zachowasz pozytywne nastawienie wobec osiągnięcia celów. Jedno jest pewne: pozytywne nastawienie poprawia nasze zdrowie, nastrój i ogólne samopoczucie.