Opieka zdrowotna i zarządzanie emocjami - poznaj kilka przydatnych zasad

Opieka zdrowotna i zarządzanie emocjami - poznaj kilka przydatnych zasad
Isabel Monzonís Hinarejos

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Isabel Monzonís Hinarejos.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Dzisiejsza opieka zdrowotna, lekarze, pielęgniarki, fizjoterapeuci, stoi przed wyzwaniami, które mają większy lub mniejszy wpływ na ich własne zdrowie. Trudno nie czuć się przeciążonym pracą, emocjami i zaangażowaniem zawodowym związanym z zajmowaniem się ludźmi chorymi.

Regulacja emocji w placówkach określanych ogólnym mianem “opieka zdrowotna” pomaga pracownikom służby zdrowia rozpoznać przydatność i przejściowy charakter emocji. Ponadto pomaga im kontrolować ich wpływ i nie angażować się emocjonalnie.

Regulacja emocjonalna oznacza umiejętność rozpoznawania, zarządzania i kontrolowania naszych emocji. Z punktu widzenia psychologii jest postrzegana jako podstawowy proces w inteligencji emocjonalnej. Ta inteligencja ma decydujące znaczenie dla rozwoju umiejętności komunikacyjnych, tak niezbędnych do pracy z pacjentami.

Ale aby ćwiczyć regulację emocjonalną w placówkach opieki zdrowotnej trzeba najpierw wiedzieć, czym dokładnie jest ten proces i z czego się składa. Trening regulacji emocjonalnej to „zdolność do bycia otwartym zarówno na przyjemne, jak i te mniej przyjemne odczucia” (Fernández, 2010).

Kobieta u lekarza
Model regulacji emocjonalnej oparty na przetwarzaniu emocjonalnym Hervása (2011) dzieli ten proces na kilka zadań lub faz, które należy przejść, aż do osiągnięcia pełnej regulacji:

  • Emocjonalne otwarcie: pozwala nam identyfikować, przeżywać i wyrażać nasze emocje.
  • Uwaga emocjonalna: umiejętność rozpoznawania emocji, posiadanie wiedzy na ich temat.
  • Etykietowanie emocjonalne: umiejętność rozpoznawania emocji, czyli ich nazywania.
  • Akceptacja emocjonalna: oznacza akceptację przeżywanych emocji.
  • Analiza emocjonalna: rozważać i rozumieć znaczenie i konsekwencje swoich emocji
  • Regulacja emocjonalna.

Związek myśli i emocji a opieka zdrowotna

Istnieje dwukierunkowy związek między emocjami a myślami. Obie żywią się nawzajem, a błąd w jednym z wymiarów stwarza ryzyko dla drugiego. Zatem ciągłe negatywne myślenie, od którego nie możemy się uwolnić wpływa na to, jak się czujemy.

Podobnie negatywne emocje, które nie mają odzwierciedlenia w rzeczywistości, wpływają na nasze myślenie.

Bardzo częstym argumentem pracowników służby zdrowia jest to, że pacjenci nie są odpowiednio leczeni z powodu braku czasu. To niezadowolenie wywołuje frustrację, stres i bezradność. Z kolei emocje te wzmacniają tę myśli powodując postępujące pogorszenie sytuacji.

Biorąc pod uwagę te problemy możemy zmienić sytuację poprzez odpowiednie działanie. Są jednak sytuacje, których nie można zmienić lub gdy prawdopodobieństwo zmiany jest bardzo niskie.

Zwłaszcza w przypadku zdrowia, gdy objawy choroby nie ustępują, nie widać poprawy i pracuje się z ograniczonym czasem i środkami.

Dlatego konieczne jest posiadanie narzędzi służących do zarządzania emocjami. W ten sposób lekarze nadal będą mogli oferować wysokiej jakości leczenie mające na celu poprawę pacjenta.

Opieka zdrowotna – stres lekarzy

Istnieje wiele badań, które wskazują na negatywny związek między inteligencją emocjonalną a stresem zawodowym. Wskazują one, że im lepiej wyćwiczona inteligencja emocjonalna, tym niższy poziom stresu i tym rzadsze występowanie zjawiska wypalenia zawodowego (Bajo Gallego i González Hervías, 2014).

„Wypalenie zawodowe lub zespół wypalenia pracowniczego powoduje niezadowolenie z pracy, pogorszenie środowiska pracy, obniżoną jakość pracy, nieobecność, rezygnację z zawodu i przyjęcie postawy bierno-agresywnej wobec pacjentów”.

-Leal-Costa, Díaz Agea, Tirado-González, Rodríguez-Marín i Van Der Hofstadt, 2015-

Opieka zdrowotna: korzyści mindfulness dla pacjentów

Mindfulness jest tłumaczona jako uważność i polega na skupieniu się na teraźniejszości, zwracaniu uwagi na tu i teraz, zgodnie z następującymi wskazówkami:

  • Bez osądzania.
  • Bez oczekiwań
  • Będąc otwartymi na wszystko wokół nas.
  • Patrząc z ciekawością lub jak osoba początkująca.
  • Odczuwając współczucie do samego siebie.
Kobieta z zamkniętymi oczami

Wykazano, że ćwiczenie uważności zwiększa regulację emocjonalną. Ponadto u pacjentów regularna praktyka:

  • Zwiększa ogólne dobre samopoczucie i zmniejsza dysfunkcyjne stany emocjonalne i objawy fizyczne spowodowane chorobami przewlekłymi.
  • Działa jako czynnik ochronny przed pogorszeniem się globalnej funkcji poznawczej u pacjentów z Alzheimerem.
  • Przynosi korzyści pacjentom z objawami stresu, lęku i depresji.
  • Przeciwdziała negatywnym skutkom przewlekłego stresu u pacjentów chorych na raka.
  • Poprawia funkcjonowanie fizyczne, zmniejsza ból, poprawia ogólny stan zdrowia, funkcjonowanie społeczne i zdrowie psychiczne u pacjentów z fibromialgią.

Celem uważności nie jest pozostawienie umysłu pustego, ale akceptacja myśli i uczuć, których doświadczamy. Oddzielenie się od nich. Rozumiejąc, że oba są zjawiskami przejściowymi i nie określają tego, kim jesteśmy.

Dlatego osoba, która regularnie ćwiczy uważność staje się ekspertem w samoregulacji emocji.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Gutiérrez, G. S. (2011). Meditación, mindfulness y sus efectos biopsicosociales. Revisión de literatura. Revista electrónica de psicología Iztacala, 14(2), 26-32.
  • Hernández, D. J. Q., Barrachina, M. T. M., Fernández, I. I., del Pino, A. S., & Hernández, J. R. (2014). Efectos de un programa de intervención neuropsicológica basado en mindfulness sobre la enfermedad de Alzheimer: ensayo clínico aleatorizado a doble ciego. Revista Española de Geriatría y Gerontología, 49(4), 165-172.
  • Hervás, G., Cebolla, A., & Soler, J. (2016). Intervenciones psicológicas basadas en mindfulness y sus beneficios: estado actual de la cuestión. Clínica y salud, 27(3), 115-124.
  • Gil, V. A. (2015). Mindfulness: una propuesta de intervención psicológica en atención primaria. Revista Electrónica Psyconex, 7(11), 1-18.
  • Moscoso, M. S. (2010). El estrés crónico y la Terapia Cognitiva Centrada en Mindfulness: Una nueva dimensión en psiconeuroinmunología. Persona: Revista de la Facultad de Psicología, (13), 11-29.
  • Justo, C. F., Mañas, I. M., & Martínez, E. J. (2010). Mejora en algunas dimensiones de salud percibida en pacientes con fibromialgia mediante la aplicación de un programa de meditación mindfulness. Psychology, Society & Education, 2(2), 117-130.
  • Fernández, B. P. (2010). Inteligencia emocional para médicos del siglo XXI. El médico, 22-25.
  • Delgado, L. C., Guerra, P., Perakakis, P., Viedma, M. I., Robles, H., & Vila, J. (2010). Eficacia de un programa de entrenamiento en conciencia plena (mindfulness) y valores humanos como herramienta de regulación emocional y prevención del estrés para profesores. Psicología Conductual, 18(3), 511.
  • Mateo, A. F., Faixa, T. R., & Martín-Asuero, A. (2014). Mindfulness y regulación emocional: Un estudio piloto. Revista de psicoterapia, 25(98), 123-132.
  • Muñoz, M. D., & de la Fuente, F. V. (2010). La Pirámide de Necesidades de Abraham Maslow. Obtenido de HYPERLINK” http://coebioetica. salud-oaxaca. gob. mx/wp-content/uploads/2018/libros/ceboax-0530. pdf” http://coebioetica. salud-oaxaca. gob. mx/wp-content/uploads/2018/libros/ceboax-0530. pdf.
  • Leal-Costa, C., Díaz-Agea, J. L., Tirado-González, S., Rodríguez-Marín, J., & Van-der Hofstadt, C. J. (2015, August). Las habilidades de comunicación como factor preventivo del síndrome de Burnout en los profesionales de la salud. In Anales del Sistema Sanitario de Navarra (Vol. 38, No. 2, pp. 213-223).
  • Hervás, G. (2011). Psicopatología de la regulación emocional: el papel de los déficit emocionales en los trastornos clínicos. Psicología conductual, 19(2), 347.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.