Okrąg ensō: symbol oświecenia w buddyzmie zen

Przeczytaj dzisiejszy artykuł i dowiedz się czym jest okrąg ensō!

W buddyzmie zen okrąg ensō symbolizuje prostotę i harmonię. Tylko Ci, którzy zachowają otwarty umysł i posiadają wewnętrzną równowagę, będą w stanie wykonać ten perfekcyjny okrąg, który nigdy nie powinien być zamknięty.

Nauczyciele buddyzmu często mówią, że nie sposób wytłumaczyć, czym jest ensō. Chociaż ensō to nie jest zwykły krąg ani forma sztuki, wiele osób decyduje się wytatuować ten minimalistyczny symbol na swoim ciele.

Osoby, które rysują okrąg ensō pragną wyrazić całkowity i pełen spełnienia stan, w którym w obecnym momencie istnieje jednocześnie wszystko i nic. Otwarty okrąg ensō przedstawia otwartość na nieskończoność.

“Najlepszy sposób, aby zadbać o przyszłość, to zadbać o teraźniejszość.”

-Thich Nhat Hanh-

Okrąg ensō i równowaga wewnętrzna

Okręgi zawsze miały znaczenie magiczne, symboliczne i duchowe. Sam Carl Jung był zafascynowany tym kształtem, a zwłaszcza koncepcją mandali.

W wolnym czasie, lub gdy potrzebował zdystansować się od swoich problemów, rysował okręgi. Uważał, że symbolizowały tworzenie się i przemiany zachodzące w mózgu danej osoby. Słynny szwedzki psychiatra twierdził, że dzięki temu kształtowi znajdujemy spokój oraz siłę i chęć, aby iść dalej.

Z kolei dla wyznawców buddyzmu zen okrąg ensō przedstawia perfekcyjny moment, w którym mózg jest gotów opuścić ciało. Dlatego też jedynie osoby spełnione pod względem psychicznym i duchowym będą w stanie narysować prawdziwe ensō.

Można powiedzieć, że taki rysunek symbolizuje odzwierciedlenie oświecenia jednostki oraz umiejętność artysty do budzenia swojej wewnętrznej perfekcji poprzez okrąg.

Ten symbol wywodzi się z Chin z XXVIII w. p. n. e. W słynnym orientalnym poemacie Shin jin mei, który przedstawia esencję buddyzmu zen, okrąg ensō jest opisany jako rozległa przestrzeń, w której nie brakuje niczego ani niczego nie ma.

Tłumaczy również, że pierwsze ensō pojawiło się, gdy mnich poprosił swojego nauczyciela, aby wytłumaczył mu za pomocą słów czym jest oświecenie. Nauczyciel powiedział mu, że nie da rady opisać tego słowami, ponieważ jest to praktycznie niemożliwe. Następnie chwycił za pędzel i papier ryżowy, po czym narysował okrąg.

“Uczyć się sztuki oświecenia to uczyć się siebie. Uczyć się siebie to zapomnieć siebie. Zapomnieć siebie to zostać zaktualizowanym przez niezliczoną ilość rzeczy.”

-Dogen Zenji-

Ensō i wszechświat

Okręgi reprezentuje różne rzeczy w różnych kulturach. Ten symbol stanowi idealną reprezentację świata, ruchu oraz epicentrum, w którym wszystko się koncentruje. Symbolizuje ouroboros, węża połykającego własny ogon, który układa się w kształt okręgu.

Reprezentuje księżyc w pełni i kontakt z naturą, który jest w stanie przyciągać fale. To pusta filiżanka na herbatę, w której można odczytać przyszłość. To nawet Dharma Chakra, która zawiera mądrość buddyzmu. Esencja okręgu ensō to wszechświat sam w sobie, który trwa w ruchu.

Jak narysować ten okrąg?

Aby narysować okrąg ensō, musisz zacząć od idei: fukinsei, zaprzeczenia perfekcji. Chodzi po prostu o uchwycenie trwającej chwili za pomocą uważności. Musisz uwolnić swój umysł od wszystkich myśli i odsunąć na bok wszelkie troski, aby doświadczyć swojego prawdziwego ja. Następnie, za pomocą pojedynczego pociągnięcia pędzla należy narysować okrąg.

Nie ma takiej rzeczy jak “perfekcyjny okrąg”. Pamiętaj, że nie poszukujesz perfekcji. Właśnie dlatego nie powinnaś myśleć o swoich umiejętnościach, wysiłku, czy wynikach. Musisz poruszać się z prądem i pozwolić sobie swobodnie popłynąć.9

Sztuka zen to zewnętrzny wyraz stanu wewnętrznego. Dlatego też, aby narysować lub namalować prawdziwy okrąg ensō, musisz pracować nad nim, póki nie osiągniesz wewnętrznego spokoju i równowagi. Jedynie kiedy będziesz całkowicie gotowa, będziesz w stanie nadać kształt temu wyjątkowemu symbolowi: niedoskonałemu okręgowi, który idealnie reprezentuje obecny moment.

“Wszystko, czym jesteśmy, wynika z tego, co pomyśleliśmy. Umysł to wszystko. Stajemy się tym, o czym myślimy.”

-Buddha-