Osobowość egocentryczna: czy również ją masz?

Przeczytaj dzisiejszy artykuł i dowiedz się na czym polega osobowość egocentryczna.

Osobowość egocentryczna wiąże się zazwyczaj z arogancją, ambicją, a w niektórych przypadkach nawet z ekshibicjonizmem. Ci, którzy posiadają taką osobowość, często wierzą, że są najważniejszą osobą w pomieszczeniu i że oczy wszystkich powinny być zawsze na nich zwrócone.

Osoby egocentryczne nie interesują się opiniami innych i koncentrują się jedynie na sobie. Kiedy mówimy, że ktoś jest skoncentrowany wyłącznie na sobie, mamy na myśli to, że patrzy na świat jedynie z własnego punktu widzenia. Innymi słowy, nie jest w stanie wykazać się empatią i nie przejmuje się konsekwencjami swoich działań.

Jak rozwija się osobowość egocentryczna?

Podczas pierwszych lat naszego życia koncentrujemy się na sobie samych po prostu dlatego, że musimy jeszcze rozwinąć w sobie umiejętność zwracania uwagi na innych. Jednak gdy osiągamy dojrzałość i rozwijają się nasze umiejętności poznawcze, otaczając nas osoby stają się dla nas bardziej widoczne. Tym samym zaczynamy postrzegać innych jako osobne jednostki.

Szwajcarski psycholog Jean Piaget badał egocentryzm jako część rozwoju dziecka. Zaobserwował, że młodsze dzieci zdają się nie mieć zdolności poznawczych do asymilacji perspektywy innej osoby.

Dlatego też gdy bawią się na przykład w chowanego, zakrywają własne oczy myśląc, że inne osoby nie będą w stanie ich znaleźć, gdy same nie będą siebie widziały.

W okresie nastoletnim osobowość egocentryczna staje się bardziej widoczna, zwłaszcza w zakresie relacji nastolatków z ich rówieśnikami. Młode osoby uważają, że są bardziej wyjątkowe i o wiele ważniejsze od innych.

Nastolatkowie uznają, że to właśnie oni są jedynymi interesującymi osobami na świecie. Poza tym czują się niezrozumiani, ponieważ uważają, że inni, głównie dorośli, nigdy nie czuli tego, co oni.

Kiedy osiągamy dojrzałość, takie uczucie wyjątkowości zaczyna zanikać, gdy uczymy się rozumieć, że istnieją różne punkty widzenia i perspektywy. Jednak u niektórych osób do tego nie dochodzi, przez co rozwija się u nich osobowość egocentryczna.

W psychologii uznaje się to za błąd poznawczy, co odnosi się do powstania zaburzeń w przetwarzaniu informacji, które prowadzi do nieprawidłowej interpretacji tego, co naprawdę się dzieje.

Pięć cech, które definiują osobowość egocentryczną

Skoro wiemy już czym jest egocentryzm i że każdy z nas doświadczył go w dzieciństwie i okresie nastoletnim, nadszedł czas, aby wytłumaczyć główne cechy osobowości egocentrycznej.

Brak empatii

Brak empatii to brak umiejętności lub trudności z odstawieniem na bok swoich uczuć, aby zrozumieć lub poczuć to, czego doświadcza inna osoba.

Nieempatyczna osoba żyje zanurzona w swojej rzeczywistości i ignoruje trudności, problemy, uczucia lub myśli innych ludzi. Troszczy się o własne dobro w samolubny i niezaangażowany sposób. Jest ślepa na swoje otoczenie i szczerze wierzy, że każdy powinien działać, czuć i myśleć tak jak ona.

Nieosiągalne cele

Osoba egocentryczna koncentruje się na swoim nieustannym pędzie do osiągniecia sukcesu, władzy, miłości i bogactwa, chcąc wyróżnić się spośród innych. W konsekwencji jej próby osiągnięcia nieosiągalnych celów prowadzą jedynie do frustracji.

W wielu przypadkach wywołuje to duże zmartwienie oraz niepokój, które wpływają negatywnie na poczucie własnej wartości. Poza tym nieosiągalne cele wpływają bezpośrednio na przyszły entuzjazm związany z zastanawianiem się nad stawianiem sobie celów.

Brak poczucia własnej wartości

Ludzie z osobowością egocentryczną noszą maskę pewności siebie podczas kontaktu z innymi. To przebranie skrywa w rzeczywistości ich dogłębne uczucie niepewności, niskiego poczucia własnej wartości oraz lęku.

Mają tendencję do emanowania taką fałszywą pewnością siebie, aby inni uwierzyli, że wszystko, co mówią, jest prawdziwe. Egocentrycy chcą, aby inni zawsze potwierdzali ich opinie.

Psychoanalityk Erich Fromm uważał, że egocentryzm to mechanizm obronny. Innymi słowy, to nieświadoma strategia psychologiczna wykorzystywana, aby uniknąć stawiania czoła rzeczywistości i w celu utrzymywania obrazu samego siebie.

Ekshibicjonizm

Osobowość egocentryczna objawia się w niektórych postawach, na przykład w pragnieniu otrzymywania komplementów i bycia podziwianym przez innych. Zazwyczaj widać to w nadmiernym pragnieniu, aby inni prawili nam mnóstwo komplementów.

Egocentrycy wykorzystują tą strategię do przedłużania okresu, w którym znajdują się w centrum uwagi. Nie zapominajmy, że osoby z taką osobowością są w stanie zrobić wszystko, aby tylko uzyskać pochwały.

Z drugiej strony egocentrycy chcą również kontrolować pomysły, działania i zachowania innych osób. Poza tym chcą także być za to podziwiani.

Manipulacja lub szantaż emocjonalny

Egocentrycy wykorzystują szantaż emocjonalny i świadomą manipulację, aby rekompensować swoje uczucie braku pewności siebie. Przejmują się innymi tylko wtedy, gdy mogą dostać coś w zamian.

Egocentryzm może wywierać wpływ na relacje z innymi. Jednak jego rozpoznanie to pierwszy krok, który pozwoli sobie z nim poradzić i zacząć podejmować odpowiednie działania, które doprowadzą do zmiany.