Odporne przywództwo - jak szkolić tę umiejętność?

W niesprzyjających czasach potrzebny jest prężny umysł. Jeśli chcesz rozwinąć silne i pewne siebie cechy przywódcze, dzięki którym będziesz mógł stawić czoła wszelkim wyzwaniom, praca nad kompetencjami opisanymi w tym artykule będzie dla Ciebie pomocna.
Odporne przywództwo - jak szkolić tę umiejętność?
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 22 lutego, 2023

Natura jest często najlepszym odzwierciedleniem odporności. Wystarczy na przykład zobaczyć, jak drzewa wznoszą się i rosną na stromych klifach. Pomimo niesprzyjającej pogody i faktu, że stoją na skraju przepaści, wciąż są majestatyczne i silne. Często można też znaleźć delikatne kwiaty o niezwykłej urodzie rosnące między szczelinami w skałach. Dzisiaj omówimy nieco inne podejście tej siły – odporne przywództwo.

Wydaje się, że nie ma znaczenia, jak wroga jest dana sytuacja i los, życie prawie zawsze prosperuje i toczy się naprzód. Możesz również nabyć pewne cechy odporności, które pomogą Ci w trudnych okolicznościach. Współczesne życie zawodowe często stawia przed Tobą wyzwania i zmiany, na które nie zawsze jesteś przygotowany.

Rzeczywiście, dzisiaj życie jest w coraz większym stopniu definiowane przez niepewność i nową koncepcję permakryzysu, czyli nagromadzenia stałych niekorzystnych zjawisk. Eseista Nassim Taleb ukuł termin „czarne łabędzie”. Są to zdarzenia, które wydają się być niemożliwe i nie pozwalają na szybką reakcję.

W obliczu tego rodzaju egzystencjalnej przepaści najlepszym rozwiązaniem jest przygotowanie się. Musisz mieć na uwadze, że zawsze znajdą się czynniki, na które nie masz wpływu i gdy się z nimi zetkniesz, najlepszym wyjściem jest rozwijanie nowych umiejętności.

Jeśli chcesz prosperować w swojej pracy, planach, związkach i właściwie w dowolnej dziedzinie życia, musisz ukształtować odporne podejście mentalne.

Każdy doświadcza stresu i niepokoju w pracy, ale istnieją narzędzia, aby sobie z tym poradzić.

Odporne przywództwo – kilka kluczowych aspektów

Jednym z przykładów odpornego przywództwa była historia Nelsona Mandeli. Jako młody człowiek spędził 27 lat w więzieniu na Robben Island za walkę z niesprawiedliwością i przemocą swojego rządu. Jednak kiedy został zwolniony w wieku 71 lat, opowiadał się za pokojem i pojednaniem. Podczas jego uwięzienia zainspirował go wiersz Williama Ernesta Henleya.

Wiersz zawierał słowa: „Jestem panem swojego losu. Jestem kapitanem mojej duszy”. Uczy nas, że zanim zaczniemy przewodzić innym, musimy nauczyć się przewodzić samym sobie. To jest klucz i podstawa sukcesu. To, co nas podtrzymuje i popycha do przodu, to odporność.

Badania przeprowadzone przez University of Yale i Florida (USA) pokazują, w jaki sposób elastyczne przywództwo może przyczynić się do powstania organizacji lepiej przygotowanych do stawiania czoła wyzwaniom. To praktyka, postawa i porozumienie przyjęte przez wiele osób.

Gdy większość ludzi przyjmie to podejście, dynamika naszego środowiska zmieni się. Odporne przywództwo oznacza siłę i postęp, by dostosować się do tego, co może się wydarzyć. Zobaczmy zatem, jakie klucze zapewniają fundamenty odpornej mentalności.

Jednym z filarów odporności jest wysoka zdolność do tworzenia więzi z innymi. W ten sposób znajdujemy naszą siłę.

1. Kontrola, akceptacja i zaangażowanie

Trzy elementy odporności to kontrola, akceptacja i zaangażowanie. Są to trzy idee, które musisz zintegrować w swoim rejestrze mentalnym, aby stawić czoła każdemu problemowi, dużemu lub małemu, który pojawia się w Twoim codziennym życiu.

  • Kontrola oznacza, że skupiasz się na tych obszarach, które masz pod kontrolą i których możesz użyć do modyfikacji, aby wykorzystać sytuację.
  • Akceptacja pozwala przestać walczyć i uciekać przed nieuniknionym. Tylko wtedy, gdy zaakceptujesz, że pewne rzeczy Cię przerastają, będziesz przygotowany, aby sobie z nimi poradzić.
  • Zaangażowanie dotyczy Twojej odpowiedzialności w radzeniu sobie z nieoczekiwanymi sytuacjami. Odporny przywódca nie unika trudności ani nie traci czasu na szukanie winnych. Przyjmuje chaotyczne wydarzenie i szuka strategii, aby je rozwiązać.

2. Wizja i możliwości

Odporne przywództwo wymaga rozwijania wizjonerskiej i oportunistycznej mentalności. Najlepiej byłoby, gdybyś pracował nad tymi umiejętnościami, które pozwalają Ci podejmować ryzyko i być na tyle innowacyjnym, aby sprostać każdemu wyzwaniu. To zdolności, które zapewniają iskrę, której potrzebujesz, aby ulepszyć swoją firmę lub scenariusz społecznościowy.

Bycie wizjonerem nie wymaga jednak dokładnego przewidywania tego, co wydarzy się jutro. Oznacza umiejętność analizowania tego, co wydarzyło się dzisiaj i wydedukowania, jakie drzwi otworzą się przed Tobą w przyszłości. Co więcej, oznacza to zrozumienie, że między pęknięciami i rysami często pojawia się światło. Możesz z tego skorzystać i próbować nowych ścieżek i możliwości.

3. Inteligencja emocjonalna, zestaw narzędzi na przeciwności losu

Uniwersytet Sechenov (Rosja) przeprowadził badanie, które podkreśliło korzyści płynące z rozwijania programów inteligencji emocjonalnej wśród pracowników służby zdrowia. Szkolenie w zakresie skutecznego przywództwa oznacza umożliwienie jednostce nie tylko wypracowania odporności psychicznej, ale także dobrego zarządzania emocjami.

Przekłada się to na opanowanie następujących wymiarów:

  • Komunikacja empatyczna i asertywna.
  • Emocjonalna samoświadomość i regulacja emocji.
  • Umiejętności motywacyjne.
  • Empatia.
  • Mentalne podejście oparte na pozytywności. Pomimo Twojej tendencji do patrzenia tylko na zagrożenia, musisz wybrać bardziej otwartą i pełną nadziei perspektywę.
  • Dobre zarządzanie konfliktami.
  • Świadomość społeczna. Wiedza, jak nawiązywać pełne szacunku i znaczące więzi.

Kultywowanie pozytywnego nastawienia jest niezaprzeczalnym filarem odporności. To jedyny sposób, aby podążać w kierunku nowych możliwości bez blokowania lub poczucia uwięzienia przez ciągłe kryzysy.

4. Umiejętności radzenia sobie ze stresem

Stres to mgła, która spowija wszystko na polu bitwy i uniemożliwia dostrzeżenie jakiegokolwiek niebezpieczeństwa. Odporni liderzy mają solidne umiejętności regulowania zarówno własnego stresu, jak i tego zaimpregnowanego w środowisku pracy. Hartują duchy i zmniejszają lęki. Wzbudzają także nadzieję w swoim zespole i zachęcają każdego z nich, aby dawał z siebie wszystko.

Odporni liderzy wiedzą, że w czasach, gdy istnieje nieskończona ilość niepewności, a horyzont wygląda dość ponuro, ważne jest, aby zachować zimną krew. Co więcej, to istotne, aby nie paść ofiarą fatalizmu, ale być gotowym na stawienie czoła temu, co nadchodzi, najpierw akceptując to, a później mobilizując swoje siły.

czerwona postać symbolizująca prężne przywództwo
Odporny lider wie, jak pobudzić otoczenie do działania.

5. Umiejętność tworzenia więzi opartych na zaufaniu

Podstawową cechą elastycznego przywództwa jest umiejętność budowania silnych więzi opartych na zaufaniu. W końcu trudności, zwłaszcza w firmie, trzeba rozwiązywać kolektywnie. Aby tak się stało, musisz zbudować sieć ludzi, którzy są zjednoczeni i oddani temu samemu celowi.

Możliwość polegania na innych znaczących postaciach nie tylko Cię wzmacnia, ale także dodaje odwagi i nowych wizji. Każdy lider, który jest w stanie stworzyć solidną podstawę relacji, wsparcia i szczęśliwych zespołów roboczych, jest lepiej przygotowany do stawienia czoła wszelkim przeciwnościom losu.

Jeśli chodzi o trening bardziej odpornego wewnętrznego spojrzenia w dziedzinie przywództwa, warto pamiętać o słowach Viktora Frankla. Jak radził, nie zawsze będziesz w stanie coś zrobić w obliczu pewnych zdarzeń niepożądanych, które mają tendencję do regularnego pojawiania się.

Dlatego w chwilach, gdy nie możesz zmienić okoliczności, zmień siebie, opracowując bardziej odporne, innowacyjne i pełne nadziei podejście. To jest klucz do odpornego przywództwa.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Sistad, Linda. (2020). Emotional Intelligence and Leadership Which impact does emotional intelligence have on leadership?.
  • Southwick, Frederick & Martini, Brenda & Charney, Dennis & Southwick, Steven. (2017). Leadership and Resilience. 10.1007/978-3-319-31036-7_18.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.