Neuroketoterapia: wykorzystanie ketozy w leczeniu zaburzeń neurologicznych
Neuroketoterapia opiera się na diecie ketogenicznej lub keto. Ten plan żywieniowy zakłada spożywanie minimalnej proporcji węglowodanów (pięć procent), normalne spożycie białka (15 procent) i wysokie spożycie zdrowych tłuszczów (80 procent) (Tillery et al., 2021).
Dieta ketogeniczna ma na celu wywołanie procesu zwanego ketozą. Ograniczenie węglowodanów aktywuje lipolizę, tworząc ketony, które mogą być wykorzystane jako podstawowe źródło energii zamiast glukozy. Oznacza to, że organizm spala tłuszcz zamiast węglowodanów, aby mieć energię.
Chociaż dieta keto jest obecnie stosowana jako konwencjonalna metoda odchudzania, pierwotnie została opracowany w celu kontrolowania napadów padaczkowych u osób z padaczką. Wydaje się, że dieta ketogeniczna ma korzystny wpływ nie tylko na utratę wagi i epilepsję, ale także na migreny i chorobę Alzheimera. Co więcej, wiąże się także ze znaczną poprawą objawów depresji i psychozy, a także zdrowia metabolicznego.
Neuroketoterapia a zaburzenia psychiczne
Neuroketoterapia polega na zastosowaniu diety ketogenicznej do leczenia zaburzeń psychicznych lub neurologicznych. Nie powinno to być dla nas niespodzianką, ponieważ jedną ze zmiennych, które mają największy wpływ na to, jak się czujemy, jest to, co jemy.
Terapia ta ma pozytywny wpływ na różne zaburzenia psychiczne. Działanie diety ketogenicznej zmienia równowagę między kwasem gamma-aminomasłowym (GABA) a glutaminianem, korzystnie wpływając na GABA. Wzrost tego neuroprzekaźnika może pomóc zrekompensować jego niedobór u pacjentów ze schizofrenią oraz złagodzić halucynacje i urojenia.
Ponadto uważa się, że dieta ketogeniczna redukuje reaktywne formy tlenu i podnosi poziom adenozynotrójfosforanu i fosfokreatyny. Zwiększa to efektywność aktywności metabolicznej. Pomaga również zmniejszyć stan zapalny mózgu i zapewnia ulgę w kilku zaburzeniach neurodegeneracyjnych, w tym chorobie Alzheimera i chorobie Parkinsona.
Wpływ diety ketogenicznej na stany psychiczne wynika częściowo z faktu, że ketoza ogranicza apoptozę (zaprogramowaną śmierć komórki) i pobudliwość neuronów. Tłumaczy to sukces stosowania diety keto u osób z padaczką (Maalouf i in., 2009; Ułamek-Kozio i in., 2019). Zmiany aktywności metabolicznej związane ze zmniejszeniem napadów padaczkowych mają również pozytywne skutki u pacjentów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD). Wynika to z korzystnych zmian w mikrobiomie jelitowym.
Neuroketoterapię stosowano również w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej. Jej działanie na to zaburzenie wynika z faktu, że kwaśne osocze stabilizuje nastrój poprzez zmniejszenie wewnątrzkomórkowego sodu i wapnia (Tillery i wsp., 2021). Stosowano ją również u pacjentów cierpiących na narkolepsję. Wydaje się, że dieta ketonowa zwiększa aktywację neuronów, które wydzielają oreksynę, co poprawia nasz stan aktywacji w ciągu dnia.
Inne zalety diety keto
Dieta ketogeniczna może ułatwiać produkcję adenozynotrójfosforanu (ATP) u osób z dysfunkcją mitochondriów (Vidali i wsp., 2015). Ten dostarczający energię związek został powiązany z depresją na niskim poziomie.
Neuroketoterapia może pomóc w zmniejszeniu stresu oksydacyjnego, który jest związany z różnymi schorzeniami. Dlatego stosowanie diety keto poprawia stres oksydacyjny i pomaga odwrócić niektóre szkody, jakie może on spowodować. Może dzięki temu złagodzić objawy depresji (Greco i in., 2016).
Dodatkowo dieta ketogeniczna pozytywnie wpływa na poziom insuliny, ponieważ ogranicza spożycie cukru i skrobi. Dodatkowo utrzymuje stabilny poziom cukru we krwi. Dieta ketonowa wpływa również na stany zapalne, ponieważ użycie ketonów jako źródła energii wytwarza mniej związków prozapalnych.
Neuroketoterapia i żywienie
Przyjrzyjmy się, co możesz, a czego nie możesz jeść podczas diety ketogenicznej, według Mawera (2020). Zalecamy jednak, aby nie zmieniać planu żywieniowego bez uprzedniej konsultacji z dietetykiem. Należy także pamiętać, że neuroketoterapię musi przeprowadzać wyspecjalizowany pracownik służby zdrowia. Nie próbuj wdrażać jej na własną rękę.
Pokarmy, których nie możesz jeść na diecie ketonowej
- Słodkie potrawy. Napoje bezalkoholowe, soki owocowe, koktajle, ciasta, lody, słodycze.
- Ziarna lub skrobia. Produkty na bazie pszenicy, ryżu, makaronów, zbóż.
- Fasola lub rośliny strączkowe. Groch, fasola, soczewica, ciecierzyca.
- Bulwy. Ziemniaki, bataty, marchew, pasternak.
- Produkty niskotłuszczowe lub dietetyczne. Majonez niskotłuszczowy, sosy sałatkowe.
- Niektóre przyprawy lub sosy. Sos barbecue, musztarda, miód, sos teriyaki, ketchup.
- Niezdrowe tłuszcze. Przetworzone oleje roślinne, majonez.
- Alkohol. Piwo, wino, likiery, napoje mieszane.
- Żywność dietetyczna bez cukru. Cukierki bez cukru, syropy, budynie, słodziki, desery.
Pokarmy, które możesz jeść na diecie ketonowej
- Mięso. Mięso czerwone, stek, szynka, kiełbasa, bekon, kurczak, indyk.
- Ryby. Łosoś, pstrąg, tuńczyk.
- Jajka.
- Sery nieprzetworzone. Cheddar, ser kozi, ser pleśniowy lub mozzarella.
- Orzechy i nasiona. Migdały, orzechy włoskie, nasiona lnu, pestki dyni, nasiona chia.
- Zdrowe oleje. Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia i olej z awokado.
- Awokado.
- Warzywa niskowęglowodanowe. Zielone warzywa, pomidory, cebula, papryka.
- Przyprawy. Sól, pieprz, zioła, przyprawy.
Neuroketoterapia
Wreszcie fakt, że neuroketoterapia jest formą leczenia zaburzeń psychicznych, pokazuje, że jednym z najlepszych leków dla ciała i umysłu jest jedzenie. Zwracanie uwagi na to, co jesz i znajomość potencjału leczniczego niektórych diet i pokarmów, jest jednym z najbardziej podstawowych sposobów na poprawę jakości życia.
Uwaga redakcyjna: chociaż neuroketoterapię można podzielić na neuroketo+terapię, nie mówimy o formie terapii jako takiej, ale o diecie, która może się przydać, jeśli Twoje zainteresowania są zgodne z opisanymi w artykule. Zanim jednak dokonasz tego typu zmian w swojej diecie, skonsultuj się z dietetykiem.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Bansal, Y., & Kuhad, A. (2016). Mitochondrial dysfunction in depression. Current neuropharmacology, 14(6), 610-618.
- Brietzke, E., Mansur, R. B., Subramaniapillai, M., Balanzá-Martínez, V., Vinberg, M., González-Pinto, A., … & McIntyre, R. S. (2018). Ketogenic diet as a metabolic therapy for mood disorders: evidence and developments. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 94, 11-16.
- Danan, A., Westman, E. C., Saslow, L. R., & Ede, G. (2022). The Ketogenic Diet for Refractory Mental Illness: A Retrospective Analysis of 31 Inpatients. Frontiers in Psychiatry, 1421.
- Gasior, M., Rogawski, M. A., & Hartman, A. L. (2006). Neuroprotective and disease-modifying effects of the ketogenic diet. Behavioural pharmacology, 17(5-6), 431.
- Greco, T., Glenn, T. C., Hovda, D. A., & Prins, M. L. (2016). Ketogenic diet decreases oxidative stress and improves mitochondrial respiratory complex activity. Journal of Cerebral Blood Flow & Metabolism, 36(9), 1603-1613.
- Lee, R. W., Corley, M. J., Pang, A., Arakaki, G., Abbott, L., Nishimoto, M., … & Wong, M. (2018). A modified ketogenic gluten-free diet with MCT improves behavior in children with autism spectrum disorder. Physiology & behavior, 188, 205-211.
- Maalouf, M., Rho, J. M., & Mattson, M. P. (2009). The neuroprotective properties of calorie restriction, the ketogenic diet, and ketone bodies. Brain research reviews, 59(2), 293-315.
- Masino, S. A., & Ruskin, D. N. (2013). Ketogenic diets and pain. Journal of child neurology, 28(8), 993-1001.
- Mawer, R. (2020, 22 de octubre). The ketogenic diet: a detailed beginner’s guide to keto. https://www.healthline.com/nutrition/ketogenic-diet-101#other-benefits
- Phelps, J. R., Siemers, S. V., & El-Mallakh, R. S. (2013). The ketogenic diet for type II bipolar disorder. Neurocase, 19(5), 423-426.
- Shoemaker, S. (2020, 20 de julio). Does the keto diet cause or relieve depression? https://www.healthline.com/nutrition/keto-depression
- Tillery, E. E., Ellis, K. D., Threatt, T. B., Reyes, H. A., Plummer, C. S., & Barney, L. R. (2021). The use of the ketogenic diet in the treatment of psychiatric disorders. Mental Health Clinician, 11(3), 211-219.
- Ułamek-Kozioł, M., Czuczwar, S. J., Januszewski, S., & Pluta, R. (2019). Ketogenic diet and epilepsy. Nutrients, 11(10), 2510.
- Vidali, S., Aminzadeh, S., Lambert, B., Rutherford, T., Sperl, W., Kofler, B., & Feichtinger, R. G. (2015). Mitochondria: The ketogenic diet—A metabolism-based therapy. The international journal of biochemistry & cell biology, 63, 55-59.
- Włodarczyk, A., Wiglusz, M. S., & Cubała, W. J. (2018). Ketogenic diet for schizophrenia: nutritional approach to antipsychotic treatment. Medical hypotheses, 118, 74-77.