Molekularny ślad stresu
Epigenetyka to dyscyplina badająca zmiany w genomie wywołane czynnikami środowiskowymi i dziedzicznymi. Dzięki niej świat ma teraz świadomość, że pewne życiowe przeżycia modyfikują kod genetyczny człowieka. Jednym z obecnie badanych czynników jest molekularny ślad stresu. Okazuje się, że zmienia on informacje predysponujące ludzi do pewnych chorób.
Stres to uczucie napięcia fizycznego i psychicznego, które może być bardzo szkodliwe dla zdrowia, mimo że odgrywa fundamentalną rolę adaptacyjną, ponieważ wprowadza ciało w stan czujności. Gdy ludzie są zestresowani wzrasta ich poziom adrenaliny i kortyzolu. Jest to stan nadmiernej ekspozycji, który zmienia odpowiedź układu odpornościowego, układu pokarmowego i innych procesów wzrostu.
Dlatego też naukowcy na całym świecie badają, czy zmiany te są w jakiś sposób częścią informacji genetycznej. Być może te modyfikacje są dziedziczone przez ich potomstwo i przyszłe pokolenia.
„Nie stresuj się tym co mogłoby się stać; jakby się miało stać, to by się stało”.
-Autor nieznany-
Molekularny ślad stresu
Aby zbadać molekularny odcisk stresu, zespół z Tufts University School of Medicine zbadał, co dzieje się w linii pokoleniowej. Naukowcy odkryli, że zarówno dzieci, jak i wnuki prezentują objawy związane ze stresem, jakiego doświadczyli ich rodzice i dziadkowie.
W podobny sposób zbadano również wpływ stresu pourazowego, zwłaszcza u kobiet w ciąży i ich dzieci. Pod tym względem wydaje się, że wszelka przemoc doświadczana w czasie ciąży powoduje inną aktywność genomiczną w DNA dzieci. Nazywa się to metylacją i polega na tym, że genom reaguje na środowisko, włączając lub wyłączając niektóre geny.
Proces ten jest mechanizmem ewolucyjnym, ułatwiającym adaptację do środowiska. Dlatego można to interpretować jako informację genetyczną o zmianach następcy lub jako odpowiedź adaptacyjną. Co więcej, może to prowadzić do lęku lub agresywnych dzieci.
Dziedzictwo genetyczne
Powszechnie wiadomo, że geny i środowisko oddziałują dwukierunkowo. Tak więc czynnik genetyczny może chronić przed przeciwnościami środowiskowymi, podczas gdy czynnik środowiskowy może wpływać na cechę genetyczną predysponującą do choroby.
Jak wspomniano powyżej, badania wykazały, że stres może zmienić funkcjonowanie genomu, a nawet przenosić go z pokolenia na pokolenie. Wśród aspektów, na które stres może wpływać poprzez genom, są długowieczność i ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Długość życia
Badanie przeprowadzone przez Indiana University School of Medicine i Scripps Research Institute zidentyfikowało szereg genów, które mogą zmienić reakcję na stres i wpływ na nastrój.
Innymi słowy, odkryto, że osoby, które wcześniej cierpiały z powodu znacznego stresu lub zaburzeń nastroju, wykazały zmianę poziomu ekspresji genu ANK3. Wiąże się to z przedwczesnym starzeniem się i skróconą długością życia.
Ślad molekularny stresu i chorób sercowo-naczyniowych
W innym badaniu, prowadzonym przez Duke University, przeanalizowano interakcję genów ze środowiskiem w odniesieniu do chorób sercowo-naczyniowych. Zidentyfikowano w nim wariant genetyczny, który zwiększa podatność nosicieli na choroby układu krążenia, a także cukrzycę i otyłość.
Co ciekawe, stres jest związany z tymi schorzeniami, ale dodatkowo, według tego badania, ta predyspozycja może być genetyczna. W szczególności ci, którzy mają określone polimorfizmy w genie EBF1 są bardziej narażeni na ryzyko. Jest tak, ponieważ ten gen odgrywa fundamentalną rolę w rozwoju układu odpornościowego.
Krótko mówiąc, molekularny odcisk stresu może nie tylko określać ryzyko przyszłej choroby, ale jest również przenośny i może wpływać na podatność Twoich potomków. Dlatego, aby złagodzić jego krótkoterminowe skutki, musisz znać i internalizować narzędzia, które mogą pomóc w radzeniu sobie ze stresem.