W innych artykułach mówiłem o tym, jak ważne jest akceptowanie emocji, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, aby skończyć z obowiązkiem bycia szczęśliwym. Uważam jednak, że ważne jest również, aby poznać wszystkie narzędzia, które mogą pomóc nam zwiększyć naszą satysfakcję i samopoczucie. Jednym z takich narzędzi jest model PERMA autorstwa Martina Seligmana.
Co pomyślisz, jeśli powiem ci, że zwiększając jakość i ilość 5 konkretnych czynników, twój poziom dobrego samopoczucia może się drastycznie zmienić? Wydaje się to niewiarygodne, ale Seligman opracował model PERMA właśnie w tym celu. Zobaczmy, z czego się składa i jak można go zastosować w praktyce, abyś sam mógł sprawdzić, czy spełnia swoją misję.
Co to jest model PERMA?
Model PERMA, zwany także teorią dobrostanu, to teoria wyboru niewymuszonego, którą opracował Martin Seligman, uważany za ojca psychologii pozytywnej. Zawiera opis tego, co ludzie dobrowolnie wybierają, aby być szczęśliwszymi.
Wydaje się, że ten model to swojego rodzaju rozwinięcie trójstronnego modelu szczęścia. Zgodnie z tym modelem Seligman uznał, że istnieją trzy drogi, od których można rozpocząć marsz do szczęścia. Jak zobaczymy, są one również dość podobne do czynników modelu PERMA.
- Przyjemność: ma na celu zwiększenie pozytywnych emocji w teraźniejszości, przeszłości i przyszłości.
- Zaangażowanie: chodzi o wykorzystanie naszego potencjału, aby osiągnąć doświadczenia związane z przepływem (flow).
- Znaczenie sensu: odnosi się do sensu życia i rozwoju celów wykraczających poza własne lub osobiste obszary.
PERMA to akronim od angielskich nazw pięciu czynników, na których opiera się ta teoria, i które teraz zobaczymy bardziej szczegółowo. Praca nad każdym z nich i rozwijanie go pomoże zwiększyć poziom optymizmu, motywacji i satysfakcji. Jednak te elementy lub czynniki muszą spełniać następujące warunki:
- Muszą przyczyniać się do dobrego samopoczucia.
- Powinny być wybrane dla dobra osoby, a nie jako metoda osiągnięcia innych zmiennych.
- Muszą być mierzone i definiowane niezależnie od pozostałych zmiennych w modelu.
Jak mówi Seligman, nie wszyscy powinni pracować w taki sam sposób. Ponadto, praca nad własnym rozwojem nigdy nie powinna być obowiązkiem. Musimy bardziej „dogłębnie” angażować się w tych obszarach, z którymi lepiej się identyfikujemy.
Wyjaśnia również, że ten model to tylko opis tego, co robią szczęśliwi ludzie, ale nigdy nie jest to gotowy przepis.
Szczęście nie jest rzeczą gotową. Pochodzi z twoich własnych działań ”.
-Dalajlama-
Model PERMA: element pierwszy : P – pozytywne emocje
Pierwszy element polega na zwiększaniu emocji pozytywnych. Ale nie po to, by kamuflować te negatywne, ale by je wykorzystać jako narzędzia do ich przezwyciężenia.
Pozytywne emocje pozwalają doświadczać satysfakcji z życia i zachować pozytywne nastawienie pomimo niesprzyjających okoliczności. Oto kilka przykładów takich emocji: miłość, spokój, poczucie pełni, przyjemność…
„Szczęśliwi ludzie nie tylko lepiej radzą sobie z bólem i podejmują lepsze decyzje dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa w sytuacjach zagrożenia. Pozytywne emocje mogą też cofnąć negatywne emocje”.
-Martin Seligman-
E – Zaangażowanie (engagement)
Jest to pakt, który musimy zawrzeć ze sobą, naszą siłą i mocnymi stronami, aby osiągnąć harmonię i wejść w stan przepływu (flow) lub optymalny stan aktywacji.
Ten stan przepływu lub uczucie płynięcia osiągamy zwykle, gdy angażujemy się w działania, skupiamy się na nich i naprawdę doświadczamy pewnego rodzaju „zatrzymania czasu”. Dlatego chodzi o zaangażowanie się w poszukiwanie działań, które prowadzą nas do stanów przepływu.
„Trudno jest osiągnąć przepływ bez wysiłku. Przepływ to nie „marnowanie czasu” ”.
-Mihály Csíkszentmihály-
R – Relacje pozytywne
Człowiek to istota społeczna. Dlatego jednym z niezastąpionych źródeł dobrostanu i satysfakcji są relacje społeczne, ponieważ stanowią one źródło wsparcia i ochrony.
Posiadanie satysfakcjonujących relacji jest niezbędne do prawidłowego rozwoju. Musimy zatem dbać o relacje z rodziną, przyjaciółmi, współpracownikami…. W ramach tego czynnika, który zakłada poprawę relacji społecznych, musimy również uwzględnić poprawę naszych umiejętności i narzędzi społecznych.
M – Znaczenie i cel (Meaning and purpose)
Chodzi o znalezienie sensu i znaczenia życia, które wykraczają poza nasze indywidualne cele, wykraczają poza nas samych. Chodzi raczej o to, „co mogę dać światu?”
W ten sposób wszystkie nasze cele, nasze zamierzenia i nasze osiągnięcia będą miały znacznie bardziej istotne tło, które nada im wielką wartość społeczną i moralną.
„Tak jak dobre życie jest czymś więcej niż przyjemnym życiem, tak sensowne życie jest czymś więcej niż dobrym życiem”.
-Martin Seligman-
A – Sukces i poczucie spełnienia (Accomplishement)
Chodzi o wyznaczanie celów, które w miarę ich osiągania zwiększają nasze poczucie kompetencji i nasz poziom autonomii.
„Przepływ w życiu ma miejsce, gdy nasze najlepsze zdolności odpowiadają dokładnie wyzwaniom, które napotykamy”.
-Martin Seligman-
Jak się stosuje model PERMA w praktyce?
Aby pracować nad modułem pozytywnych emocji, możemy wykonywać ćwiczenie polegające na wyobrażeniu sobie sytuacji, która może wywołać te pozytywne emocje.
W przypadku zaangażowania najefektywniej jest sporządzić listę czynności, które zazwyczaj sprawiają, że wchodzimy we flow. Następnie zobowiązujemy się do wykonywania tygodniowo, miesięcznie lub corocznie (w zależności od możliwości) tych czynności, które pozwalają nam czuć przepływ.
Aby dobrze radzić sobie z poprawą relacji społecznych, pierwszą rzeczą jest sprawdzenie, jakie one są. Dlatego badanie ilości i jakości naszych relacji powinno dać nam wskazówki, który obszar wymaga więcej uwagi i pracy.
Dobrym sposobem na znalezienie sensu w naszym życiu jest codzienne zadawanie sobie pytań i odpowiadanie na proste pytania, takie jak: jaka jest moja rola w świecie? Po co tu przyszedłem i czy mogę ulepszyć swój sposób bycia w świecie?
Kiedy odpowiemy sobie na te pytania, prawdopodobnie obudzą one nasze pragnienie zaangażowania się w sensowne działania.
Świadomość naszych osiągnięć, bez względu na to, jak małe mogą być, to świetny sposób na poczucie spełnienia i motywacji. To z kolei zachęca nas do dalszego wyznaczania sobie celów i dążenia do ich osiągnięcia.
Jak widać, jest to łatwy do naśladowania model. Natomiast korzyści, które przynosi wydają się liczne i ważne. Teraz jednak od Ciebie zależy, czy zastosujesz go w praktyce i sam je odkryjesz. I pamiętaj…
„Prawdziwe szczęście bierze się z podnoszenia sobie poprzeczki, a nie porównywania się z innymi”.
-Martin Seligman-
Pracuj nad sobą. Podziękujesz sobie za to.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.