Jak Twój mózg radzi sobie ze współczesnym życiem?

Jak cechy współczesnego życia wpływają na Twój mózg? Czy sprzyjają jego działaniu, czy go utrudniają? Co możesz zrobić, aby to poprawić?

Wymagania współczesnego życia mogą spowodować uszkodzenia mózgu i zdrowia psychicznego. Tempo i intensywność wymagań społecznych kształtują sposób, w jaki doświadczasz i przeżywasz swoje życie. Jak Twój mózg radzi sobie ze współczesnym życiem?

Na ten nowy sposób życia wpływa wielowymiarowy zestaw zmian technologicznych, naukowych i ekonomicznych. Co więcej, narzucenia, które nakłada na Ciebie nowoczesność zwiększają poziom kortyzolu (stresu) w Twoim organizmie. Stres jest reakcją adaptacyjną, ale gdy jest generowany uporczywie i na wysokim poziomie, może stać się problemem dla mózgu.

W badaniu opublikowanym w Molecular Psychiatry odkryto, że przewlekły stres powoduje zmiany w mózgu. Zmiany te wyjaśniają, dlaczego osoby, które doświadczają przewlekłego stresu, częściej cierpią na zaburzenia nastroju i lęki.

Naukowcy stojący za tym badaniem przeprowadzili kilka eksperymentów, aby zbadać wpływ przewlekłego stresu na mózg. Odkryli, że stres zmniejsza neurogenezę i zmienia funkcję hipokampa poprzez promowanie oligodendrogenezy. Zmienia to skład komórkowy i strukturę istoty białej.

Media, postęp naukowy i wykładniczy wzrost konsumpcji szybko zmieniają każdy aspekt naszego życia, a adaptacja może być trudna. Jak zatem Twój mózg radzi sobie ze współczesnym życiem?

Jak Twój mózg radzi sobie ze współczesnym życiem?

Wymagania współczesnego życia są zarządzane przez funkcje wykonawcze mózgu, które odpowiadają za płat przedczołowy. Kluczowe elementy funkcji wykonawczych to (Anderson, 2008):

• Przewidywanie i rozwój uwagi.
• Kontrola impulsów i samoregulacja.
• Elastyczność psychiczna i wykorzystanie informacji zwrotnej.
• Planowanie i organizacja.
• Skuteczny dobór strategii rozwiązywania problemów.
• Monitorowanie.

Integrując te umiejętności, możesz zrozumieć istotę rozmowy i wyobrazić sobie, co myśli lub czuje inna osoba. Osoby z chorobami kory przedczołowej, takimi jak autyzm, nie mogą wykonywać tych dwóch ostatnich czynności.

Przyjrzyjmy się podstawowym funkcjom aktywności wykonawczej, które pomagają mózgowi radzić sobie ze współczesnym życiem.

Kontrola hamująca

Ta funkcja wykonawcza pozwala Ci kontrolować swoją uwagę, zachowanie, myśli i emocje, aby regulować swoje impulsy i przekierowywać swoje działania na to, co jest odpowiednie dla sytuacji, w której się znajdujesz. To dzięki tej zdolności jesteś w stanie powiedzieć „nie” trudnemu pragnieniu zakupu produktu, który ktoś próbuje Ci sprzedać.

Żyjemy w społeczeństwach konsumpcyjnych, w których identyfikujemy się z posiadanymi przedmiotami, posiadaną wiedzą i informacjami, które gromadzimy. Dlatego, jeśli Twój mózg nie byłby w stanie kontrolować Twojego zachowania, byłbyś narażony na niemożliwy sposób życia, w którym nie byłbyś w stanie uciec od żadnego ze swoich pragnień.

Bez kontroli hamującej byłbyś na łasce swoich impulsów: ciągłego konsumowania, atakowania, jedzenia, obrażania innych. Jednak kontrola hamująca daje Ci możliwość wyboru i modyfikowania swoich reakcji, zamiast bezmyślnego działania.

Tak więc we współczesnym świecie nasyconym stymulacją kontrola hamująca pomaga skupić uwagę na pewnych bodźcach i odfiltrować te, które przeszkadzają w wykonywanych zadaniach.

Elastyczność poznawcza

Jest to umiejętność dostosowania się do warunków otoczenia w obliczu zadania. Jednym z aspektów elastyczności jest możliwość zmiany perspektywy przestrzennej lub interpersonalnej. Aby to zrobić, musisz zahamować swoją obecną perspektywę i przyjąć inną. W tym sensie elastyczność poznawcza wymaga i opiera się na kontroli hamującej i pamięci roboczej.

Elastyczność poznawcza ułatwia również rozwiązywanie problemów interpersonalnych, ponieważ jest w stanie (Maddio i Grecco, 2010):

• Generować odpowiedzi z odpowiednim stopniem kontroli hamowania. Przekłada się to na funkcjonalne alternatywy rozwiązań, które łączą zaspokojenie własnych pragnień i potrzeb z pragnieniami innych.
• Brać pod uwagę pozytywne konsekwencje poznawcze, emocjonalne i behawioralne wynikające z takich alternatyw.

Dzisiejszy sposób życia, mówiąc słowami Zygmunta Baumana, jest płynny. Nowoczesne społeczeństwo zmienia się, jest podatne na zmiany i musi dostosowywać się do ciągłych wymagań rynku produkcyjnego i konsumenckiego.

W tym niestabilnym i niepewnym kontekście ludzie potrzebują zdolności do coraz szybszego dostosowywania się do przepływu społeczeństwa. Innymi słowy, potrzebujemy elastyczności.

Współczesne życie, z jego nieustanną pracą, wymaganiami poznawczymi i niepewnością, prowadzi nas w kierunku coraz szybszego i coraz bardziej stresującego stylu życia, który ma wpływ na sposób, w jaki pracuje nasz mózg. Jednak ten niezwykły organ zawsze potrafi dostosować się do środowiska, w którym żyje.