Jak powiązane są stres i zespół bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego?

Ból w szczęce, który dociera aż do ucha, czy dyskomfort podczas mówienia czy jedzenia: to jedne z wielu objawów dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego, za którym kryje się zwykle chroniczny stres. W tym artykule wyjaśnimy przyczyny i strategie łagodzenia tego problemu.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 10 grudnia, 2021

Stres i zespół bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego zwykle są powiązane. Ból szczęki i dyskomfort podczas mówienia, ziewania, a nawet jedzenia to dolegliwości, które dotykają coraz więcej osób. To nie przypadek. Wraz ze wzrostem poziomu stresu i zaburzeń lękowych w społeczeństwie, problem ten coraz częściej manifestuje się w gabinetach dentystycznych.

Objawy dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego (ang. temporomandibular joint dysfunction) lub zespołu Costena to ból, który koncentruje się na okolicy stawu szczękowego i otaczających go mięśniach. Zazwyczaj pojawia się rano, gdy budzimy się i czujemy ukłucie w zęby; gdy rozmawiamy lub próbujemy jeść, ból ten staje się stopniowo coraz bardziej intensywny.

Od tego momentu mogą pojawić się inne dolegliwości: przekrwienie ucha, szumy uszne, ból głowy, napięcie szyi i inne. Zazwyczaj przychodzi moment, kiedy dyskomfort jest tak intensywny, powszechny i stały, że taka osoba czuje się już przytłoczona. Dlatego ważne jest, aby dobrze poznać ten stan i co go powoduje.

Wejdźmy głębiej w ten temat.

Stres i zespół bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego: charakterystyka, przyczyny i leczenie

Aby określić, jak wygląda staw skroniowo-żuchwowy, wystarczyłaby wyobrazić sobie zawias. Jest to kluczowy obszar łączący szczękę z bokiem głowy. Dzięki takiemu obrazowi możemy uświadomić sobie, jak decydujący jest ten obszar dla prawie każdej codziennej aktywności.

Prosty fakt ziewania rano, gdy się budzimy, jest tylko wstępem do tego, co nastąpi później. Mówienie, żucie, jedzenie, picie…

Jeśli odczuwamy ból, trzeba również pamiętać, że to nie jest po prostu jakiś staw. Obszar skroniowo-żuchwowy integruje wiele struktur: dyski chrzęstne, mięśnie, więzadła, nerwy, naczynia krwionośne, nasze zęby i wreszcie dociera także do uszu i szyi.

Do niedawna zespół bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego nie był szeroko dyskutowanym zaburzeniem, jednak w ostatnich latach jego częstość występowania wzra sta.

Jakie są objawy zespołu bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego?

Stres i dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwow ego często idą w parze. Najczęściej jednak ludzie najpierw odwiedzają swojego dentystę z powodu dyskomfortu w obszarze szczęki, nie zdając sobie sprawy z powiązania tego stanu chorobowego z zaburzeniem natury psychologicznej.

Ból skroniowo-żuchwowy średnio występuje częściej u kobiet w wieku od 30 do 50 lat.

• Pojawia się ból zębów.
• Wielu ludzi porównują ten ból z zwichniętą szczęką.
• Ten obszar boli tak, jakby nas
• Ból jest najmocniej odczuwany podczas mówienia lub jedzenia.
• Trudności i ból przy otwieraniu ust.
• Często zdarza się, że podczas otwierania i zamykania ust lub żucia pojawiają się odgłosy lub kliknięcia.
• Sztywność w szczękach.
• Ból w uszach lub wokół nich, również w kościach policzkowych.
• Zmiany w zgryzie.
• Wrażliwe, wytarte zęby.
• Może wystąpić również ból szyi.
• Wielu pacjentów ma szumy uszne.
• Mogą wystąpić również bóle głowy.

Co zwykle jest przyczyną?

Stres i zespół bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego to często ta sama strona medalu. Zawsze jednak konieczna jest właściwa diagnoza przez ekspertów. Tak więc, w przypadku tego zaburzenia trzeba wziąć pod uwagę następujące czynniki:

• Zaburzenia natury dentystycznej: złe ustawienie zębów może prowadzić do bruksizmu, a to z kolei do bólu skroniowo-żuchwowego.
• Z drugiej strony, i to w ponad 70% przypadków, przyczyną jest stres.
• Badanie przeprowadzone na państwowym uniwersytecie w Brazylii opisuje, jak to zaburzenie jest coraz częściej spotykane wśród studentów. Niepokój, nieopanowane emocje, presja i codzienne problemy sprawiają, że ten dyskomfort jest częstym powodem wizyt w gabinecie dentystycznym.
• Źródłem są zazwyczaj również aspekty anatomiczne, zwichnięcia w tej okolicy szczęki, urazy, problemy z mięśniami, a nawet zmiany neurologiczne.

  

Stres i zespół bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego: jak leczyć?

Wiemy już, że stresu i napięcia w okolicy stawu skroniowo-żuchwowego mają ścisły związek. Widzimy również, że ze względu na wzrost poziomu stresu i zaburzeń lękowych w ostatnich latach, te i inne objawy w ciele bez wątpienia ograniczają jakość naszego życia.

W takich sytuacjach potrzebna jest uwaga i nadzór ekspertów (lekarzy i psychologów). W przypadku stomatologów, mogą oni zdecydować się na następujące strategie:

• Szyny stabilizacyjne. Są to urządzenia mające na celu zmniejszenie bólu mięśni przy wywieraniu nacisku na szczękę. Dzięki nim zatrzymujemy bruksizm, a także modyfikujemy stymulację sensoryczną tego obszaru.
• Oprócz klasycznych szyn, bardzo korzystne jest również leczenie oparte na fizjoterapii żuchwy. Zazwyczaj jest ona bardzo skuteczna.
• Ponadto (także w celu leczenia tego, co w wielu przypadkach jest podstawowym problemem, czyli stresu), wskazane jest włączenie różnych technik relaksacyjnych do naszej życiowej Pomocny może być oddech przeponowy, progresywne rozluźnianie mięśni, wizualizacja, a nawet joga.

Jednak w przypadku, gdy cierpimy na ten stan od kilku miesięcy i mamy jeszcze inne problemy, takie jak bezsenność, wskazane jest zasięgnięcie porady psychologa. Czasami czujemy się przytłoczeni zarówno objawami fizycznymi, jak i tymi psychologicznymi, które ograniczają nasze życie. Z wrócenie się o pomoc jest najlepszym i najbardziej zalecanym krokiem.