Efekt Mandeli - czy kiedykolwiek o nim słyszałeś?

Efekt Mandeli - czy kiedykolwiek o nim słyszałeś?

Ostatnia aktualizacja: 15 maja, 2018

Masz wrażenie, że już o czymś takim słyszałeś… Jednak czy może być to Efekt Mandeli? Ten interesujący fenomen to zniekształcenie pamięci, które sprawia, że niektóre osoby “pamiętają” coś, co nigdy się nie wydarzyło. Lecz co ten kaprys umysłu może mieć do czynienia z człowiekiem, który powiedział, że “edukacja jest najpotężniejszą bronią, której można użyć, by zmieniać świat”?

W zasadzie to znacznie prostsze, niż by się mogło wydawać. Efekt Mandeli nazywany jest w ten sposób, ponieważ mimo że ten wielki południowoafrykański przywódca zmarł w domu z powodu infekcji układu oddechowego, wiele osób pamięta to w zupełnie inny sposób. W rzeczywistości opisują szczegółowo jego śmierć w więzieniu Robben Island na długo przed jego faktycznym zgonem.

Efekt Mandeli i jego początki

Fiona Broome, naukowiec badający zjawiska paranormalne, była jedną z pierwszych osób, które ukuły ten termin. A to dlatego, że kobieta ta gorąco wierzyła, iż Nelson Mandela zmarł lata wcześniej, przed właściwą datą jego śmierci w 2013. Twierdziła nawet z olbrzymim przekonaniem, że pamiętała okoliczności jego pogrzebu.

smutna kobieta

“W przeciwieństwie do niektórych polityków, ja potrafię przyznać się do błędu.”

-Nelson Mandela-

Co produkuje Efekt Mandeli?

Poczyniono wiele wysiłku, aby wyjaśnić to zjawisko. Właściwie to wywołało ono wielką debatę i całkiem wiele teorii. Jednakże pomimo uciekania się po odpowiedzi do psychologii, a nawet fizyki kwantowej, nikt nie zaproponował przekonywującego wyjaśnienia, które zadowoliłoby wszystkich. Niektóre z teorii to:

  • Teoria wieloświatów. Wierz w to lub nie, niektórzy są przekonani o alternatywnych rzeczywistościach, które powstają poprzez nakładanie się na siebie różnych lini czasowych. To w ten sposób tłumaczą Efekt Mandeli i to, że pamiętamy wydarzenia, które nigdy nie miały miejsca w naszej rzeczywistości.
  • Teoria kwantowa. Tutaj wierzy się, że Efekt Mandeli powstaje w wyniku przemieszczania się ludzkiej świadomości poprzez alternatywne wszechświaty. Sprawia to, że czujemy się zdezorientowani z powodu oddzielenia pamięci od tego co się właściwie stało. Niektórzy wierzą nawet, że powodem jest aktywność Wielkiego Zderzacza Hadronów.
  • Teoria manipulowania informacją. Natomiast istnieje jeszcze grupa ludzi przekonanych, że to wina eksperymentów manipulacyjnych rządu. Kiedy chodzi o teorie konspiracyjne, wyobraźnia i paranoja odgrywają dużą rolę.
umysł marionetka
  • Teoria psychologiczna. Z psychologicznego punktu widzenia efekt Mandeli mógłby mieć źródło w błędzie pamięci, który powoduje zniekształcenia i jej nieprawidłowe funkcjonowanie. To fragmenty zapożyczone z faktycznych wspomnień innych wydarzeń podświadomie produkują nowe wspomnienia. Ta teoria jest również związana z teoriami konspiracyjnymi. Często zauważa się Efekt Mandeli u osób z demencją, amnezją lub które przeżyły ciężką traumę.
  • Hipoteza konstrukcyjna. Następna teoria wyjaśniająca Efekt Mandeli związana jest z procesami hipnozy lub sugestii. Mają one moc, która sprawia, że ludzie wymyślają lub zmieniają swoje wspomnienia, jak zostało to zademonstrowane przez psychologa Elizabeth Loftus.
  • Teoria pamięci podświadomej. Wyjaśnia ona, że pamięć może być doświadczona w bardzo żywy sposób, jeśli jej pochodzenie jest niejasne. Dlatego tworzymy informacje, które widzieliśmy, słyszeliśmy lub przeczytaliśmy, tak jakbyśmy to my tego doświadczyli.

Więcej przypadków Efektu Mandeli

Jak widzisz trudno jest wyjaśnić Efekt Mandeli i nawet nauka nie jest co do tego zgodna. To co wiemy, to fakt, że śmierć Nelsona Mandeli nie jest jedyną “ofiarą” tego fenomenu.

Zdarzyło się to również w związku ze słynnym młodym mężczyzną z Placu Tiananmen w Chinach w 1989, który stanął naprzeciw czołgów. Wiele osób wierzy, że został on przez nie przejechany, kiedy tak naprawdę nic takiego nie miało miejsca. To samo zdarzyło się z beatyfikacją Matki Teresy z Kalkuty oraz śmiercią Mohameda Ali.

“Nie ma nic lepszego, niż powrót do miejsca, które pozostaje niezmienione, by poznać w jaki sposób zmieniłeś się ty sam.”

-Nelson Mandela-

Efekt Mandeli jest dość wyjątkowy i trudny do wyjaśnienia. Czy kiedykolwiek przytrafił się Tobie? Wcale nie jest taki rzadki. Czy może być to nasze alternatywne “ja” igrające z nami w paralelnym wszechświecie?


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.