Donald Woods Winnicott, innowator w pediatrii

Ludzie, którzy znali Donalda Woodsa Winnicotta, mówili, że jest klinicznym geniuszem. Ten angielski pediatra, psychoanalityk i psychiatra pomógł tysiącom rodziców lepiej zrozumieć emocjonalne życie dzieci. Pogłębił się w procesach przejściowych, które promują postępującą indywidualizację jaźni. Dzięki niemu doszło do powstania zrębów więzi matki z dzieckiem.
Donald Woods Winnicott, innowator w pediatrii
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Teoretyczne i praktyczne dziedzictwo, które Donald Woods Winnicott zostawił światu, było kluczowe w dziedzinie pediatrii. Ludzie często określają go jako niezależną postać, która dokonała dużego postępu w psychoanalitycznych ramach. Potrafił usytuować się z własnymi opiniami między nurtem freudowskim a kleinowskim (to ostatnie podejście dziedziczyło po Melanie Klein, twórczyni teorii funkcjonowania psychicznego).

W latach czterdziestych Donald Woods Winnicott opublikował obszerne badania i prace w British Medical Journal. Ponadto chciał mieć własne stanowisko w dziedzinie psychiatrii dziecięcej i przyczynić się do rozwoju tej nauki. Z tego powodu unikał skupiania się na jednej szkole teoretycznej, aby wnosić innowacyjne idee dotyczące psychiki niemowląt i dzieci.

Jego książki ukazują się regularnie do dnia dzisiejszego. Poza tym opinia publiczna, a zwłaszcza rodzice, z zainteresowaniem czytają tak interesujące dzieła, jak „Spontaniczny gest” czy „Rozmowa z rodzicami”.

Donald Woods Winnicott

Donald Woods Winnicott

Donald Woods Winnicott urodził się w Plymouth w Anglii w 1896 roku. Należał do metodystycznej rodziny z wyższej klasy zaangażowanej w politykę, która podążała za starymi brytyjskimi tradycjami. Z wielu jego biografii wiemy, jego dzieciństwo było radosne i pozytywne.

Jego ojciec Frederick, kupiec i burmistrz Plymouth, nie przebywał zbyt często w domu. Jednak Donald miał czułą, komunikatywną i opiekuńczą matkę. Miał też dwie starsze siostry i opiekunkę. Dzięki temu dorastał w bezpiecznym środowisku. Takim, w którym mógł wyrażać swoje obawy i w którym przez cały czas czuł się uprawomocniony. Oczywiście to wszystko odbiło się na jego przyszłej pracy.

W 1910 zapisał się do Leys School, aby studiować nauki ścisłe, a później do Jesus College w Cambridge, aby kształcić się na lekarza. Jednak z powodu wybuchu I wojny światowej Winnicott musiał przerwać studia, aby służyć w marynarce wojennej.

Praca u boku Melanie Klein

Po wojnie Donald Woods Winnicott ukończył studia i w 1920 roku wyspecjalizował się w pediatrii. Od tego momentu zaczął pracować z Melanie Klein, austriacką psychoanalityczką, która odeszła od teorii na temat nieświadomości Zygmunta Freuda. Zrobiła to głównie po to, aby rozwijać swoją praktykę kliniczną w pediatrii. Jednak z czasem pojawiły się między nimi różne rozbieżności.

  • Klein uważała, że włączanie rodziców w proces terapeutyczny nie jest pomocne. Jednak Winnicott twierdził, że jest to niezbędne, ponieważ postać rodzicielska jest kluczem do zrozumienia wielu procesów patologicznych u dzieci.
  • Z kolei Winnicott miał wpływ na wiele innych nurtów niż psychoanaliza. Na przykład podobała mu się praca Darwina o przetrwaniu w nieprzyjaznym środowisku. Ten pomysł pozwolił mu zrozumieć, że dzieci potrzebują dobrze prosperującego środowiska, aby przetrwać. Wiedział też, że tylko matka może je zapewnić.

Klein i Winnicott różnili się na wiele sposobów. Winnicott zintegrował jednak kilka teorii kobiety, takich jak koncepcje świata wewnętrznego, potęga fantazji i użyteczność zabawy. Zrobił to w celu zaobserwowania prymitywnych mechanizmów obronnych, lęków i stanów, takich jak depresja reaktywna u dzieci.

Spójny i solidny fundament pod psychoanalizę

W 1931 roku meżczyza opublikował Notatki kliniczne o zaburzeniach dzieciństwa. Następnymi pracami były Maniakalna obrona oraz Rozwój rodzinny i indywidualny. Dzięki nim Donald Woods Winnicott stworzył bardziej spójny i solidny fundament psychoanalityczny. Dlatego jego współpracownicy, profesorowie i duża część społeczności psychoanalitycznej podkreślają jego innowacyjne pomysły.

  • Po pierwsze, jego praca stała się niekwestionowanym postępem teoretycznym i praktycznym w dziedzinie psychologii i psychiatrii dziecięcej.
  • Ponadto szczegółem, który zdefiniował tego psychoanalityka, była jego prawdziwa troska o dzieci. Podczas II wojny światowej stworzył domy zastępcze i ośrodki opieki nad dziećmi, które działały podczas bombardowań.
  • Zaoferował także pomoc terapeutyczną wielu rodzinom, aby mogły przezwyciężyć traumę wojenną. Sam zajmował ewolucją tego problemu. Jak widać, naprawdę wierzył w swoją pracę i realizował swoje ideały.

Za swoją pracę otrzymał nagrody w postaci wybitnych nominacji na polu akademickim. Przejął przewodnictwo Brytyjskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego i służył jako wyjątkowy pomost między psychiatrią a psychoanalizą. Zmarł w Londynie 25 stycznia 1971 roku w wieku 74 lat.

Główny wkład Donalda Woodsa Winnicotta

Matka i jej dziecko.

Praca Winnicotta skupiała się prawie wyłącznie na więzi matka-dziecko. Według niego postać matki była niezbędnym wsparciem psychologicznym dla dziecka, aby rozwinęło autentyczne, zdrowe i szczęśliwe ja. Oto jego główne teorie:

1. Dziecko jest niczym bez matki

Matczyna dyspozycyjność, ta bezpieczna i czuła absolutna bliskość, jest tym, co kształtuje psychiczną istotę dziecka. Bez niej dziecko jest niczym. Jest tak, ponieważ najmłodsi potrzebują fizycznego i czułego dotyku, aby móc rozwijać się pod każdym względem.

2. Zjawiska przejściowe

Procesy przejściowe pozwalają dzieciom przechodzić z jednego etapu rozwoju do drugiego. Tak więc bezpieczeństwo tych procesów, poprzez wsparcie rodziców, zapewni sukces. Przykładem tego jest przejście od karmienia piersią do stałego karmienia, od gaworzenia do mówienia lub od raczkowania do stania na dwóch nogach.

3. Zabawa to czysta konieczność

Podczas zabawy dziecko styka się ze swoim poczuciem istnienia i tożsamością. Jest to etap, na którym można wyobrażać sobie różne rzeczy, testować, eksperymentować, udostępniać, uczyć się, opracowywać je. To, co dzieje się w psychicznym wszechświecie dzieci, sprzyja ich ewolucji.

4. Rodzicielstwo powinno być radością, a matka musi ufać sobie

Donald Woods Winnicott był psychiatrą, który skupił się na pozytywizmie i szczęśliwym procesie wychowania i edukacji. Zawsze utrzymywał przekonanie, że matka musi ufać swojemu instynktowi. To dlatego, że jedyną postacią, która wie, co jest najlepsze dla jej dzieci.

5. Niebezpieczeństwo „fałszywego ja”

Niebezpieczeństwo fałszywego ja pojawia się, gdy dziecko nie czuje, że jego rodzice troszczą się o nie, rozumieją i kochają je. W tej sytuacji wybierają bycie kimś innym. Dzieco zawsze będzie szukać uwagi. Nie będzie jednak miało możliwości zindywidualizowania i rozwijania swojej osobowości w zdrowy sposób.

Podsumowując, Winnicott wniósł duży wkład w ewolucję psychoanalizy. To dlatego, że wydobył na światło dzienne postać rodzicielską (matkę) jako klucz do wczesnych relacji dziecka.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • De la Torre Carreras, E. (2012). Reflexiones sobre el devenir terapeuta desde las aportaciones de D.W. Winnicott. Clínica e Investigación Relacional, 6 (2): 302-311.
  • Hartmann, L. (2003). Winnicott: Life and Work. American Journal of Psychiatry, 160(12), 2255-2256.
  • Johns, Jennifer. (2005). Donald Winnicott. International Dictionary of Psychoanalysis.
  • Kanter, J. (2000). The Untold Story of Clare and Donald Winnicott: How Social Work Influenced Modern Psychoanalysis. Clinical Social Work Journal, 28(3), 245-261.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.