Instruktaż psychologiczny - czym jest i kiedy się go stosuje?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Francisco Pérez.

Ostatnia aktualizacja: 27 grudnia, 2022

Instruktaż psychologiczny jest szybką interwencją, która odbywa się w pierwszych dniach po traumatycznym wydarzeniu. To wydarzenie może być katastrofą naturalną (trzęsienie ziemi, powódź etc.) czy wypadkiem samochodowym etc.

Instruktaż psychologiczny odbywa się w grupie współpracowników lub osób, które doświadczyły wydarzenia w podobny sposób. Celem jest wsparcie wewnętrzne grupy wśród osób, które brały udział w zbliżonej sytuacji lub porównywalnych warunkach.

Celem jest stworzenie miejsca, w którym członkowie grupy mogą wyrażać swoje uczucia, myśli i reakcje w bezpiecznej przestrzeni. Takie postępowanie pomaga zapobiegać przyszłym zaburzeniom psychicznym.

Ponadto, ci ludzie spotykają się, aby pozbyć się emocjonalnego ciężaru, który narasta po traumatycznym wydarzeniu. Psycholog prowadzi te spotkania, a członkowie grupy opowiadają o tym, co się z nimi stało podczas traumatycznego wydarzenia.

Psychologowie zaprojektowali instruktaż psychologiczny jako technikę pomagającą ludziom radzić sobie z potencjalnie traumatycznymi zdarzeniami. Pracownicy pogotowia uważają to narzędzie za bardzo pomocne w unikaniu pogłębiania się objawów psychicznych.

Profesjonaliści również cierpią

Pracownicy pogotowia również są ludźmi. Także cierpią i czasami potrzebują pomocy. Oni są tymi, o których się zapomina. Ci profesjonaliści mają wysokie ryzyko cierpienia z powodu obrażeń psychicznych z racji tego gdzie pracują. Dlatego szczególnie ważne jest, aby otrzymali natychmiastową pomoc po doświadczeniu traumatycznych sytuacji.

Często przydzielane są im zadania bez względu na wiek, wykształcenie, umiejętności lub doświadczenie. Może to spowodować pojawienie się objawów ostrego stresu. Innym razem ten sam profesjonalista może nawet nie zdawać sobie sprawy, że jest zaangażowany w coś, co go przerasta.

Interwencja podczas katastrofy nie jest zgodna z ustalonym lub przewidywalnym harmonogramem. Sytuacje awaryjne stale się zmieniają, co oznacza, że ​​taka osoba musi być w stanie poradzić sobie w różnorodnych i naglących okolicznościach.

Tacy pracownicy potrzebują wielu zasobów do wykonania swojej pracy. W sytuacjach awaryjnych mogą nie być w stanie zastosować się do zasad. Pracownik pogotowia musi radzić sobie z wyjątkowymi cechami sytuacji i zacząć działać.

Objawy, których doświadczają pracownicy pogotowia

Taki pracownik może odczuwać wiele symptomów po traumatycznym przeżyciu. Fizjologicznie, pracownik pogotowia pracujący pod presją może zmagać się ze zmęczeniem, nudnościami, dreszczami i dusznością.

Na pewno będą przygotowani i czujni na poziomie poznawczym. Mogą jednak mieć negatywne myśli i nie wiedzieć, jak je powstrzymać. Odpowiedź psychologiczna jest połączeniem strachu, lęku, irytacji, a nawet szoku emocjonalnego.

Na poziomie motorycznym taka osoba może być dotknięta niezdolnością do odpoczynku, przyspieszoną mową i może nawet zacząć krzyczeć podczas normalnej rozmowy. Aby zapobiec pogorszeniu się tych objawów, psychologowie stosują instruktaż psychologiczny. Dlatego jest to tak wyjątkowe narzędzie.

Dlaczego ważne jest rozpoznanie własnego stresu i działanie na nim?

Skutki stresu na pracownikach pogotowia mogą być naprawdę szkodliwe. Rzućmy okiem na niektóre z tych efektów:

W pracy:

• Pogorszenie jakości pracy.
• Zwiększona absencja.
• Mniej zaangażowania.
• Więcej konfliktów z kolegami z pracy (z przełożonymi i podwładnymi).

W domu:

• Konflikty ze swoim partnerem i innymi krewnymi.
• Negatywne komentarze i opowiadanie historii, których Twoi bliscy nie są gotowi usłyszeć.
• Izolacja.

Jak rozpocząć instruktaż psychologiczny?

Pomoc pracowników pogotowia nie powinna kończyć się interwencją. Oznacza to, że im również należy się pomoc po zakończeniu ich zmiany w pracy. Radzenie sobie z negatywnymi doświadczeniami powinno być wyraźnym, zorganizowanym procesem.

Z drugiej strony, wsparcie grupowe i spotkania poświęcone emocjonalnej uldze mają zarówno zwolenników, jak i krytyków. Wiele organizacji stosuje jednak te techniki, aby pomóc ludziom radzić sobie ze swoimi emocjami po doświadczeniu katastrof.

Te spotkania mają pewien zestaw zasad. Ekspert prowadzi te spotkania, a wszyscy uczestnicy opowiadają o swojej wersji i o tym, w jaki sposób wydarzenie miało na nich wpływ. Ponadto obejmują one również reakcje poznawcze i emocjonalne występujące podczas wydarzenia.

Po zakończeniu zmiany lub zakończeniu akcji ratowniczej lider powinien zachęcić do zrelaksowanego spotkania ze wszystkimi uczestnikami tego wydarzenia. Podczas tego spotkania należy zachęcać uczestników do:

• Opowiadania o swoich doświadczeniach.
• Rozmawiania o swoich uczuciach.

Lider spotkania powinien:

• Zapoznać uczestników z objawami, których mogą doświadczać lub przez które mogą cierpieć w nadchodzących dniach.
• Powiedzieć im jak postępować w przypadku tych objawów.

Instruktaż psychologiczny: etapy

Proces instruktażu psychologicznego nie jest improwizowany. Zazwyczaj ma strukturę zgodną z następującymi etapami:

• Cele są wyjaśnione.
• Każdy członek przedstawia się i wyjaśnia, co się stało.
• Członkowie opisują to, co widzieli, słyszeli a także myśli, które mieli.
• Każdy członek opisuje swoje reakcje. Facylitator prosi każdego z członków o skupienie się na najgorszym doświadczeniu.
• Każdy członek komentuje odpowiedzi na stres, które odczuwają bezpośrednio po incydencie i tych, których obecnie doświadczają.
• Facylitator informuje uczestników, że reakcje są normalne i uczy ich mechanizmów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami.
• Facylitator usuwa wszelkie wątpliwości. Jest to okazja do wypowiedzenia tego, co pozostało niedopowiedziane, a facylitator oferuje dodatkowe wsparcie.

Gdy instruktaż psychologiczny się zakończy, pracownicy służby ratunkowej nadal mogą odczuwać pewne objawy. Objawy te obejmują brak snu, samokrytycyzm w odniesieniu do tego jak się zachowywali, poczucie niezrozumienia etc.

Jak widzieliśmy, stres, który pojawia się po sytuacjach kryzysowych, może być naprawdę trudny do opanowania. Dlatego też należy przeprowadzić instruktaż psychologiczny od 24 do 72 godzin po incydencie krytycznym. Celem instruktażu jest ułożenie cierpienia w słowa, nadanie struktury wydarzeniu i złagodzenie stresu, którego doświadczają uczestnicy. Dodatkowo, ekspert ułatwia to w uporządkowany sposób.

Podsumowując, powinniśmy nauczyć się rozumieć i radzić sobie z normalnymi reakcjami, które pojawiają się po traumatycznym wydarzeniu. Ponadto, powinniśmy to robić w miejscu, w którym czujemy się bezpiecznie i gdzie jesteśmy kierowani terapeutycznie w nadziei na lepsze samopoczucie.