Co daje nadzieję chorym?

Kiedy ludzie cierpią na ciężką chorobę, brak nadziei tylko zwiększa ich cierpienie. Skąd zatem brać siły w chorobach zagrażających życiu?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Cristina Roda Rivera.

Ostatnia aktualizacja: 01 października, 2022

Co daje nadzieję chorym? Gdzie znajdują siłę? Gdzie mogą się zwrócić, gdy potrzebują pomocy? Problemy te dla każdego pacjenta mają inne rozwiązanie.

W końcu, gdy ktoś cierpi na śmiertelną chorobę przewlekłą, z którą jednak może funkcjonować na codzień, a druga osoba miała wypadek, który na zawsze zmienił jej życie i ciało, to dwie różne sytuacje. Radzenie sobie z bólem jest w każdym przypadku inne, podobnie to, co daje nadzieję chorym.

Osoby cierpiące na poważną i ciężką chorobę, czują, że tak naprawdę nie pasują do świata. Cierpi na tym ich zdrowie psychiczne, a dyskomfort uniemożliwia im wykonywanie wielu czynności. Gdzie szukają nadziei?

Nadzieja w śmiertelnej chorobie

W obliczu nieuleczalnej lub potencjalnie nieuleczalnej choroby większość ludzi ma tendencję do kojarzenia nadziei z konkretnym leczeniem lub lekarstwem , które może przedłużyć ich życie. Zwykle tak to wygląda, nawet jeśli istnieje wiele dowodów na to, że jest inaczej.

Część tej nielogicznej nadziei może wynikać z nieodpowiednich informacji przekazywanych pacjentom przez pracowników służby zdrowia. Lekarze często niechętnie dostarczają złe wiadomości i czasami mogą powstrzymywać się od mówienia prawdy, aby podtrzymać i wzmocnić nadzieję chorego.

Dlatego często łagodzą diagnozę śmiertelnej choroby nierealistyczną i nieumyślną nadzieją „terapeutyczną”. Taka chybiona nadzieja może oznaczać polecanie pacjentom bezużytecznych i niedziałających terapii.

Lekarze opiekujący się nieuleczalnie chorymi pacjentami stają przed wyzwaniem zrównoważenia uczciwej komunikacji z dawaniem nadziei. Po początkowej reakcji pacjentów na wieść o ich śmiertelnej chorobie, ich przyszłość często określa rodzina, bliscy przyjaciele i sens życia, a nie ilość czasu, jaki im pozostał.

Myśli i obawy pacjentów stają się bardziej globalne, ponieważ mają oni tendencję do przewidywania i gromadzenia nadziei na pozytywny wynik z korzyścią dla ich rodziny i przyjaciół. Następnie, gdy zbliża się śmierć, często zwracają się do siebie, wyrażając pragnienie spokoju i nieskończonego odpoczynku.

Nadzieja w innych chorobach

Co daje nadzieję chorym? Gdzie znajdują siłę? Takie pytania zadano w pewnym badaniu prawie 400 pacjentom w wieku od 18 do 90 lat.

Pacjenci cierpieli na wiele różnych dolegliwości, od złamań kości po nowotwory. Niektórzy byli wciąż w trakcie leczenia. Inni pokonali chorobę. Pytania zadawali studenci pielęgniarstwa. Później musieli oni napisać dziennik, w którym analizowali odpowiedzi uczestników badania.

Pacjenci uważali, że pytania te są raczej osobiste. Musieli wyjść z własnej strefy komfortu i wejść w naprawdę intymne rozmowy. Jednocześnie jednak poczuli ulgę, że mogą wyrazić swoje uczucia słowami.

To, co daje pacjentom nadzieję, zwykle bardzo się różni w zależności od osoby. Istnieje jednak szereg czynników, które zwykle powtarzają u każdego.

Co daje nadzieję chorym?

Odnalezienie pocieszenia i siły w chorobie może być naprawdę trudne i skomplikowane dla tych, którzy czują ogromny ból i niepewność, czy przeżyją.

Niektóre odpowiedzi uczestników badania zostały opisane poniżej.

1. Ktoś, z kim można podzielić się swoimi przemyśleniami

Nadzieja jest ważna w znoszeniu cierpienia i może mieć kluczowe znaczenie w tym, jak radzimy sobie z chorobą.

Naukowcy odnieśli się również do międzynarodowego metabadania, w którym analizowano pacjentów z różnych krajów z różnymi diagnozami medycznymi.

Zdecydowana większość z prawie 400 pacjentów biorących udział w tym konkretnym badaniu stwierdziła, że znajduje nadzieję w rodzinie i bliskich. Nie musiały to być tłumy, wystarczyły jedna lub dwie osoby. Dla chorych ważne było, aby mieć możliwość podzielić się swoimi przemyśleniami z kimś, komu ufają i kto chce ich wysłuchać.

2. Ktoś  „tam na górze”

Badaczy najbardziej zaskoczyło to, że wielu z tych, którzy stwierdzili, że znajdują nadzieję w bliskich, mówiło również, że czują pomoc w różnych rodzajach duchowości. Było to coś nienamacalnego dla nich.

Wiele osób opisywało to jako nadzieję, że jest coś innego, coś poza nimi, co przyjdzie im z pomocą w tym trudnym okresie. Chociaż dużo uczestników było niewierzących, modlili się w ten sposób o swoje “bezpieczeństwo”. Mieli nadzieję, że ktoś tam na górze ich wysłucha; siła we wszechświecie, która mogłaby im pomóc.

3. Przebywanie wśród natury

Gdy pacjenci byli na zewnątrz, w naturalnym otoczeniu zapominali o własnych problemach. Używali słów takich jak spokój i pocieszenie, aby opisać, jak znaleźli nadzieję na świeżym powietrzu.

Niektórym trudno było wyjść poza szpital lub dom ze względu na problemy zdrowotne. Oglądali oni filmy przyrodnicze, aby znaleźć ulgę i siłę, by iść dalej i zapomnieć o bólu.

Już pod koniec XIX wieku Florence Nightingale była świadoma uzdrawiającej funkcji natury. Obecnie istnieje wiele badań sugerujących, że przyroda jest ważna dla zdrowia, w tym zdrowia psychicznego.

4. Oni sami

Ci, którzy znajdowali nadzieję w przyjaciołach i rodzinie, naturze lub we wszechświecie, często znajdowali nadzieję w kilku z tych źródeł jednocześnie. Byli pewni, że coś lub ktoś może im pomóc.

Nadzieja dała im siłę i pomogła znosić cierpienia związane z chorobą. Jednak mała grupa uczestników straciła zaufanie do nadziei z zewnątrz. Nie znaleźli nigdzie żadnej pomocy poza swoją własną wewnętrzną, ponieważ wcześniej przeżyli rozczarowania, które ich przeraziły.

5. Drobiazgi życia codziennego

W przypadku tych pacjentów nadzieja pochodziła z wiary, że możliwe jest lepsze życie. Często dotyczyło to drobnych, codziennych spraw, takich jak posiadanie wystarczającej ilości jedzenia w lodówce lub proszenie innych o pomoc z praniem i sprzątaniem. Może to również obejmować posiadanie odpowiedniego miejsca do życia, pracy lub czegoś bardziej znaczącego, aby wypełnić ich codzienne życie.

Tworzenie dobrej sieci wsparcia

Nadzieja pojawia się najczęściej w kontakcie z innymi. Wielu pacjentów doświadczyło rozczarowań, zarówno ze sobą, jak i z innymi. Dlatego niezwykle ważne było posiadanie wokół siebie kogoś, kto w nich wierzył i komu mogli ufać.

Nadzieja jest czymś, co powstaje w relacjach z innymi. W dużej mierze chodzi o stworzenie dobrych warunków życia i środowiska. Mogą to być na przykład hojne i integracyjne społeczności.

Dla tych, którzy brali udział w badaniu, chodziło również o podejmowanie decyzji. Ankietowani byli zaniepokojeni znaczeniem ich własnych wysiłków na rzecz wprowadzenia zmian.