Jeżeli rezygnujesz z samej siebie dla innych, przedkładasz ich potrzeby nad swoje własne, to możesz cierpieć na chroniczne samopoświęcanie.
Chroniczne samopoświęcanie może sprawić, że zaczniesz zatracać samą siebie. Jesteś człowiekiem i to normalne, że chcesz inwestować swój czas i energię w innych ludzi i rzeczy. Jednak musisz zrozumieć, że nawet jeśli masz jak najlepsze intencje, to jeśli będziesz się chronicznie poświęcać, możesz szybko się wyczerpać.
Jeżeli uważasz, że z pewnością poświęciłabyś swoje przekonania i własne wartości ze względu na to, czego chcą inni ludzie lub co mówią, poważnie się nad tym zastanów. Nie bagatelizuj porzucania własnych ideałów i zaprzeczania samej sobie przez wzgląd na innych.
“Porażka zapewnia właściwe spojrzenie na sukces.”
-Ellen DeGeneres-
Na czym polega chroniczne samopoświęcanie?
Poświęcanie się dla innych i oddawanie się w całości danej sprawie może oznaczać dwie rzeczy:
- Konieczność pokonania konfliktu wartości. Twoich własnych i osoby lub osób, dla których się poświęcasz.
- Zaakceptowanie wyrzeczenia się samej siebie. Wyrzekanie się swoich ideałów, potrzeb lub pragnień.
Poświęcenie pojawia się, gdy musisz wyrzec się swojego dobrego samopoczucia lub przestać dbać o własne potrzeby, aby troszczyć się o inne osoby lub o coś. Jednak samopoświęcanie wykracza poza to. Polega na oddawaniu części siebie.
Z psychologicznego punktu widzenie samopoświęcanie polega na porzuceniu własnych interesów w celu zadbania o dobro drugiej osoby.
Ponieważ samopoświęcanie polega na odmawianiu sobie określonych potrzeb lub osobistych pragnień, oznacza zrzekanie się istotnej części samego siebie. Składa się z rezygnacji z własnej godności, a czasami nawet z własnej tożsamości.
Z drugiej strony samopoświęcanie oznacza, że cenisz coś lub kogoś o wiele bardziej niż siebie samą, co wskazuje na niezwykle wysoki poziom Twojego poczucia solidarności i altruizmu.
Chociaż ludzie zazwyczaj cenią altruizm, to może on przybierać formę ekstremalną, gdy ludzie zaczynają poświęcać samych siebie. Dochodzi do tego również, gdy osoba, która się poświęca, traci częściowo swój dobrostan.
Dlatego też samopoświęcenie może czasami okazać się destrukcyjne lub dysfunkcjonalne dla osób, które wyrzekają się wszystkiego.
Kiedy samopoświęcanie się staje się patologicznym altruizmem
Lista przykładów na samopoświęcanie jest nieskończona. Znajdziemy pośród nich osoby, które poświęcają się w danej sytuacji bez chwili zastanowienia, rodziców, którzy żyją dla swoich dzieci oraz ludzi, którzy oddają się całkowicie swoim partnerom, wyrzekając się własnego szczęścia i dobrobytu.
Mówiąc w skrócie, wiele z tych zachowań nie stanowi problemu. Mogą być nawet uznawane za całkowicie normalne i standardowe.
Problem pojawia się, gdy ktoś zaczyna poświęcać się tak bardzo, że zakrawa to na patologię. Takie osoby ryzykują utratę swojej istoty.
Samopoświęcanie jest równe z niedocenianiem samego siebie. Jeżeli wiąże się ze zmianą wartości i przekonaniem danej osoby, że jest bezwartościowa, może prowadzić do rozwoju patologicznej sytuacji.
Chroniczne samopoświęcanie może stać się patologicznym altruizmem. W takim przypadku dana osoba wierzy, że nie jest nic warta i przestaje zwracać uwagę na siebie.
Taka utrata własnej istoty może oznaczać, że nigdy nie będzie w stanie zaspokoić swoich własnych potrzeb. Zamiast tego będzie przedkładała opinie innych osób nad wszystko inne. To może prowadzić do pojawienia się negatywnych myśli.
Może to sprawić, że dana osoba całkowicie przestanie szanować samą siebie. Poza tym może stracić swoje wartości, przestać myśleć w sposób racjonalny oraz mieć niskie poczucie własnej wartości. Krótko mówiąc, chroniczne samopoświęcanie może odbierać te cechy charakteru, które sprawiają, że ludzie są sobą.
“Ludzie rzadko kiedy zauważają pełna wahania i bolesne kroki, które pozwalają osiągnąć najmniej znaczące sukcesy.”
-Anne Sullivan-
Skąd masz wiedzieć, że dajesz z siebie zbyt wiele?
Oto niektóre oznaki, które pomogą Ci odkryć, czy dajesz z siebie zbyt wiele:
- Kiedy komuś pomagasz, orientujesz się, że nie masz wystarczająco dużo czasu, energii lub zasobów, aby zająć się sobą.
- Zaczynasz odczuwać poczucie winy, gdy przedkładasz potrzeby innych osób ponad swoje własne.
- Czasami odczuwasz pustkę w środku. To sugeruje, że nie zaspakajasz swoich własnych potrzeb związanych z miłością, opieką i uwagą.
- Cały czas odczuwasz potrzebę poświęcenia czegoś, aby inni byli szczęśliwi.
- Twoje samopoświęcanie się stało się nieprzyjemny obowiązkiem, chociaż wcześniej było czymś, co robiłaś z własnej woli.
- Zauważasz, że często mówisz “tak”, chociaż wiesz, że powinnaś powiedzieć “nie”.
Tacy autorzy jak Ayn Rand proponują strategię, która pomoże walczyć z tendencją do samopoświęcania: podtrzymywanie własnych osobistych i moralnych ambicji. Musisz przekonać samą siebie, że masz prawo do tego, aby czuć się godną. Myśl o sobie dobrze i buduj w sobie przekonanie, że nikt nie jest ważniejszy od Ciebie.
Krótko mówiąc, troszcz się o siebie, abyś nie zatraciła siebie samej w wirze chronicznego samopoświęcenia. Praktykuj tak zwaną kontrolowaną samolubność, aby nie stracić swojej istoty!