Bruce Willis i jego diagnoza otępienia czołowo-skroniowego

Bruce Willis zawsze był tym bohaterem, który w filmie ratował świat. Niedawno ogłoszono jego emeryturę z powodu afazji. Znamy już ostateczną diagnozę jego stanu. Jak od teraz będzie wyglądało jego życie?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 06 marca, 2023

Mówi się, że Bruce Willis musiał użyć wielu różnych metod i strategii, aby móc kręcić swoje ostatnie filmy. Miał tę przewagę, że produkcje, w których zwykle gra, są pełne akcji, więc rzadko pojawiają się w nich długie dialogi. Mimo to trudności, jakich doświadczał w uczeniu się scenariuszy, stawały się coraz bardziej widoczne. Bruce Willis cierpi na otępienie czołowo-skroniowe.

Scenarzyści starali się, aby jego wypowiedzi w filmach były krótsze. Willis używał również słuchawek, przez które sufler przypominał mu, co ma powiedzieć. Ponadto podjął specjalistyczną terapię ułatwiającą mu zapamiętywanie scenariuszy. Jednak w marcu 2022 roku ogłoszono jego ostateczne wycofanie się z zawodu z powodu zaburzenia mowy, afazji.

Stan ten zawsze pojawia się z powodu pewnego rodzaju uszkodzenia mózgu. Rodzina Willisa niedawno za pośrednictwem mediów społecznościowych ogłosiła ostateczną diagnozę: otępienie czołowo-skroniowe. Aktor ma dopiero 67 lat; jego życie jednak nieuchronnie zmieni się w najbliższym czasie.

Otępienie czołowo-skroniowe

Odkąd rodzina Bruce’a wiosną 2022 roku ogłosiła diagnozę afazji, co jakiś czas informowali oni fanów, że „jego stan się poprawił”. Rzeczywiście, w niedawnym oświadczeniu wyjaśnili, że jego problemy z komunikacją były jedynie objawem leżącego u podstaw problemu. Teraz w pewnym sensie odczuwają ulgę, bo wiedzą, z czym będą musieli się zmierzyć w nadchodzących latach.

Problem z otępieniem czołowo-skroniowym polega na tym, że jest to choroba neurodegeneracyjna, o której wciąż nie wiemy zbyt wiele. Badania prowadzone przez różne europejskie uniwersytety podkreślają potrzebę połączenia sił w celu opracowania lepszych mechanizmów opieki.

Oto, co wiemy w tej chwili o tym stanie.

Przyczyny

Otępienie czołowo-skroniowe jest wywoływane przez nagromadzenie biomarkera tau wraz z innymi białkami. Elementy te niszczą komórki mózgowe zlokalizowane zarówno w płacie czołowym, jak i skroniowym. Nie wiemy jednak, dlaczego następuje ta zmiana.

Zaburzenie to jest typem otępienia o wczesnym początku, występującego między 45 a 64 rokiem życia. W ciągu ostatnich dziesięciu lat techniki diagnostyczne tej choroby stały się bardziej dopracowane. Należy zauważyć, że nie jest to tak powszechne zaburzenie neurodegeneracyjne jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.

Otępienie czołowo-skroniowe i choroba Alzheimera: czy to to samo schorzenie?

Znamy różne rodzaje demencji. Chociaż między otępieniem czołowo-skroniowym a chorobą Alzheimera istnieją niewielkie podobieństwa, choroby te wykazują też pewne różnice.

• W otępieniu czołowo-skroniowym nie pojawiają się białka amyloidowe i blaszki neurytyczne związane z chorobą Alzheimera.
• Na początku otępienia czołowo-skroniowego pamięć pozostaje nienaruszona, podobnie jak funkcje wzrokowo-przestrzenne, w przeciwieństwie do pacjentów z chorobą Alzheimera.

Niestety, te dwa schorzenia wpływają zarówno na osobowość, jak i funkcjonalność chorego. Mają one ogromny wpływ na życie pacjentów, ograniczają oczekiwaną długość życia i nie ma na nie lekarstwa.

Bruce Willis – jak od teraz będzie wyglądało jego życie?

Życie Bruce’a Willisa nie będzie już nigdy takie samo. Demencja prowadzi do uczucia ogromnego smutku, zarówno dla chorych, jak i ich rodzin. Bliscy i krewni są codziennymi świadkami powolnej, ale nieuchronnej przemiany ukochanej osoby w kogoś skrajnie innego.

Pomimo braku metod leczenia tej choroby, Bruce Willis ma najlepszy znany dotychczas lek – sympatię swojego otoczenia. Ma też to szczęście, że ma środki finansowe, a także wsparcie Amerykańskiego Stowarzyszenia Badań nad Otępieniem Czołowo-Skroniowym. Niemniej jednak postęp choroby jest nieunikniony.

Z reguły ta choroba neurodegeneracyjna objawia się następująco:

Zaburzenia mowy i planowania

Najbardziej zauważalnymi cechami otępienia czołowo-skroniowego są echolalia (powtarzanie słów), stereotypowy język i mutyzm. Stopniowo choremu coraz trudniej jest zrozumieć otrzymywane komunikaty, a jego komunikacja staje się gorsza.

Podobnie często mają problemy z planowaniem, sekwencjonowaniem myślenia, ustalaniem priorytetów i koncentracją uwagi.

Zmiany osobowości i zachowania

Ze względu na uderzające zmiany w zachowaniu, ten typ demencji jest często mylony z zaburzeniem psychicznym. Zachowanie osoby cierpiącej staje się coraz bardziej odhamowane. Robi i mówi niestosowne rzeczy. Innym objawem, który jest wyczerpujący dla rodziny chorego, jest utrata uczuć wobec innych.

W efekcie dochodzi do zubożenia w zakresie rozpoznawania i wyrażania emocji. Zachowanie oscyluje między apatią a nadpobudliwością. Z drugiej strony zmiany osobowości są bardzo podobne do zmian w chorobie Alzheimera.

Problemy motoryczne

Oprócz postępujących ograniczeń równowagi i chodu, powtarzającym się skutkiem tego stanu jest postępujące porażenie nadjądrowe. Obejmuje to problemy z ruchem gałek ocznych. Choremu trudno jest patrzeć w górę i w dół. Ponadto mają trudności z połykaniem. Istnieje również ryzyko powikłań zapalenia płuc.

Leczenie

Chociaż w przypadku choroby Alzheimera istnieją metody leczenia, które mogą (nieznacznie) spowolnić jej przebieg, nie dotyczy to niestety otępienia czołowo-skroniowego. Jak zauważyła rodzina Bruce’a Willisa, jest to choroba neurodegeneracyjna, na temat której wciąż niewiele jest badań.

Leki są zwykle podawane w celu zmniejszenia drażliwości, pobudzenia i depresji pacjenta. Bardzo pomocne jest również wsparcie fizjoterapeutów i logopedów. Postęp choroby jest jednak nieunikniony. Z reguły oczekiwana długość życia wynosi około dziesięciu lat (czasem trochę więcej) od diagnozy.

We wczesnych stadiach największym problemem jest utrata mowy. Nie musi to koniecznie oznaczać, że przynajmniej przez jakiś czas Bruce Willis nie może nadal cieszyć się życiem, rodziną i połączeniem ze światem. Dla reszty z nas pozostaną jego filmy i wyjątkowe poczucie humoru.

Redakcja: Denis Makarenko /Featureflash Photo Agency Shutterstock.com