Otępienie korowe i podkorowe - główne różnice

Nie wszystkie rodzaje demencji są takie same. Ich nasilenie i pogorszenie zależy fizjologicznie od ich lokalizacji. Zatem demencje zlokalizowane w obszarach korowych nie będą miały takiego samego wpływu na osobę, jak te znajdujące się w obszarach podkorowych.
Otępienie korowe i podkorowe - główne różnice

Ostatnia aktualizacja: 02 maja, 2020

Kiedy mówimy o demencji, mamy na myśli postępujące globalne upośledzenie funkcji poznawczych. W przeciwieństwie do tego, co może myśleć wiele osób, starzenie się nie stanowi przyczyny chorób neurogeneracyjnych. To prawda, że często się obserwuje, że otępienie korowe czy podkorowe występuje u pacjentów w podeszłym wieku.

Nie ma tu jednak bezpośredniego związku przyczynowego. W rzeczywistości 30% pacjentów z chorobą Parkinsona cierpi na demencję, ale pozostałe 70% nie. Ale czy wszystkie demencje wyglądają tak samo? Odpowiedź brzmi: nie.

Istnieją dwa rodzaje demencji związane z różnymi podstawami diagnozy. Dlatego w tym artykule omówimy, czym się różni otępienie korowe od podkorowego.

W pierwszej połowie XX wieku demencja powodowała postępujące pogorszenie intelektualne. W 1987 roku APA (American Psychological Association) ustanowiło kryterium diagnostyczne dla tej choroby. Zaburzeniom poznawczym musiało towarzyszyć pogorszenie pamięci i przynajmniej jeden z następujących deficytów: afazja, apraksja, agnozja.

W 2012 roku natomiast wyeliminowano termin demencja, zastępując go zaburzeniem neuropoznawczym.

Choroba Alzheimera: otępienie korowe

Różnice między otępieniem korowym i podkorowym zaczynają się od umiejscowienia tego stanu. W chorobie Alzheimera, odmianie otępienia korowego, występuje dominacja zaburzeń w części korowo-skroniowej (Gustafson, 1992). Dlatego demencje te zwykle wykazują deficyt pamięci krótkotrwałej, pamięci epizodycznej i płynności werbalnej.

Otępienie korowe czy podkorowe

Choroba Alzheimera to jednak nie jedyny rodzaj otępienia korowego. Wyodrębniono również otępienie korowe z powodu choroby Picka lub otępienie z ciałami Lewy’ego. Ta ostatnia patologia to również trzecia w kolejności przyczyna otępienia, zaraz za otępieniem spowodowanym chorobą Alzheimera i otępieniem naczyniowym.

Czym się charakteryzuje otępienie korowe

Przyjmiemy chorobę Alzheimera jako odniesienie, aby wyjaśnić niektóre konsekwencje, jakie otępienie korowe może mieć w procesach poznawczych osoby cierpiącej. Możemy wyróżnić przede wszystkim:

  • Pogorszenie pamięci krótkotrwałej. Pamięć krótkotrwała, która praktycznie nie wymaga operacji poznawczych, wyraźnie zawodzi. Testy takie jak amplituda cyfr przedstawiają wyniki, które odzwierciedlają pogorszenie, które często wiąże się z nasileniem otępienia.
  • Upośledzenie pamięci epizodycznej. W demencjach korowych obserwuje się zaburzenie pamięci epizodycznej w ramach pamięci długoterminowej. To właśnie jedna z najbardziej reprezentatywnych cech demencji korowej. Chodzi tu o pamięć związaną z zapamiętywaniem wydarzeń autobiograficznych, które miały miejsce w życiu osoby chorej.
  • Płynność werbalna w ramach pamięci semantycznej. Również w ramach pamięci długoterminowej występują trudności w płynności werbalnej. To znaczy, że osoby z otępieniem korowym mogą losowo generować słowa w kategorii semantycznej. Na przykład, jeśli powie się im, by wypowiedzieli słowa, które mogą się zawierać w kategorii „zwierzę”, wykonają to zadanie gorzej, niż gdyby zostali poproszeni o wygenerowanie słów z określoną literą. Dzieje się tak, ponieważ to ostatnie zadanie reprezentuje płynność słowną fonologiczną, a nie semantyczną.
  • Problemy w nazywaniu osób i przedmiotów. W związku z opisanymi wyżej problemami z płynnością werbalną, pacjenci z otępieniem korowym mają również problemy z nazwaniem obiektów. Dlatego takim osobom trudno wykonywać zadania takie jak semantyczne połączenia (tygrys dla lwa lub pies dla kota).

Choroba Parkinsona: otępienie podkorowe

Wśród różnic między otępieniem korowym i podkorowym znajduje się fakt, że otępienie podkorowe rozwija się w obszarach takich jak zwoje podstawy mózgu lub hipokamp.

Występują zmiany poznawcze, podczas gdy obszar przedczołowy jest masowo połączony z obszarami podkorowymi. Ponadto stan obszarów podkorowych implikuje funkcjonalną dezaktywację kory.

Otępienie podkorowe w najwyraźniejszej formie występuje w chorobie Huntingtona i chorobie Parkinsona. Jednak demencja nie zawsze pojawia się w tych dwóch schorzeniach. W rzeczywistości tylko 20 do 30 procent pacjentów z chorobą Parkinsona ma wystarczające kryteria diagnostyczne, aby zdiagnozować demencję.

Cechy charakterystyczne demencji podkorowej

Przy tej okazji weźmiemy pod uwagę chorobę Parkinsona i Huntingtona, aby przedstawić główne cechy charakterystyczne demencji podkorowej. Najważniejsze z nich to:

  • Spowolnienie ruchowe. Jedną z głównych cech otępienia podkorowego, w przeciwieństwie do otępienia korowego, jest obecność poważnego zaburzenia motorycznego, charakteryzującego się spowolnieniem ruchów i utratą równowagi. Być może kojarzymy chorobę Parkinsona lub Huntingtona głównie z charakterystycznym drżeniem spoczynkowym lub pląsawicą. Jednak prawda jest taka, że ​​obydwa te typy otępienia podkorowego obejmują hipokinezję (niewielką ruchliwość), akinezję (bezruch) lub bradykineazję (powolne ruchy). Obserwuje się to również w apatycznym wyrazie twarzy, ponieważ występuje utrata ruchliwości mięśni twarzy.
  • Zmiany emocjonalne. W demencji korowej mogą pojawić się zmiany emocjonalne związane z samym postępem choroby. W przypadku otępień podkorowych te podstępne zmiany osobowości mogą wystąpić na wiele lat zanim demencja zacznie być widoczna. Tacy ludzie mogą być między innymi drażliwi, apatyczni lub pozbawieni zainteresowania seksualnego.
  • Zmiany w pamięci. W otępieniu podkorowym występuje również podstawowy deficyt w przypominaniu sobie informacji. Natomiast dużą różnicą w stosunku do demencji korowych jest to, że w otępieniu podkorowym zdolność do uczenia się nowych informacji utrzymuje się przez długi czas.

Dotkliwość otępienia korowego i podkorowego

Widzimy więc niewątpliwie, że występują znaczące różnice między otępieniem korowym i podkorowym. Jednak wielkim podobieństwem obu tych schorzeń, którą możemy dostrzec, jest ich olbrzymia dotkliwość i wpływ na codzienne życie chorej osoby i jej otoczenia.

Starsza kobieta z otępieniem

Chociaż wszystkie zmiany w obu typach demencji nie zostały omówione, możemy zaobserwować niższe pogorszenie funkcji poznawczych w demencjach podkorowych niż w korowych.

Różnice nie są jednak ograniczone jedynie do stopnia upośledzenia funkcji poznawczych. W przypadku otępienia podkorowego nie dochodzi również do afazji, agnozji i apraksji. natomiast zaburzenia te występują u osób, które cierpią na otępienie korowe.

Wnioski: dwie bardzo różne typy demencji

Podsumowując, wydaje się konieczne, aby przypomnieć, że duże różnice między otępieniem korowym i podkorowym dotyczą centralnych zdolnościach wykonawczych, a także w pamięci i języku.

W otępieniu korowym zaburzeniu ulegają zdolności wykonawcze, takie jak planowanie lub rozwiązywanie zachowanych problemów. Występuje również ciężka amnezja i mowa z cechami afazji.

W przypadku demencji podkorowych, pacjenci od samego początku cierpią na bardzo widoczne zaburzenia zdolności wykonawczych. W pamięci natomiast występuje lekkie zapominanie i nie ma afazji w mowie, natomiast może wystąpić nadmierna produkcja słów.

Obie demencje zbiegają się pod względem zdolności percepcyjnych i wzrokowo-przestrzennych. W obu są one zaburzone.

To może Cię zainteresować ...
Otępienie ma bardzo wiele twarzy
Piękno umysłu
Przeczytaj na Piękno umysłu
Otępienie ma bardzo wiele twarzy

Otępienie przybiera wiele form, spośród których najbardziej znanym i najczęstszym jest otępienie o typie alzheimerowskim.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Sevilla, C. y Fernández C. Capítulo 20: Demencias, clasificación etiológica y diferenciación cognitiva.


Treści zawarte na Piękno Umysłu służą wyłącznie celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie zastępują one diagnozy, porady ani leczenia u specjalisty. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości najlepiej skonsultować się z zaufanym specjalistą.