Kultury Afryki mają setki lat tradycji. Kolebka ludzkości znajduje się na tym właśnie kontynencie, na którym znajdują się spadkobiercy starożytnych społeczeństw. Dlatego też afrykańskie przysłowia są odzwierciedleniem całej tej zgromadzonej mądrości.
Wiele afrykańskich przysłów dało początek przysłowiom i aforyzmom w kulturach innych kontynentów. To bardzo ważne, ponieważ wiele z nich jest naprawdę pięknych i głębokich. Mają w sobie czarującą naturalność i uderzającą logikę.
“Dopóki lwy nie mają własnych historyków, historie o łowach zawsze będą chwalić myśliwego”.
–Nigeryjskie przysłowie-
W tym artykule chcieliśmy zaprezentować kilka starych, afrykańskich przysłów. Obejmują one różne tematy, ale zawsze mają ten sam cel: służyć jako życiowy przewodnik. Są proste, ale nie dla tego stają się lekkie. Wręcz przeciwnie: prowadzą do bardzo głębokich przemyśleń. Oto dziesięć ważnych, afrykańskich nauk.
Afrykańskie przysłowia o myśliwych
Wiele afrykańskich przysłów mówi o polowaniu. Koniec końców, wiele z kultur tego kontynentu żyje na równi z dziką naturą. Na przykład w tym nigeryjskim przysłowiu doceniono ważność zachowania czujności: “Myśliwy nie naciera się tłuszczem i nie kładzie się spać przy ognisku”.
To drugie przysłowie to piękna metafora: “Myśliwy, który ściga słonia, nie zatrzymuje się, by rzucać kamieniami w ptaki”. Jest to jedno z afrykańskich przysłów z Ugandy. Można je zinterpretować na dwa sposoby. Pierwsza interpretacja wskazuje, że gdy mamy wielki cel nie powinniśmy rozpraszać się mniejszymi bitwami. Druga interpretacja mówi, że ktokolwiek ma wspaniałe cele, jest zobowiązany do kontynuowania bez zatrzymywania się.
To przysłowie to również piękna nauka: “Tygrys nie musi udowadniać swojej siły“. Oznacza to, że gdy ktoś jest naprawdę silny, nie musi tego nikomu udowadniać. Jak tygrys, który w razie potrzeby wystawia pazury. Wręcz przeciwnie, to słabi i niepewni szukają aprobaty wszystkich swoich działań.
Afrykańskie przysłowia o ostrożności
W prawie wszystkich kulturach ceniono ostrożność. Dla człowieka prymitywnego prawie wszystko było nieznane, zaskakujące i groźne. Właśnie dlatego kilka najstarszych afrykańskich przysłów mówi o roztropności. Jedno z nich mówi: “Człowiek nie oddala się od miejsca, w którym praży się jego kukurydza”.
W ten sam sposób, to inne przysłowie z kultury suahili mówi: “Jeśli nie zakryjesz dziur, będziesz musiał odbudować ściany”. Zarówno to, jak i poprzednie przysłowie mówią o znaczeniu dbania o to, co już mamy.
Inne afrykańskie przysłowie mówi: “Zło przenika jak igła, a potem rośnie jak dąb”. Ma poetycki ton i tym razem ostrzeżenie skupia się na świecie duchowym. Przypomina nam, że negatywne sytuacje są na początku bardzo subtelne i prawie niezauważalne, ale jeśli pozwolimy im się rozwijać stają się groźnymi wirusami, trudnymi do wykorzenienia.
Tysiącletnie ostrzeżenia i przysłowia o nadziei
W Burundi to przysłowie jest bardzo popularne: “Nie możesz ukryć dymu, jeśli rozpaliłeś ogień”. Podkreśla ono, że działania zawsze mają widoczne konsekwencje, bez względu na to, jak bardzo staramy się je ukryć. Każdy akt pozostawia ślad, choć może być on bardzo dyskretny.
To drugie przysłowie ostrzega przed skutkami niekontrolowanych emocji: “Namiętność i nienawiść są dziećmi odurzających napojów”. Jest to bardzo prawdziwe i realistyczne. Ekstremalne uczucia i pasje przejmują władzę nad naszą wolą, jeśli pozwolimy im się swobodnie rozwijać. Istnieje szalona satysfakcja, która napędza te impulsy.
Istnieje wiele afrykańskich przysłów o ostrzeżeniach przed ryzykiem lub złymi uczuciami, ale istnieją też przysłowia nawołujące do nadziei. To na przykład jest bardzo piękne: “Pamiętaj, jeśli teraz jest burza, wkrótce pojawi się tęcza”. To prawda, że po trudnych chwilach często przychodzą chwile spokoju. To przysłowie również jest pełne nadziei: “Rzekę tworzą małe strumienie”. Zwraca uwagę na to, że wielkie zwycięstwa składają się z małych osiągnięć.
Wszystkie afrykańskie przysłowia są naprawdę piękne. Są to zdania powtarzane z pokolenia na pokolenie, które kształciły całe społeczności. Bez wątpienia są one ważną spuścizną, z której wszyscy możemy się czegoś nauczyć i która ciągle może nas fascynować.