Dynamiczny model psychoanalizy

Psychoanaliza uznaje znaczenie poznawczych, emocjonalnych i społecznych aspektów zdrowia psychicznego. Bierze pod uwagę różne aspekty, takie jak nieświadomość, represje i seksualność. Ponadto wykorzystuje różne podejścia do badania i analizowania ludzi. Dzisiaj omówimy jedną z metod – dynamiczny model psychoanalizy.

Dynamiczny model psychoanalizy to podejście, które w momencie powstania było niezwykle nowatorskie. Pomimo wielu krytycznych głosów, nadal jest stosowane. Poniżej zamierzamy przyjrzeć się tej metodzie i przeanalizować jej znaczenie w dziedzinie psychologii.

Pewne aspekty są tak nieodłączne i istotne dla nas jako istot ludzkich, że mamy tendencję do ich unikania. Jednak psychoanaliza dostarcza innej wizji; takiej, która wykracza poza statyczną osobowość.

„Jeśli chcesz przeżyć życie, przygotuj się na śmierć”.

-Zygmunt Freud-

Podstawowe założenia psychoanalizy

• Zachowanie bazuje na nieświadomych motywach. Umysł zawiera treści i procesy, które są niedostępne dla świadomości, ale które wpływają na osądy, uczucia i zachowania jednostki. Według Freuda nieświadomy umysł jest głównym źródłem ludzkich zachowań.
• Dorosłe emocje mają swoje korzenie w doświadczeniach z dzieciństwa. Teoria psychodynamiczna głosi, że wydarzenia z dzieciństwa mają ogromny wpływ na dorosłe życie, kształtując osobowość jednostki. Mogą one pozostać nieświadome i powodować problemy w wieku dorosłym.
• Każde zachowanie ma swoją przyczynę i powód – nawet przejęzyczenia. Psychoanaliza jest silnie deterministyczna. Uważa, że zachowanie jest spowodowane całkowicie nieświadomymi czynnikami, nad którymi nie mamy kontroli. Dlatego nieświadome myśli i uczucia mogą zostać przeniesione do świadomego umysłu w postaci przejęzyczeń.
• Osobowość składa się z trzech części: id, ego i superego. Id jest prymitywnym i instynktownym elementem osobowości. Składa się ze wszystkich odziedziczonych (biologicznych) składników osobowości obecnych przy urodzeniu. Ego rozwija się, aby pośredniczyć między pragnieniami id a ograniczeniami superego. Superego obejmuje wartości i moralność społeczeństwa, których nauczyli się od rodziców i innych osób.

Dynamiczny model psychoanalizy

Zygmunt Freud, ojciec psychoanalizy, był lekarzem i neurologiem, a także wielkim pisarzem. Zajmował się nie tylko tematem seksualności, jak wiele osób uważa. Jedna z jego teorii dotyczy osobowości. Aby opracować to zagadnienie, wykorzystał następujące modele: topograficzny, strukturalny, genetyczny, ekonomiczny i dynamiczny.

Dynamiczny model osobowości składa się z mechanizmów wytwarzanych w umyśle jednostki i charakteryzujących się byciem w ruchu. W ciągłym ruchu są: ci, którzy szukają zahamowania i ci, którzy szukają satysfakcji. Model obejmuje konflikt między siłami, które są w naszych umysłach.

Zadaniem dynamiki psychicznej jest regulacja, abyśmy mogli się przystosować do nowego środowiska. W tym modelu Freud sugeruje, że zdrowie psychiczne zależy od posiadanych przez nas mechanizmów obronnych i samo-sankcji oraz jest uwarunkowane zaspokojeniem naszych impulsów.

Mechanizmy obronne według modelu dynamicznego

Dynamika psychiczna, która próbuje pomóc nam się przystosować, jest znana jako mechanizm obronny. Według psychoanalizy Freuda jest to jeden ze składników dynamicznego modelu osobowości. Mechanizmy obronne to sposoby radzenia sobie z naszymi lękami. Mogą wynikać z różnych czynników. Istnieje kilka mechanizmów obronnych. Na przykład:

• Represja. Używamy go głównie do zamknięcia tego, co uważamy za niedopuszczalne, starając się nie zanieczyścić reszty naszych działań lub myśli.
• Przemieszczenie. Mechanizm, w którym ładunek emocjonalny jednego źródła jest przekierowywany na inne, które nasze sumienie uważa za bardziej dopuszczalne.
• Tworzenie reakcji. Występuje, gdy przyjmujemy impulsy przeciwne do tych, których doświadczamy.
• Rozdzielanie. Podział naszej psychiki na obszary akceptowalne i nieakceptowalne.
• Przeniesienie. Przemieszczenie tego, co niedopuszczalne, na inny temat lub sytuację.
• Regresja. Uciekanie i prezentowanie cech poprzedniego stanu ewolucyjnego.

To tylko niektóre z mechanizmów obronnych sformułowanych przez Freuda. Jest ich jednak znacznie więcej. Są to na przykład sublimacja, zaprzeczenie, introjekcja, humor, kompensacja, izolacja, intelektualizacja, fiksacja i racjonalizacja.

Znaczenie dynamicznego modelu psychoanalizy

Dynamiczny model psychoanalizy był i nadal ma zasadnicze znaczenie w dziedzinie psychologii. Od samego początku przyjęto jego idee mechanizmów obronnych, a różne nurty psychologiczne używają tego terminu do dziś.

Model dynamiczny nie jest już analizowany w tak złożony sposób, jak wcześniej. Ogólnie uznaje się, że używamy pewnych procesów, aby uniknąć naszych lęków i że procesy te zwykle przebiegają nieświadomymi ścieżkami.

Anna Freud napisała książkę zatytułowaną The Ego and the Mechanisms of Defense, w której kontynuowała zgłębianie tej teorii. Według niej inne teoretyczne podejścia do psychologii również podkreślają te mechanizmy, choć z innej perspektywy. Jest to na przykład psychologia poznawcza.

Obecnie znamy długą listę mechanizmów obronnych. Prawdopodobnie nie istniałyby ona bez wkładu Zygmunta Freuda.

Niewątpliwie mechanizmy obronne są jednym ze spuścizn, jakie pozostawił nam Freud. Dzięki niemu rozpoznajemy te procesy, które pomagają nam zachowywać się akceptowalnie i sprawiają, że nasze życie jest bardziej zrównoważone. Mogą jednak być również mieczami obosiecznymi, które pomagają nam ukryć to, co nasza świadomość uważa za niedopuszczalne.