Emerytura – kiedy zaczyna stanowić wyzwanie

Emerytura jest jedną z tych sytuacji w życiu, które mamy tendencję przekoloryzowywać. W rzeczywistości z reguły podchodzi się do tego w bardzo powierzchowny sposób. Pierwszą rzeczą, która często przychodzi na myśl, gdy o tym myślimy, jest długi odpoczynek na rajskiej plaży. Jednak rzeczywistość często przeczy tej wyidealizowanej wizji.

Jest wielu ludzi, którzy osiągają ten etap życia w zdrowy sposób, zarówno emocjonalnie, jak i psychicznie. Osiągnęli to, o czym marzyli i są gotowi na odpoczynek po życiu zawodowym. To rodzaj odpoczynku, który nie oznacza bierności. Oznacza raczej umiejętność planowania tego, co zrobimy ze swoim czasem. Dla nich emerytura jest fantastyczna.

Innym z kolei trudno jest przejść od aktywnego życia zawodowego do emerytury. Podczas gdy niektórym udaje się obejść sytuację, nawet jeśli nie jest ona pozbawiona wzlotów i upadków, w końcu znajdują stabilizację. Jednak dla innych brak umiejętności lub zasobów do przezwyciężenia kryzysu może stać się przyczyną istotnej jednostki klinicznej, takiej jak depresja.

„Wiek to tylko liczba, szyfr do zapisów. Człowiek nie może zrezygnować ze swojego doświadczenia. Musi to wykorzystać”.

-Bernard Baruch-

Emerytura: istotna zmiana

Najmłodszym z nas może się wydawać, że myślenie o emeryturze jako o problemie jest absurdem. Oznacza to przecież otrzymywanie dochodu do końca życia, bez konieczności pracy. To marzenie wielu z nas. Jednak rzeczywistość często nie jest tak różowa.

W rzeczywistości przejście na emeryturę oznacza ogromne zmiany w życiu, które zmieniają postrzeganie siebie, styl życia i role społeczne. W rzeczywistości może to być naprawdę przytłaczające.

Emerytura to proces. Emeryci przechodzą przez różne fazy, aż osiągną nową, satysfakcjonującą strukturę życia. Po drodze najczęściej doświadczają następujących etapów:

• Miesiąc miodowy. Odpowiada pierwszym miesiącom po przejściu na emeryturę. Pojawia się poczucie spełnienia obowiązku, wyzwolenie i satysfakcja z tego, co jednostka osiągnęła. Emeryci zaczynają spokojniej podchodzić do życia i wykonywać czynności, które wcześniej były ograniczone w czasie pracy.
• Odczarowanie. Odbywa się to kilka miesięcy lub lat po przejściu na emeryturę. Emeryt osiągnął to, o czym marzył, więc co teraz? Zaczyna odczuwać udrękę.
• Symptomatologia. Po tych uczuciach rozczarowania emeryci zaczynają odczuwać objawy lęku i depresji. Pasywność przeplata się z nadpobudliwością. Czują się zagubieni i zdezorientowani.
• Reorientacja. Zaczynają korygować swoje plany i oczekiwania, mając bardziej realistyczną wizję swojej nowej sytuacji. Zaczynają formułować nowe projekty życiowe.
• Stabilizacja. Zaczynają naprawdę przystosowywać się do emerytury i budować nowy plan życia, który jest satysfakcjonujący, ale nie jest panaceum.

Emerytura jako kryzys

Te fazy przejścia na emeryturę nie występują u wszystkich ludzi w ten sam sposób ani w tej samej kolejności. Jednak proces jest podobny i polega na zresetowaniu oczekiwań i zbudowaniu nowego planu na życie. W niektórych przypadkach nie można tego w pełni osiągnąć. Wtedy scena staje się krytyczna.

Następujące typy ludzi są najbardziej narażone na wejście w fazę krytyczną:

• Brakuje im zainteresowań i hobby.
• Ich praca była w istocie całym ich życiem.
• Zmuszono ich do przejścia na emeryturę.
• Nie mają partnera
• Ich sieć wsparcia społecznego jest słaba.
• Mają niski poziom wykształcenia.
• Mają problemy zdrowotne.
• Są zubożeni finansowo.

Co można zrobić?

Idealnie byłoby, gdybyśmy odpowiednio wcześnie przygotowywali się do przejścia na emeryturę. Nie powinna ona być postrzegana tylko jako proces administracyjny, ale także emocjonalny i osobisty. Warto pamiętać o tych zmiennych podczas planowania przejścia.

Dlatego przed przejściem na emeryturę powinniśmy włączyć do naszej rutyny niektóre czynności, które chcielibyśmy wykonywać później. Oznacza to, że gdy nadejdzie czas, mamy do dyspozycji różne źródła dobrego samopoczucia i jesteśmy w stanie zrezygnować z tych, które czerpiemy z życia zawodowego. Może to być nauka nowego zawodu, uprawianie hobby lub zamiar podróży. Ważne jest również skonsolidowanie dobrej sieci wsparcia społecznego.

Jeśli nie zrobiono tego przed przejściem na emeryturę, nadal można to zrobić po przejściu. Warto jednak zrobić to wcześniej. Nawet jeśli później to, co proponujemy, w końcu się wydarzy i decyduje o tym sam bieg życia, ze zmiennymi, na które nie mamy wpływu.