Dlaczego się zakochujemy? Dlaczego niektóre formy miłości trwają przez całe życie, a inne nie? Psychologowie i badacze z dziedzin takich jak biologia, socjologia i filozofia proponowali różne teorie miłości, aby wyjaśnić, jak i dlaczego się zakochujemy.
Bycie zakochanym jest formą miłości, która obejmuje intensywne uczucia przyciągania, bez poczucia zaangażowania. Zwykle pojawia się na wczesnych etapach związku i może przerodzić się w trwalszą miłość. W poniższym artykule omówimy sześć teorii miłości, aby umożliwić Wam lepsze zrozumienie tego konkretnego etapu.
Teorie miłości
1. Neurobiologiczna teoria miłości
Kora mózgowa, przyśrodkowa wyspa, przedni zakręt kory obręczy, hipokamp, części prążkowia i jądro półleżące to części mózgu zaangażowane w emocję miłości. W jednym z badań stwierdzono, że gdy uczestnicy spojrzeli na twarz osoby, w której byli zakochani, aktywowały się określone obszary ich mózgów.
Były to przyśrodkowa wyspa, przedni zakręt kory obręczy i segmenty prążkowia grzbietowego. Jednak były też inne obszary, które wydawały się być dezaktywowane. Obejmowały one części prawej kory przedczołowej, obustronną korę ciemieniową i korę skroniową.
Wiele obszarów mózgu, które są aktywowane, gdy się zakochujemy, jest tak samo rozległych jak te, które mają wysokie stężenia neuromodulatorów, takich jak dopamina. Łączą się one z nagrodą, pożądaniem, uzależnieniem i euforią.
Uwalnianie tej substancji sprawia, że czujemy się dobrze, a jej wzrost połączony jest z redukcją serotoniny. Ubytek serotoniny podczas zakochiwania się jest podobny do tego, którego doświadczają pacjenci z OCD. Pod wpływem strzały Amora spędzamy dużo czasu myśląc o tej drugiej osobie, tak samo jak ktoś z zaburzeniem obsesyjnym nie przestaje myśleć o tym, co generuje jej niepokój.
Zauroczenie jest również związane z czynnikami wzrostu nerwów, które korelują z intensywnością uczuć romantycznych. Podobnie oksytocyna i wazopresyna odgrywają rolę w zakochiwaniu się. Obie te substancje łączą się z przywiązaniem i są rozładowywane podczas orgazmu, porodu i laktacji u kobiet.
Tak więc, z tej perspektywy, aby się zakochać, zintegrowane musi byc działanie lub brak działania różnych neurochemikaliów oraz aktywacja i dezaktywacja pewnych obszarów korowych i podkorowych.
2. Trójkątna teoria miłości
W trójkątnej teorii miłości Sternberga istnieją trzy elementy.
Intymność
To bliskość, którą ktoś czuje do drugiej osoby i siła więzi, która ich łączy. Intymność jest zwykle stabilna w czasie i może być w jakiś sposób kontrolowana. Komponent ten odgrywa średnią rolę w związkach krótkoterminowych, ale jest istotny w związkach długoterminowych (Sternberg, 1986).
Pasja
To pragnienie wielkiej intensywności, któremu towarzyszy silna tendencja do dążenia do zjednoczenia z drugą osobą. Opiera się na romantycznych uczuciach, pociągu fizycznym i intymności seksualnej z partnerem.
Pasja jest zwykle niestabilna i często się zmienia. Ludzie na ogół nie mogą kontrolować, czy jest obecna, czy nie, ale są bardzo tego świadomi. Ten składnik miłości wydaje się być niezwykle ważny w krótkotrwałych związkach. Odgrywa również stosunkowo ważną rolę w długotrwałych relacjach (Sternberg, 1986).
Zaangażowanie
To wola utrzymania więzi z drugą osobą. Kiedy składnik ten jest obecny w relacji, para stara się przezwyciężyć wszelkie przeciwności losu i zachować uczucie, bez względu na okoliczności. Zaangażowanie obejmuje elementy poznawcze, które biorą udział w podejmowaniu decyzji o istnieniu i długoterminowym trwaniu związku. Podobnie jak intymność, ma tendencję do pozostawania stabilnym.
Kombinacje tych składników skutkują różnymi rodzajami miłości. Na przykład połączenie intymności i zaangażowania skutkuje współczującą miłością. Z drugiej strony połączenie pasji i intymności prowadzi do romantycznej miłości.
3. Integralna teoria miłości
Psychologia opisała różne formy miłości. We wszystkich z nich rola przyciągania, przywiązania-zaangażowania i troski (AAC) wydaje się być spójna.
Model AAC można w pełni opisać za pomocą czterech podstawowych czynników: przyciągania, połączenia, zaufania i szacunku. Pokazuje nowe sposoby, które mogą wyjaśnić miłość we wszystkich jej formach (Tobore, 2020).
Przyciąganie
Zarówno przywiązanie, jak i pociąg odgrywają rolę w obsesji lub pasji widzianej w miłości. Przyciąganie wpływa na zaangażowanie w związku. Ma na to wpływ postrzegana wartość lub atrakcyjność związku.
Połączenie
Połączenie jest kluczem do zaangażowania, troski i intymności. Tworzy poczucie jedności w związkach, jak również większego zaufania. Wzmacnia je bliskość, znajomość, podobieństwo i wspólne pozytywne doświadczenia.
Zaufanie
Zaufanie ma kluczowe znaczenie dla miłości i odgrywa ważną rolę w intymności związku i trosce, a także przywiązaniu. Wzajemna najomość jest niezbędnym warunkiem zaufania i satysfakcjonującej relacji.
Szacunek
Jest niezbędny w miłości i wszelkich relacjach międzyludzkich. Ma kluczowe znaczenie dla zaangażowania i satysfakcji z relacji (Hendrick i Hendrick, 2006) oraz intymności i przywiązania.
Chociaż te czynniki mogą działać niezależnie, osłabienie jednego negatywnie wpływa na inne. W ten sam sposób wzmocnienie jednego pozytywnie moduluje resztę i ogólny stan miłości.
4. Model koła kolorów
W swojej książce „Kolory miłości ” John Lee przedstawia kolejną z teorii miłości. Porównuje style miłości z kołem kolorów. Innymi słowy, tak jak istnieją trzy podstawowe kolory, istnieją też trzy podstawowe style miłości. Są to:
Eros
Lee opisuje ten styl jako zmysłowy, intensywny i pełen pasji. Ludzie z tym stylem kochania byliby skłonni do poszukiwania i nadawania priorytetu satysfakcji seksualnej i przyjemności estetycznej.
Ludo
Ten rodzaj miłości odnosi się do tych, którzy postrzegają miłość jako zabawę. Spędzają czas z partnerem w domu i na świeżym powietrzu, drażniąc się, żartując i robiąc sobie nawzajem nieszkodliwe figle. Rzadko lub nigdy nie przesadzają w tej kwestii, aby nie przekroczyć granicy.
Storge
Ten rodzaj reprezentuje miłość rodzinna między rodzicami i dziećmi, rodzeństwem i członkami rodziny. Może ona również rozwinąć się z przyjaźni, w której ludzie, którzy mają wspólne zainteresowania i zobowiązania, stopniowo rozwijają wzajemne uczucie.
Połączenie tych trzech stylów może stworzyć następujące drugorzędne style miłości:
- Mania (obsesyjna miłość) Połączenie Eros i Ludo.
- Pragma ( Miłość realistyczna i praktyczna) Integracja Ludo i Storge.
- Agape (Selfless Love) Partnerstwo między Eros i Storge.
5. Teoria przywiązania w miłości
Ta teoria sugeruje, że styl przywiązania danej osoby jest częściowo kształtowany przez związek, jaki miała ona z modelami przywiązania w dzieciństwie. Ten sam wzorzec interakcji przechodzi do dorosłości, gdzie staje się częścią romantycznych związków.
Wyróżniamy trzy style przywiązania dorosłych:
- Niespokojny/ambiwalentny. Osoba z tym stylem uważa, że jej partner jej nie kocha.
- Unikający. Ktoś z tym stylem czuje się nieswojo, zbliżając się do innych.
- Bezpieczny. Osoba z tym stylem przywiązania nie martwi się, że zostanie porzucona i nie boi się, że ktoś inny się do niej zbliży.
Ta teoria utrzymuje, że nasze doświadczenia związane z miłością i przywiązaniem wpływają na nasze przekonania. To z kolei wpływa na wyniki naszych relacji.
6. Miłość współczująca kontra miłość namiętna
Psycholog Elaine Hatfield stwierdziła, że istnieją dwa podstawowe rodzaje miłości: miłość współczująca i miłość namiętna.
- Współczująca miłość charakteryzuje się szacunkiem, przywiązaniem, uczuciem i zaufaniem. Zwykle rozwija się z poczucia zrozumienia i szacunku.
- Namiętna miłość charakteryzuje się intensywnymi emocjami, pociągiem seksualnym, niepokojem i uczuciem. Kiedy jest wzajemna, ludzie czują się szczęśliwi i spełnieni. Jednak kiedy tak nie jest, czują się zniechęceni i zrezygnowani.
Istnieje wiele teorii na temat tego, jak się zakochujemy. W pewnym stopniu jest to odzwierciedlenie indywidualnej zmienności. Jakkolwiek by nie było, naprawdę trudno jest zdefiniować to złożone i cudowne uczucie.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Bartels, A., & Zeki, S. (2000). The neural basis of romantic love. Neuroreport, 11(17), 3829-3834.
- Cherry, K. (2022, 21 de abril). 5 psychological theories od love. https://www.verywellmind.com/theories-of-love-2795341
- Hatfield, E. (1982). Passionate love, companionate love, and intimacy. In Intimacy(pp. 267-292). Springer, Boston, MA.
- Hazan, C., & Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. In Interpersonal Development(pp. 283-296). Routledge.
- Hendrick, C., Hendrick, S. S., & Zacchilli, T. L. (2011). Respect and love in romantic relationships. Acta de investigación psicológica, 1(2), 316-329.
- Hendrick, S. S., & Hendrick, C. (2006). Measuring respect in close relationships. Journal of Social and Personal Relationships, 23(6), 881-899.
- Myers, E (2022, Jan 31). Sternberg’s Triangular Theory and the 8 Types of Love. Simply Psychology. www.simplypsychology.org/types-of-love-we-experience.html
- Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological review, 93(2), 119.
- Tobore, T. O. (2020). Towards a comprehensive theory of love: The quadruple theory. Frontiers in Psychology, 11, 862.
- Zeki, S. (2007). The neurobiology of love. FEBS letters, 581(14), 2575-2579.