Robert Sternberg: teoria miłosnego trójkąta

Robert Sternberg to amerykański psycholog, który jest autorem niezwykle oryginalnej teorii na temat miłości i związków między osobami. Jego propozycja znana jest ogólnie pod nazwą “Teorii miłosnego trójkąta” (oryg. Triangular Love Theory).

Teoria ta zakłada, że aby istniała prawdziwa miłość pomiędzy dwoma osobami, powinny wystąpić w jej przypadku trzy składniki: namiętność, intymność i przywiązanie lub poczucie obowiązku. Każdy z tych elementów Robert Sternberg zdefiniował w następujący sposób:

• Pasja: wysoka intensywność związana z pożądaniem o podłożu seksualnym lub romantycznym. Stała, silna tendencja do poszukiwania jedności fizycznej i/lub emocjonalnej z drugą, ukochaną osobą.
• Intymność: znajomość siebie samego oraz drugiej osoby. Pełne zaufanie co do tego kim ta druga strona jest, co robi i co czuje. Bliskość i troska o jej dobre samopoczucie. Potrzeba pojednania i wzajemnego wspierania się oraz zwierzania.
• Poczucie obowiązku lub przywiązanie: chęć utrzymania stałości związku i poczucie odpowiedzialności wobec niego. Wykazywanie zainteresowania w przezwyciężaniu przeciwności stawianych przed nami przez los i utrzymywanie uczucia poza standardowymi okolicznościami. Czyli także w obliczu problemów.

Robert Sternberg i jego siedem rodzajów miłości

Na podstawie tej teorii trójkąta miłosnego Robert Sternberg proponuje ideę, zgodnie z którą istnieje siedem jasno określonych sposobów na miłość. W ten sposób dość łatwo można określić moment, w którym uczucie się pojawi i rozpoznać sposób, w jaki każdy z tych trzech składników się objawia oraz jego intensywność. W skład tych siedmiu kategorii wchodzą kolejno:

Miłość w związku

Występuje ona wtedy, gdy istnieje solidne uczucie intymności między dwojgiem ludzi, ale nie ma w niej pasji i zaangażowania. Ta forma miłości jest charakterystyczna dla relacji między przyjaciółmi. Zazwyczaj są to bardzo trwałe relacje, nawet jeśli nie są poparte formalnym dowodem zaangażowania dla zainteresowanych osób.

Krótkotrwały romans

Zachodzi on wtedy wtedy, gdy pojawia się pasja, ale nie ma intymności i zaangażowania. Jest to charakterystyczne zjawisko dla tak zwanej “miłości od pierwszego wejrzenia” i zazwyczaj definiuje relacje krótkie i raczej płytkie. Jak sama nazwa wskazuje, to uczucie może być bardzo intensywne i trwałe, ale nie znajdziemy w nim głębokości. Robert Sternberg uważa, że nie oznacza to rzecz jasna tego, że nie może ona przetrwaćwraz z upływem czasu.

Pusta lub wygaszona miłość

Jest to typowe zjawisko w przypadku związków, w których nie ma już ani intymności, ani też pasji, natomiast cała relacja opiera się na wysokim poziomie zaangażowania obu stron. Jest to rodzaj uczucia, czy też może raczej etapu, na jakim najczęściej znajdują się związki pomiędzy osobami będącymi razem już od długiego czasu.

Romantyczna miłość

W romantycznej miłości występuje mnóstwo pasji oraz intymności, ale nie ma w niej ani śladu zaangażowania. Jest to bardziej naukowy odpowiednik “bujania w obłokach”, gdzie obie osoby są zniewolone przez uczucie do drugiej ze stron, ale bez rzeczywistej chęci przywiązywania wagi do jej problemów lub wyznawanych wartości. Robert Sternberg twierdzi, że ten rodzaj miłości zazwyczaj zanika w obliczu pierwszych przeciwności i trudności.

Miłość społeczna lub towarzyska

Ten rodzaj miłości jest pełen intymności i zaangażowania, ale nie ma w nim pasji. Obie osoby cieszą się swoim wzajemnym towarzystwem i zdecydowały się utrzymać związek, pomimo braku jakiegokolwiek pożądania seksualnego lub romantycznych uniesień. Jest to typowa forma miłości panująca wśród najlepszych przyjaciół i bardziej dojrzałych par.

Stereotypowa, głupia miłość

W relacjach tego typu znaleźć można naprawdę dużą ilość pasji i silnego zaangażowania, ale jednocześnie nie jest to związek o wysokim stopniu intymności. Ogólnie rzecz biorąc, decyzja pozostania razem wynika przede wszystkim z pożądania seksualnego i romantyczności, ale nie bierze pod uwagę zaufania i wsparcia. Zależność ta jest charakterystyczna dla osób cechujących się wysokim stopniem niepewności i zależności od innych.

Miłość wytrawna

Stanowi ona idealny model miłości, w której wszystkie powyższe elementy są obecne w równych proporcjach. Jest tutaj i namiętność, i intymność, a także i zaangażowanie.

Robert Sternberg wskazuje, że ten rodzaj miłości jest prawdziwą rzadkością. W gruncie rzeczy nie jest trudno ją znaleźć, ale jest wyjątkowo trudna do utrzymania przez dłuższy czas. Aby osiągnąć ten poziom we własnym związku, musimy pamiętać o tym, że musimy nieustannie wyrażać nasze uczucia, a dodatkowo należy także pracować nad ich regularnym wzmacnianiem.

Poszczególne składniki i indywidualne preferencje

Na podstawie wyników badań empirycznych przeprowadzonych przez Uniwersytet Santiago de Compostela, którym przewodził Robert Sternberg stwierdzono, że zarówno mężczyźni jak i kobiety cenią sobie w szczególności element intymności w każdym badanym związku.

Jeśli chodzi o pasję, wiele przebadanych par twierdziło, że trudno jest im znaleźć pełną harmonię w kwestii uczuć i namiętności, czy też pasji. Czasami mężczyźni potrzebują ich więcej, a kobiety mniej lub odwrotnie. Większość również twierdziła, że pasja zanika wraz z upływem czasu.

Coś podobnego stało się w przypadku składnika dotyczącego zaangażowania, co wykazały przeprowadzone badania. Okazuje się, że praktycznie nikomu nie przychodzi z łatwością znalezienie pod tym względem idealnej symetrii pomiędzy dwoma partnerami tworzącymi związek. Ogólnie rzecz biorąc Robert Sternberg sugeruje, że zazwyczaj kobiety oczekują wyższego poziomu zaangażowania, a mężczyźni raczej starają się tego unikać.

Zdjęcia zostały zamieszczone dzięki uprzejmości Wikipedii