Brak motywacji u dziecka – co się za tym kryje?

Co może oznaczać brak motywacji u dziecka? Jeśli masz dziecko, które nie chce odrabiać lekcji lub reaguje apatycznie na Twoje prośby, możesz nie rozumieć całej sytuacji. Najprościej byłoby ukarać je za jego zachowanie. Jednak zanim to zrobisz, musisz wziąć pod uwagę pewne rzeczy.

Za brakiem motywacji u dziecka może się coś ukrywać. Może to być pustka emocjonalna, negatywne emocje lub inne podstawowe problemy. Musisz odkryć, dlaczego Twój maluch tak się zachowuje.

Bądźmy szczerzy. Wiele pozbawionych motywacji dzieci i nastolatków staje się dorosłymi, którym również brakuje motywacji. Co się stanie, jeśli dziecko przyzwyczai się do ciągłej frustracji we wczesnym okresie życia? Dodatkowo, co jeśli wszyscy w jego otoczeniu reagują na nie tylko krytyką i groźbami? Taka osoba będzie miała chroniczne poczucie porażki. Jej samoocena będzie podważana od najmłodszych lat, a później będzie prawie niemożliwa do poprawy.

Brak motywacji u dziecka i brak zainteresowania to tak naprawdę maska, stosunek do świata, który kryje w sobie głębszy problem. Jest to odzwierciedlenie stanu wewnętrznego i konieczne jest jak najszybsze rozpoznanie przyczyn tej sytuacji. Dlaczego?

Nie ma nic bardziej niebezpiecznego i niszczącego niż zniechęcenie. Ten brak motywacji u dziecka może doprowadzić do braku zainteresowania samym życiem. Ciągła frustracja i wynikające z niej zachowanie zwykle wywołują u innych negatywne reakcje, a nie zrozumienie.

„Jeśli dobrze pamiętam, dzieciństwo wiązało się z pragnieniem wszystkiego, co było poza moim zasięgiem”.

-Audur Ava Olafsdottir-

Brak motywacji u dziecka: skąd się bierze taka sytuacja?

Prawdopodobnie zgadzasz się z faktem, że większość ludzi lubi ciekawskie dzieci. Fascynujące jest obserwowanie maluchów, które odnoszą się do swojego otoczenia, zadają pytania i lubią się bawić, i które nieustannie się poruszają, dotykają czegoś i eksperymentują. Dzieciństwo jest pełne ruchu i energii. Obejmuje pragnienie zrozumienia siebie i swojej pozycji w rzeczywistości, w której nieustannie odczuwasz akceptację i uczucia.

Być może dlatego możesz być tak zaskoczony widząc dziecko pozbawione motywacji. Maluch może po prostu leżeć łóżku lub na fotelu przy biurku. Może nie tylko zdecydować się na pozostanie w bezruchu, ale także wyzywająco odmówić wykonywania jakichkolwiek zadań, o które go poprosisz.

Jeśli często spotykasz się z taką sytuacją, jest coś, co powinieneś zrozumieć. Jak wyjaśniła Adele Gottfried w artykule opublikowanym w Journal of Educational Psychology, na motywację mają wpływ emocje.

Jeśli dziecko, nastolatka lub dorosły czuje zniechęcenie, prawdopodobnie u podstaw sytuacji kryje się złożona rzeczywistość emocjonalna. Biorąc to pod uwagę, jeśli ograniczysz swoją reakcję do ukarania dziecka za jego postawę, tylko pogorszysz jego samopoczucie.

Co może kryć się za brakiem motywacji u dziecka?

Za brakiem motywacji dziecka mogą kryć się nieskończone opcje. Mając to na uwadze, powinieneś być świadomy tego ważnego faktu. Dzieci nie zawsze potrafią dokładnie wyjaśnić, co się z nimi dzieje. Dlatego powinieneś mieć bliską relację z dzieckiem, aby ułatwić mu otwarcie się na Ciebie.

Przyjrzyjmy się teraz niektórym szczegółom dotyczącym tego, co może spowodować utratę motywacji u dziecka:

• Frustracja spowodowana problemami z nauką. Nie zapominaj, że w każdej klasie może znajdować się duża liczba dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, które nie zostały wykryte. Nieumiejętność skupienia uwagi, dysleksja, a nawet wyprzedzanie intelektualnie kolegów może prowadzić do braku motywacji u dzieci.
• Zastraszanie jest również częstym problemem. Niektóre rodziny mogą nie być świadome codziennych traum, jakie ich dzieci muszą przeżywać w szkole. Nie wykluczaj takiej możliwości.
• Innym powszechnym zjawiskiem jest ciągła frustracja. Niektóre dzieci i młodzież przechodzą od myślenia „nie mogę tego zrobić” do „nie chcę tego robić” w krótkim czasie. Wczesne nauczenie ich radzenia sobie i tolerowania frustracji, niepokoju i poczucia porażki pomoże im dojrzeć pod tym względem.
• Nie zapomnij o kolejnym potencjalnym problemie. Wiele dzieci czuje się zestresowanych. A co więcej, domagają się uwagi rodziców. Jak możesz pomóc dziecku pielęgnować pozytywne emocje, aby odzyskało motywację? Oferowanie dzielenia czasu na zabawę i chwile spędzone z rodziną, w których dziecko czuje się zaopiekowane, wysłuchane i docenione, jest świetnym pomysłem.

Jak możesz poprawić motywację dziecka lub nastolatka?

Dziecko pozbawione motywacji nie potrzebuje więcej nagan ani krytyki. Potrzebuje raczej Twojej uwagi. Spróbuj na chwilę postawić się w sytuacji dziecka. Przypomnij sobie, jakie to uczucie, gdy jesteś przytłoczony zniechęceniem i apatią. Nie jest to przyjemne uczucie, prawda?

Oczywiście prawdą jest, że w dorosłości nasze doświadczenia przypominają nam, co możemy zrobić, aby zmienić naszą sytuację. Jednak dzieci nie mają ani umiejętności, ani doświadczenia, aby wiedzieć, jak reagować.

Kilka strategii do wypróbowania

• Bądź empatyczny. Miej bliską relację ze swoim dzieckiem, w której maluch czuje się mile widziany, a nie osądzany. Idealna sytuacja to taka, w której Twoje dziecko poczuje się wystarczająco komfortowo, aby móc opowiedzieć Ci o swoich emocjach, co czuje i co się z nim dzieje.
• Stosuj pozytywne wzmocnienie. Korzystanie z emocjonalnie pozytywnej komunikacji ułatwi również kontakt z dzieckiem. Postaraj się także skoncentrować na wzbudzaniu uczuć, które będą motywować Twoje dziecko. Możesz mu przypominać o dobru samym w sobie, ich potencjale i możliwościach. Stwórz emocjonalną przystań, aby Twoje dziecko czuło się komfortowo komunikując się z Tobą. W ten sposób możesz również pomóc im znaleźć nowe spojrzenie na ich problemy.
• Zacznij od początku. Czasami konieczne może być rozpoczęcie od zera, aby odzyskać utraconą motywację. Możesz zrobić coś tak prostego, jak zmiana codziennej rutyny i danie dziecku zachęty, nowych wyzwań i sugestii. Pomoże to Twojemu maluchowi odłożyć na bok frustrację lub negatywne emocje. Odkrycie czegoś, co im się podoba (na przykład uprawianie sportu, muzyka lub hobby) może zadziałać jak wyzwalacz nowej motywacji. Możesz także znaleźć nowe wspólne zajęcia, które pomogą Ci nawiązać kontakt z dzieckiem.

Krótko mówiąc, dziecko pozbawione motywacji nie potrzebuje krytyki; potrzebuje uwagi. Nie odkładaj do jutra sprawdzenia oznak, takich jak znudzony wyraz twarzy, dziwne zachowanie, apatia lub nadużywanie słów „nie chcę”. Motywacja sprawia, że życie ma sens. Dlatego nie pozwól swojemu dziecku stracić tej potężnej siły w jego życiu.