Ocena osobowości – co musisz o niej wiedzieć?

Kiedy idziemy na rozmowy kwalifikacyjne, eksperci w dziedzinie zasobów ludzkich często zadają serię pytań, którym towarzyszy wspólny cel: ocena osobowości. Dzięki temu mogą oni dalej określać, czy reprezentujemy odpowiedni poziom dla danej pracy.

Tego typu rozmowy kwalifikacyjne mają miejsce nie tylko w miejscu pracy ale także w innych obszarach. Na przykład u lekarza, ocena osobowości może być przeprowadzona po to, aby postawić diagnozę i ustalić czy ktoś cierpi na zaburzenie osobowości. W dziedzinie wojskowej lub prawnej ocena osobowości ewaluuje osoby zaangażowane w proces sądowy.

W ten sam sposób rozmowy kwalifikacyjne stanowią tylko jeden z wielu sposobów oceny własnej osobowości. Istnieje wiele innych, takich jak kwestionariusze lub obiektywne testy.

Wymagania osoby oceniającej

Aby przeprowadzić rygorystyczną ocenę osobowości, musisz mieć odpowiednie teoretyczne wykształcenie i doświadczenie. Ponadto teoretyczne modele tych ocen wspierają profesjonalne oceny. Posiadanie wiedzy na ich temat jest niezbędne.

Jeśli chodzi o interpretację, testy ewaluacyjne dają nam profil osobowości. Jednak nie istnieje liniowa zależność między tym profilem a określonym wzorcem zachowań. Innymi słowy nie wszyscy ludzie, którzy osiągają wysokie wyniki w ekstrawersji, zachowują się w taki sposób. Dlatego więc, taki sam profil może sugerować różne typy osobowości. Powinieneś być zatem ostrożny.

Ocena osobowości: Kwestionariusz

Kwestionariusze oceny osobowości stanowią serię pytań lub twierdzeń, na które uczestnicy muszą odpowiedzieć. W ten sposób ich główna osobowość i cechy charakteru są wydobywane przez ich odpowiedzi. Tu nie ma poprawnych lub niepoprawnych odpowiedzi. Odpowiedzi po prostu odzwierciedlają kandydatów, jak się zachowują, myślą lub co uważają w różnych sytuacjach.

Elementy w kwestionariuszu nie muszą być sortowane ani klasyfikowane. Zamiast tego każdą pozycję można interpretować niezależnie. Istnieją dwa typy:

• Ogólne: próba zdefiniowania cech danej osoby poza warunkami klinicznymi. Innymi słowy, są zaprojektowane dla profili osobowości. Liczne pola mogą pokazywać wyniki.
• Kliniczne: mające na celu określenie cech patologicznych w warunkach klinicznych. Zostały one zaprojektowane w celu zidentyfikowania czynników, które powodują, że ktoś jest na poziomie wyższym lub niższym niż to co jest uważane za normalne a zatem powoduje, że są źle przystosowani.

Obiektywne testy

Testy obiektywne zazwyczaj są narzędziami najczęściej używanymi do oceny osobowości, a także testami projekcyjnymi. Umożliwiają ocenę różnych aspektów: wiedzy, umiejętności, postaw, inteligencji etc. Zazwyczaj nie mają limitu czasowego. Zadają pytania lub wyjaśniają różne scenariusze tak, aby dana osoba odpowiadała osobiście i szczerze. W tego typu testach nie ma dobrych ani złych odpowiedzi.

Testy obiektywne są szeroko stosowane do oceny diagnostycznej i często stosowane w środowisku szkolnym. Istnieją dwa typy:

• Testy inwentaryzacyjne: te arkusze zawierają liczne pytania, które mierzą zmienne osobowości. Pokazują, czy dana osoba zgadza się lub nie zgadza z oświadczeniami. Specjaliści mogą je kierować do dużej liczby osób. Niektóre z najbardziej reprezentatywnych to MMPI, 16PF i NEO-PI-R.
• Inne testy, takie jak wskaźniki osobowości wydają się być komplementarne w stosunku do inwentaryzacyjnych. Są to na przykład miary ekspresywnego zachowania (jak ktoś chodzi, mówi, pisze…), zmienne fizjologiczne (tętno, czasy reakcji…) lub testy wydajności (rozwiązywanie problemów, definicje…)

Korzystanie z tych testów pozwala uniknąć odpowiedzi tendencyjnych (takich jak zaznaczanie zawsze”B”) lub społecznych (odpowiadanie w sposób akceptowalny społecznie). Zaprojektowano je również na wykrywanie odpowiedzi fałszywych.

Testy projekcyjne

Tego typu testy muszą być nadzorowane przez terapeutę, ponieważ wymagają dużo szkoleń i nauki. Zwykle pomagają oceniającemu zrozumieć w jaki sposób respondent widzi, koncentruje się na rzeczywistości i nią zarządza. Jak sama nazwa wskazuje, te testy pozwalają danej osobie projektować swoje cechy osobowości. Dlatego określają, co jest wewnątrz każdej osoby.

Są to otwarte, niestrukturyzowane i bardzo wiarygodne oceny osobowości. Polegają one na udzieleniu danej osobie kilku krótkich instrukcji. Tak więc prawie nie zdając sobie z tego sprawy, testy wykazują ich charakterystykę. Odpowiedzi tej osoby są przejawami ich wewnętrznej dynamiki osobowości.

Rodzaje testów subiektywnych

• Uzupełnianie zdania: Osoba musi ukończyć przedstawione zdania. W ten sposób dostarczają informacji o swoim temperamencie w konkretnej sytuacji.
• Opisywanie plam atramentowych: Najbardziej znane testy plam atramentowych obejmują te opracowane przez Hermanna Rorschacha. Jest 10 arkuszy: 5 w czarnym tuszu i 5 w kolorze. Profesjonalista dokonuje interpretacji opartej na idei, że sposób w jaki podmiot postrzega plamę atramentową będzie odzwierciedlał jego osobowość.

• Rysowanie obrazków: oceniający prosi osobę o narysowanie czegoś. Formalne cechy rysunku pomagają określić osobowość jednostki. Mogą one obejmować pochylenie papieru, intensywność nacisku albo rozmiar, strukturę, kolor lub położenie. Najbardziej znanym testem jest format Buck (z drzewem, osobą i domem). Profesjonaliści najczęściej używają testu ludzkiej postaci Elizabeth Tuppitz gdy pracują z dziećmi.
• Opracowywanie historii: polega na pisaniu lub opowiadaniu historii. Profesjonaliści często korzystają z TAT (Test Apercepcji Tematycznej) zaprojektowanego przez Murraya, w którym osoba musi opowiedzieć historię na podstawie 31 rysunków.

Jak widać, istnieje wiele sposobów oceny osobowości i jej różnych czynników, cech i zmiennych. Specjaliści muszą znać najbardziej odpowiednią technikę do zastosowania w każdym przypadku i uwzględniać indywidualne różnice między poszczególnymi podmiotami.