Psychologowie odgrywają bardzo ważną i wręcz niezbędną rolę w nowoczesnym społeczeństwie. Jednak wciąż istnieje kilka nieuzasadnionych przekonań, mitów i oczekiwań, które zaciemniają prawdziwy cel konsultacji z tymi profesjonalistami.
Najbardziej rozpowszechnioną i błędną wizją terapii u takiego specjalisty jest powszechne przekonanie, że psychologowie dokonują istnych cudów. Ale nie ma nic dalszego od prawdy. Specjaliści z dziedziny psychologii nie są cudotwórcami i nie należy tego od nich oczekiwać.
Wiele osób czuje się zawiedzionych, kiedy zwraca się o pomoc do tych profesjonalistów. Jednak przy wyborze specjalisty z dziedziny zdrowia psychicznego ludzie muszą dokonać oszacowania kilku naprawdę istotnych aspektów.
Przede wszystkim musisz znaleźć psychologa, który najbardziej Ci odpowiada. Musisz również znaleźć terapię, która najlepiej odpowiada Twoim potrzebom. Z drugiej strony ważne jest jednak to, abyś miał otwarty umysł i chęć do współpracy podczas odbywanej terapii. To właśnie Ty musisz dążyć ze wszystkich sił do osiągnięcia swojego celu. Psycholog jest tu tylko po to, aby Ci w tym zadaniu pomóc.
“To Ty wybierasz, gdzie i o czym decydujesz oraz kiedy. A to dlatego, że wybrana przez Ciebie ścieżka jest tylko i wyłącznie Twoja”.
–Jorge Bucay–
Psychologowie nie dokonują cudów, oni nas jedynie popychają we właściwą stronę
To prawda, że psychologowie nie dokonują cudów bez względu na to, jak bardzo tego chcemy. Nie możesz siedzieć na noszach i oczekiwać, że wszystko zostanie rozwiązane za pomocą jednej magicznej pigułki. Nie będzie tutaj żadnego znieczulenia. Co więcej, psycholog będzie także wymagał wzięcia przez Ciebie naprawdę aktywnego udziału w prowadzonej przez siebie terapii.
Ponadto ludzie mogą nie chcieć wracać do psychologa. Bardziej niż cokolwiek innego, przyczyną jest to, że psychologowie powodują, że czujemy się niekomfortowo. Zadają trudne pytania, zachęcają pacjentów, aby widzieli poszczególne aspekty swojego życia z różnej perspektywy. Sprawiają też, że osoby podczas terapii zauważają, że to właśnie one w głównej mierze odpowiedzialne za to, co się z nimi dzieje. Co więcej, psychologowie zmuszają pacjenta do wzięcia odpowiedzialności za swoje postępowanie.
Psychologowie oferują więc cenną pomoc, ale nie dokonują cudów w życiu swoich pacjentów.
Wiele osób przychodzi do gabinetu psychologa narzekając i czując się jak ofiara. Wkrótce jednak zaczynają mieć wrażenie, że terapeuta próbuje odebrać im ich osłonę i przykrywkę, którą jest rola ofiary.
Psychologowie podają narzędzia, nie rozwiązania
Na przykład, jeśli dana osoba idzie na terapię, ponieważ jej partner nie dochowuje jej wierności, a psycholog pyta ją: “A dlaczego wciąż jesteś w związku z tą osobą?”, to pacjentka może po prostu źle odebrać taką drogę terapii. Może na przykład odpowiedzieć w następujący sposób: “Ponieważ ciągle go kocham”. Co więcej, pacjentka uzna wtedy, że taka odpowiedź jest przecież wręcz oczywista.
Jednak w miarę postępów terapii ludzie mogą stać się oporni na terapię. W efekcie zaczną stać na stanowisku “braku pomocy” ze strony psychologa. Nawet mimo tego, że terapeuta im ją zapewnia w pełnym zakresie. A wszystko dlatego, że w zasadzie osoby te nie chcą słyszeć tego, co zamierza im powiedzieć psycholog.
Może oczekują one „magicznej” formuły? Spodziewają się czegoś na wzór pstryknięcia palcami, w efekcie czego ich partner przestanie je zdradzać lub po prostu diametralnie zmieni własne zachowanie. W obliczu uświadomienia sobie, że najbardziej realnym rozwiązaniem może być zakończenie związku, pacjentka może zmusić sama siebie do odrzucenia efektów terapii. W efekcie skończy się ona jedynie frustracją i przygnębieniem.
Psychologowie każą swoim pacjentom zastanowić się nad swoją sytuacją. A wszystko po to, aby mogli oni dojść do wyciągniętych przez siebie samych wniosków. Kiedy nie pokrywają się one z ich życzeniami lub widzą prawdziwą rzeczywistość, bardzo możliwe, że odtrącają wszelkie porady psychologa i nie wracają wtedy już ponownie do terapii.
Wiele razy, gdy pacjent idzie do psychologa, chce, aby ktoś powiedział mu, że ma rację. Inne oczekiwania obejmują coś w rodzaju magicznej formuły, która jednym zamachem rozwiąże całą sytuację. Jest to jednak zupełnie nierealistyczne podejście. Często jest jednak reakcją na lęk i niepewność. Psychologowie mogą pomóc ludziom będącym w rozpaczy, ale nie mogą przywrócić osoby do rzeczywistego życia.
Jaka jest nasza rola jako pacjentów w trakcie terapii?
Niezmiernie ważne jest także to, aby być świadomym nie tylko roli, jaką mają do spełnienia psychologowie, ale także i pacjenci. Na początek, jak już powiedzieliśmy, psychologowie nie dokonują cudów. Są tam po to, aby przede wszystkim słuchać. Następnie dostarczają narzędzi i są w stanie otwierać nowe pola manewru oraz możliwości. Szczególnie wtedy, gdy pacjent widzi wszystko tylko poprzez swój wąski światopogląd.
Psychologowie nigdy nie powiedzą nam, co robić i nie podejmują za nas decyzji. Możliwe jednak, że będziemy musieli wykonać pewne ćwiczenia mające na celu poprawę naszego poczucia własnej wartości. Być może psycholog każe nam popracować nad naszą niepewnością lub przezwyciężyć pewne obawy. Oznacza to pozbycie się przeszkód, które uniemożliwiają nam osiągnięcie naszych celów.
Tak właśnie działają psychologowie. Mogą dać nam niezbędne narzędzia, dzięki którym będziemy mogli poczuć się lepiej z samymi sobą. A także zwiększyć naszą pewność siebie i poczucie własnej wartości. Psychologowie mogą po prostu pomóc nam stawić czoła naszym lękom i poprawić nasze relacje z innymi ludźmi.
Co więc powinniśmy zrobić?
Nie oznacza to jednak tego, że musimy pracować nad podejmowaniem decyzji w trakcie takiej terapii. Istnieje wiele różnych skutecznych strategii w tym zakresie. Psycholog w tym sensie może służyć jako tablica do prezentowania różnych nowych pomysłów lub zagłębiania się w różne hipotetyczne sytuacje. Ale nie powie nam wprost, co mamy zrobić. A także, w wielu przypadkach, nie powie nam, co zrobiłby na naszym miejscu. Wszystko dlatego, że po prostu nie znajduje się w naszej sytuacji i nie może wskoczyć w nasze buty.
W każdym razie nie czyni to Twojej roli w trakcie terapii mniej wartościową. Wręcz przeciwnie, jesteś absolutnie niezbędną częścią tej układanki. Dzięki tej pomocy uzyskanej od psychologa, każda decyzja, którą podejmiesz, prawdopodobnie stanie się łatwiejsza lub mniej bolesna. To właśnie Ty jesteś tym, kto musi zrobić pierwszy krok.
Wiemy, co robić, jesteśmy świadomi tego, co nas ulepszy. Musimy tylko podjąć decyzję i wprowadzić ją w życie. Dzięki psychologii możemy uzyskać niezbędne narzędzia, aby to właśnie zrobić.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Wauck, L. R. (1962). The psychologist. Hospital Progress. https://doi.org/10.1037/a0034569
- Schwartz, H. S., & Schon, D. A. (1987). The Reflective Practitioner: How Professionals Think in Action. Administrative Science Quarterly. https://doi.org/10.2307/2392894
- Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive-developmental inquiry. American Psychologist. https://doi.org/10.1037/0003-066X.34.10.90