Większość z nas miała w tym, czy w innym momencie życia koszmary senne. Są to po prostu sny pełne przerażających scen i wydarzeń. Sprawiają one, że po przebudzeniu czujesz ogromny lęk i niepokój. Zazwyczaj dzieje się tak, że nagle się budzisz, a Twoje serce wręcz wyrywa się z piersi.
Uczucie lęku wywołane przez koszmary senne pozostaje z Tobą nawet przez wiele godzin po przebudzeniu. Czujesz się również zdezorientowany lub smutny.
Istnieje wiele powodów, dla których dana osoba może cierpieć na koszmary senne. Mogą one być spowodowane spożywaniem pewnych produktów lub napojów, wyczerpaniem, niedożywieniem lub problemami natury emocjonalnej. W każdym razie nagromadzenie tych czynników może zakończyć się niespokojnym, okropnym snem, po którym zamiast być wypoczętymi, czujemy się jeszcze gorzej, niż przed zaśnięciem.
Sprawy stają się bardziej skomplikowane, gdy koszmary senne zaczynają mieć charakter nawracający i powtarzają się z dnia na dzień. Czy też raczej z nocy na noc. Czasami ten sam sen może pojawiać się ciągle na nowo. Innym razem jego kontekst się zmienia, ale ogólna struktura jest zasadniczo identyczna. Są to sytuacje, w których ważne staje się zwracanie bacznej uwagi na to, co dzieje się w naszych snach. Takie koszmary senne mogą bowiem nieść ze sobą wiele istotnych informacji.
Zwykłe złe sny i powtarzające się koszmary senne
W przeważającej większości przypadków złe sny pojawiają się jedynie sporadycznie. Typową regułą jest to, że koszmary senne występujące nie częściej, niż raz na trzy miesiące mieszczą się w granicach tego, co moglibyśmy nazwać “stanem w pełni normalnym”. W takich przypadkach każdy zły sen będzie dotyczył czegoś innego niż pozostałe.
Przyczyny, dla których mogą u nas wystąpić okazjonalne koszmary senne obejmują takie czynniki, jak na przykład:
- Wysoki, ale chwilowy poziom stresu.
- Nadużywanie alkoholu lub innych używek.
- Zażywanie substancji psychoaktywnych.
- Przyjmowanie leków, których efekty uboczne związane są ze snem.
- Częsty brak głębokiego, długiego snu, który w efekcie prowadzi do uczucia chronicznego zmęczenia.
- Jedzenie w późnych godzinach nocnych lub spożywanie zbyt obfitych posiłków tuż przed pójściem do łóżka.
Aby kontrolować ten rodzaj koszmarów sennych, musisz przede wszystkim odkryć główną ich przyczynę. Ważne jest, aby zrobić to jak najdokładniej. Jeśli zlekceważysz ten krok, koszmary senne mogą zacząć negatywnie wpływać na Twój sen. Najlepiej jest jeść kolację we wczesnych godzinach wieczornych i unikać spożywania alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych na co najmniej dwie godziny przed udaniem się na nocny wypoczynek.
Z drugiej jednak strony nawracające koszmary senne występują czasami, gdy dana osoba nie boryka się akurat w danym momencie z jakimś poważnym problemem w codziennym życiu. Mogą one stanowić na przykład objaw stresu pourazowego lub trudności z zaakceptowaniem czegoś lub kogoś. A ponieważ cały proces przebiega w sferze podświadomości, może się on w efekcie skończyć wywołaniem koszmarów sennych lub innych dolegliwości związanych ze snem.
Czego w większości przypadków mogą dotyczyć koszmary senne?
Naukowcy wyodrębnili kilka rodzajów nawracających koszmarów sennych, które dotyczą bardzo normalnych z pozoru rzeczy lub sytuacji. Mają one związek z typowymi ludzkimi konfliktami i problemami, chociaż mogą oczywiście oznaczać coś zupełnie innego w przypadku każdego z nas.
Typowe koszmary senne
Zwykle powtarzające się koszmary senne mogą obejmować następujące sytuacje:
- Bycie prześladowanym lub ściganym, ogólnie rzecz biorąc odgrywanie roli ofiary. Taki sen oznacza w większości przypadków problem związany z zaakceptowaniem siebie samego. Szczególnie tej części swojej psychiki lub osobowości, którą świadomie lub nieświadomie postrzegasz jako ciemną bądź straszną.
- Spadanie. Sytuacja ta oznacza lęk przed byciem opuszczonym przez innych lub brakiem wsparcia w trudnych sytuacjach.
- Ekstremalna prędkość. Czujesz, że nie masz kontroli nad czymś lub nad sobą samym.
- Egzaminy. Ten koszmar jest związany z obawą przed poniesieniem porażki, spóźnieniem lub nieprzygotowaniem do czegoś. Sugeruje to brak zaufania do siebie samego i obawa przez sytuacją, w której się znajdujesz lub z którą wkrótce będziesz miał do czynienia.
- Paraliż. Wiąże się on z uczuciem utknięcia. Może oznaczać brak prawdziwych celów w życiu i trudności z wyrażaniem emocji. Sen ten może mieć jednak o wiele bardziej rozbudowane znaczenia.
- Nagość. Ludzie dosyć często śnią o tym, że nagle stali się nadzy na forum publicznym. Jednocześnie mimo takiego niecodziennego stanu nie są zauważani przez inne osoby. Sen taki może mieć związek z brakiem pewności co do jakiegoś konkretnego aspektu Twojego życia, poczuciem przytłoczenia i niezdolności do działania.
- Amputacja. Są to sny, w których tracisz zęby, rękę, nogę itp. Odnoszą się zazwyczaj do tej części życia, którą zignorowałeś lub której nie poświęcasz wystarczająco dużo uwagi.
- Nagłe uwięzienie. Takie koszmary senne najczęściej powiązane są z tymi aspektami życia, które są przez Ciebie odrzucone lub które spychasz gdzieś na dno swojej podświadomości.
- Wrażenie tonięcia. Zwykle snom takim towarzyszą ogromne fale lub wzburzone wody. Ten rodzaj koszmarów sennych ma związek z nadmiarem emocji, których nie jesteś w stanie wyrazić lub których nie potrafisz jeszcze rozpoznać.
- Wymagające, nieznośne dziecko lub młode zwierzę (szczenię, kociak itp.). W takich koszmarach sennych chodzi w większości przypadków o jakiś aspekt Twojego dzieciństwa lub wrażliwą część Twojej osobowości, która wymaga poświęcenia jej większej uwagi.
Koszmary senne nie są wyłącznie negatywnym przeżyciem
Mimo tego, że powtarzające się koszmary są naprawdę dokuczliwym, a czasem nawet przerażającym zjawiskiem, powinieneś postrzegać je jako coś pozytywnego. Jest to bowiem Twój podświadomy “sposób” wysyłania Ci wiadomości o potencjalnym problemie, na który nie zwróciłeś do tej pory uwagi. To po prostu Twój umysł daje Ci znać, że nadeszła najwyższa pora, by sobie z tym poradzić, zanim sprawy przybiorą zły obrót.
W idealnym przypadku nawracające i powtarzające się regularnie koszmary senne pomogą znaleźć jakieś rozwiązanie dręczącego Cię wewnętrznego konfliktu. Nawet takiego, z którego istnienia nie zdawałeś sobie dotychczas sprawy. Jeśli znajdziesz to rozwiązanie, zwykle czeka Cię w najbliższym czasie niezwykle podobny sen, ale tym razem z dobrym zakończeniem całej historii.
Zdjęcia pochodzą ze zbiorów Douglasa Girarda i zostały zamieszczone dzięki uprzejmości ich autora.