Psychologiczny wpływ migracji na dzieci

Psychologiczny wpływ migracji na dzieci może utrzymywać się aż do dorosłości. Wiele osób przybywa do nowego kraju z traumą i emocjonalną udręką związaną z pozostawieniem rodzica lub innego członka rodziny. Jednak nie zawsze na pierwszy rzut oka łatwo jest zrozumieć wewnętrzne zmagania uchodźców bądź imigrantów. Do tego dochodzą wyzwania, które młodzi będą napotykać podczas procesu adaptacji do nowego kraju.

Ważne jest również rozważenie powodów migracji. Niektóre rodziny szukają lepszych możliwości pracy. Inne wjeżdżają do nowego kraju nielegalnie, pragnąc lepszej jakości życia.

Dzieci uchodźców, czy to pozostawione samym sobie, czy też pod opieką, prawie zawsze wykazują dużą bezbronność psychiczną. W tym artykule zamierzamy nieco dokładniej zgłębić ten temat.

W ostatnich latach odnotowano najwyższy w historii poziom przymusowych wysiedleń. Wymusiło to opracowanie nowych programów opieki psychologicznej dla migrantów.

Psychologiczny wpływ migracji na dzieci

Wielu dorosłych wyemigrowało z rodzinami w dzieciństwie, a dziś nadal borykają się z problemami psychicznymi. Pojawia się na przykład uogólniony lęk, głęboka depresja, uzależnienia i zespół stresu pourazowego. Jednym z największych problemów dzieci imigrantów jest to, że nie zawsze otrzymują one potrzebną pomoc psychologiczną.

Migracja jest zjawiskiem narastającym na niemal całej planecie. Wygląda na to, że człowiek wrócił do swojej nomadycznej natury. W pracy opublikowanej przez Cambridge University Press w 2011 roku stwierdza się, że znajomość anatomii tej rzeczywistości pozwoliłaby na lepsze zrozumienie konsekwencji tego zjawiska. Umożliwiłaby też podjęcie działań zapobiegawczych wobec jego negatywnych skutków.

Rozumie się, że chociaż u dzieci często rozwijają się zaburzenia przywiązania, u nastolatków obserwuje się bardziej zachowania autodestrukcyjne. Życie bez statusu prawnego lub oczekiwanie na azyl może powodować chroniczny stres zarówno u dorosłych, u młodzieży, jak i u dzieci.

Może zainteresuje Cię również artykuł: Psychologiczne skutki migracji u dorosłych

1. Lęk separacyjny

Jednym z psychologicznych skutków migracji u dzieci jest lęk separacyjny. Czasami nie rozumieją one, dlaczego musiały opuścić swój dom i dobytek oraz rozstać się ze znaczącymi postaciami w ich życiu. Co więcej, może się zdarzyć, że podróżują tylko z jednym z rodziców. W niektórych przypadkach dzieci będą podróżować również zupełnie same.

To oddzielenie od figur przywiązania i codziennych zajęć niewątpliwie ma na nie znaczny wpływ emocjonalny.

2. Niepewność i cierpienie psychiczne

Psychologiczny wpływ migracji na dzieci obejmuje poczucie niestabilności, które może być interpretowane jako zagrożenie, zwłaszcza w dzieciństwie. Dziecko jest szczęśliwe, gdy wierzy, że jego otoczenie jest bezpieczne i pod kontrolą. Nawet jeśli nie rozumie wszystkiego, co dzieje się wokół niego, wie lub wyczuwa, gdzie jest margines bezpieczeństwa.

Niestety, migrująca rodzina nie zawsze od razu znajduje przyjazny dom. Proces ten generuje stres u dorosłych. Jest to następnie przekazywane dzieciom, ponieważ ich głównymi postaciami odniesienia są rodzice.

3. Psychologiczny wpływ migracji a trauma

Wśród psychologicznych skutków migracji dla dzieci często występuje też trauma. Niektóre niemowlęta niosą ze sobą wspomnienia bolesnych doświadczeń z kraju ich pochodzenia. Ponadto sama podróż może być obarczona niepewnością, z którą trudno sobie poradzić nawet dorosłym. Jaki będzie nowy kraj? Jak porozumieć się z ludźmi mówiącymi innym językiem?

Emigracja to proces, który nie kończy się w momencie, gdy migrant po raz pierwszy staje pod drzwiami swojego nowego domu. Czasami adaptacja i związane z nią trudności otwierają u dzieci ranę po traumach, które już przeżyły, w podobny sposób, jak dzieje się to u dorosłych.

U wielu nastolatków mogą rozwinąć się zachowania nieprzystosowawcze i mogą oni zacząć przeciwstawiać się autorytetom ze względu na niezaspokojone potrzeby emocjonalne.

4. Zaburzenia somatyczne

Dolegliwości somatyczne są wśród dzieci i młodzieży migrujących z rodzicami zjawiskiem często występującym. Trudne emocje, lęki, trauma lub ciągły stres przekładają się na uczucie dyskomfortu, bólu i choroby bez fizycznego związku. Katolicki Uniwersytet Chile twierdzi, że zaburzenia psychosomatyczne objawiają się następująco:

• Zmęczenie.
• Zawroty głowy.
• Bóle głowy.
• Palpitacje serca.
• Nudności i wymioty.
• Problemy trawienne.
• Zaburzenia snu.
• Ból mięśniowo-szkieletowy.
• Problemy skórne, takie jak egzema.

5. Psychologiczny wpływ migracji na dzieci – depresja

Brak zabawy, wycofanie się, brak zainteresowania otoczeniem, problemy ze snem lub jedzeniem często występują u dzieci imigrantów z powodu depresji. Jest to zjawisko wymagające od dorosłych poświęcenia uwagi. Często jednak objawy zaburzeń depresyjnych mylone są z trudnościami w adaptacji do nowego kraju.

Jednak niepewne zachowania, smutek i odłączenie od środowiska nie zawsze są spowodowane wyzwaniami procesu adaptacyjnego. Chociaż migracja nie jest sama w sobie wyzwaniem bezstresowym, może istnieć głębszy problem.

6. Zachowania nieprzystosowawcze

Do psychologicznych skutków migracji u dzieci zaliczają się zachowania nieprzystosowawcze lub buntownicze. Zwykle pojawiają się w większym stopniu u dzieci w wieku przedszkolnym lub młodzieńczym. Trudności w radzeniu sobie z problematycznymi emocjami, codziennymi problemami i ciężarem wielu nierozwiązanych traum przekładają się czasem na następujące zachowania:

• Porzucanie szkoły.
• Egocentryzm i upór.
• Częste walki.
• Brak odpowiedzialności.
• Niska tolerancja na frustrację.
• Kwestionowanie zasad rodzinnych.
• Niszczenie przedmiotów lub mebli.
• Buntownicza postawa.
• Komunikacja zawierająca brak szacunku lub przemoc.
• Skrajna drażliwość.

9. Znęcanie się

Jeżeli adaptacja już stanowi wyzwanie dla dziecka-migranta, proces ten może się jeszcze pogorszyć w wyniku doświadczeń znęcania się. Niestety, postacie postrzegane w takich sytuacjach jako „inne” często stają się przedmiotem kpin i ataków. Prowadzi to do niezwykle bolesnych dla dzieci doświadczeń.

8. Dzieci imigrantów w drugim pokoleniu

Dzieci imigrantów w drugim pokoleniu to te, które urodziły się w kraju, do którego wyemigrowali ich rodzice. One również mogą stawić czoła szczególnym wyzwaniom psychologicznym. Na przykład:

• Często mają trudności z rozwojem swojej tożsamości.
• Czują się, jakby zostali wykorzenieni i żyją pomiędzy dwoma światami.
• Mimo że urodzili się w kraju, w którym żyją, czują ciężar odrzucenia lub dyskryminacji.
• Dzieci imigrantów drugiego pokolenia są również podatne na stres, stany lękowe i depresję.
• Wiele osób spotyka się z dezaprobatą rodziców, gdy przyjmuje zachowania i zwyczaje nowego kraju. Są także pod ciągłą presją, aby sprostać wysokim oczekiwaniom rodziców.

Wysoki i dysfunkcyjny lęk jest zjawiskiem niezwykle powszechnym u dzieci imigrantów. Pojawia się wskutek codziennej obserwacji pewnych reakcji i zachowań we własnej rodzinie.

Przeczytaj również artykuł: Imigracja do nowego kraju może powodować problemy psychologiczne

Troska o zdrowie psychiczne dzieci imigrantów

Migracja to słowo obarczone niepewnością. Jest tak w przypadku dorosłych, a tym bardziej w przypadku dzieci, które w wielu sytuacjach są świadome swojej bezbronności. Jako społeczeństwo przyjmujące oraz jako indywidualni gospodarze musimy stworzyć oraz wzmocnić instytucje i mechanizmy zapewniające bezpośrednią opiekę tym grupom.

W świecie, który stale się zmienia i w którym migracja będzie tylko wzrastać, potrzebujemy globalnej świadomości. Każdy może kiedyś znaleźć się w takiej sytuacji. Być może doświadczyłeś tego Ty lub Twoi rodzice. Niewątpliwie jako społeczeństwo musimy być bardziej wrażliwi i wypracować strategie, które będą pomagać, a nie utrudniać. Tym bardziej jeśli chodzi o dzieci.